विलवणन

विकिपीडिया, मुक्‍त ज्ञानकोशातून
मल्टी-स्टेज फ्लॅश डिसॅलिनेटर ए - स्टीम इनबी - सीवॉटर इंक - पिण्यायोग्य पाणी आउटसी - वेस्ट आउटई - स्टीम आउटएफ - हीट एक्सचेंजजी - कंडेन्सेशन कलेक्शन एच - ब्राइन वॉटर

डिसेलिनेशन अनेक प्रक्रियांचा संदर्भ देते ज्या पाण्यातून मीठ आणि इतर खनिजे काढून टाकतात. सर्वसाधारणपणे, क्षार आणि खनिजे काढून टाकण्याच्या प्रक्रियेला विलवणीकरण देखील म्हणतात, जसे की मातीचे विलवणीकरण.

खाऱ्या पाण्याचे गोड्या पाण्यात रूपांतर करण्यासाठी डिसॅलिनेशन केले जाते जेणेकरून ते मानवी वापरासाठी किंवा सिंचनासाठी योग्य राहील. कधीकधी या प्रक्रियेचे उप-उत्पादन म्हणून टेबल मीठ तयार होते. समुद्रातील जहाजे आणि पाणबुड्यांमध्ये याचा वापर केला जातो. ज्या भागात ताजे पाणी आहे किंवा मर्यादित असू शकते तेथे स्वच्छ पाणी स्वस्तात उपलब्ध करून देण्यावर विलवणीकरण अधिकाधिक लक्ष केंद्रित करत आहे.

मोठ्या प्रमाणात डिसेलिनेशनसाठी विशेषतः मोठ्या प्रमाणात ऊर्जेसह विशेष पायाभूत सुविधांची आवश्यकता असते, ज्यामुळे त्याची किंमत नद्या किंवा जमिनीतून मिळवलेल्या ताजे पाण्याच्या तुलनेत प्रतिबंधात्मक बनते. [१]

संयुक्त अरब अमिरातीमधील जेबेल अली प्लांट (फेज २) हा जगातील सर्वात मोठा डिसेलिनेशन प्लांट आहे. हे एक दुहेरी-उद्देशीय युनिट आहे जे बहु-स्टेज फ्लॅश डिस्टिलेशन वापरते आणि प्रति वर्ष ३०० दशलक्ष घनमीटर पाणी तयार करण्यास सक्षम आहे. त्या तुलनेत, युनायटेड स्टेट्समधील सर्वात मोठा डिसॅलिनेशन प्लांट टँपा बे, फ्लोरिडा येथे आहे आणि तो टँपा बे वॉटरद्वारे चालवला जातो, ज्याने डिसेंबर २००७ मध्ये प्रतिवर्ष ३४.७ दशलक्ष घनमीटर पाण्याचे विलवणीकरण सुरू केले. १२ टाम्पा बे प्लांट, जेबेल अली डिसेलिनेशन प्लांट १७ जानेवारी २००८ रोजी वॉल स्ट्रीट जर्नलच्या एका लेखात नमूद केले आहे की, "इंटरनॅशनल डिसेलिनेशन असोसिएशनच्या मते, जगभरात १३,०८० डिसेलिनेशन प्लांट्स दररोज १२ अब्ज गॅलनपेक्षा जास्त पाणी तयार करतात.

संदर्भ[संपादन]

  1. ^ Fischetti, Mark (September 2007). "Fresh from the Sea". Scientific American. 297 (3). Scientific American, Inc. pp. 118–119. doi:10.1038/scientificamerican0907-118. 2008-08-03 रोजी पाहिले.