चातक

चित्रदालन

• 
• 
• 
• 

चातक हा पावसाळ्यात येणारा स्थलांतरित पक्षी असून याला इंग्रजीत Pied Crested Cuckoo, Jacobin Cuckoo म्हणतात तर याचे शास्त्रीय नाव Clamator jacobinus असे आहे. जवळपास ३३ सें. मी. लांबीचा हा पक्षी मान्सूनच्या आगमनाची वर्दी घेऊन येतो.

मुख्यत्वे झाडांवर राहणे पसंत असले तरी कधीकधी कीटकांच्या शोधार्थ चातक जमिनीवरही उतरतो. याच्या विणीचा हंगाम जून ते ऑगस्ट असून याचे स्वतःचे घरटे नसते. इतर सर्व प्रकारच्या ककू पक्ष्यांप्रमाणे चातकाची मादी आपले अंडे दुसऱ्या एखाद्या पक्ष्याच्या घरट्यात टाकून निघून जाते. चातकाच्या पिलांची देखभाल ते उसने आई-वडील करतात.

प्राचीन आख्यायिकांवर आधारलेल्या भारतीय कवितांमध्ये याचे वैशिष्ट्य, म्हणजे फक्त पावसाच्याच पाण्याच्या थेंबावर तहान भागवणारा पक्षी असे सांगितलेले असते. अर्थात ही एक कविकल्पना आहे. इतर पक्ष्यांप्रमाणेच चातकही जमिनीवर साठलेले पाणीसुद्धा पितो.