राखी रानकोंबडी
राखी रानकोंबडी, कोंबड, खैरी कोंबडी किंवा करडी जंगली कोंबडी (इंग्लिश:Grey Junglefowl; हिंदी : जंगली मुर्गी, भुरी जंगली मुर्गी; संस्कृत : कुक्कुट, यवग्रीव वन कुक्कुट; गुजराती : जंगली मरघी) हा एक कोंबडी कुळातील पक्षी आहे.
हा पक्षी आकाराने गावठी कोंबडीएवढा असतो. नर कोंबड्याचा रंग राखी असतो. मानेवर काळे, पांढरे व पिवळे ठिपके असतात. छातीवर व पाठीवर काळ्या पांढऱ्या बारीक उभ्या रेषा असतात. खांद्यावर नारिंगी रंगाचे लांबट ठिपके असतात. शेपटीला काळी हिरवट निळसर चमकदार विळ्यासारखी पिसे असतात. लाल व राखी कोंबड्याच्या मादीत फरक असतो. राखी कोंबडीची छाती पांढरी व तिच्यावर काळी किनार असलेली पिसे असतात. त्यामुळे ती खवल्यांसारखी दिसतात. हे पक्षी एकटे किंवा समूहाने राहतात. यांना फार दूर किंवा उंचावरून उडता येत नाही
घरटे : कोंबडी भुईवर खळगा करून किंवा बांबूच्या ताटव्यात टोपली सारखे घरटे करून त्यात अंडी घालते.
वितरण
[संपादन]हा पक्षी भारतीय द्वीपकल्पात अबूचा पहाड, पंचमढी, गोदावरीचे मुख या सीमा असलेल्या प्रदेशांत आढळतो. राखी आणि तांबडे कोंबडे जेथे-जेथे जवळ राहतात. तेथे-तेथे त्यांच्या संकरातून एक नवीनच जात निर्माण होते. फेब्रुवारी ते मे हा या पक्ष्याच्या विणीचा काळ आहे..
निवासस्थाने
[संपादन]राखी रानकोंबडी शुष्क पानगळीच्या जंगलांत तसेच दमट सदापर्णी वनांतील विरळ क्षेत्रात आढळतात. पर्वतीय प्रदेशांत शिखरापर्यंत आढळतात.