मंडी राज्य
मंडी राज्य हे पंजाब मधील एक स्थानिक राज्य होते, नंतर ते पंजाब स्टेट्स एजन्सीचा भाग बनले. मंडी हे या राज्याचे मुख्य ठिकाण होते. मंडी राज्य (हिंदीत अर्थ "बाजार" असा होतो) यामध्ये दोन शहरे आणि ३,६२५ गावे समाविष्ट होती. हे राज्य पंजाब टेकड्यांच्या राज्यांचा एक भाग होते. हे हिमालयाच्या परिसरात वसलेले होते, जिथे पश्चिम, उत्तर, आणि पूर्वेला ब्रिटिश पंजाबी जिल्हा कांगरा यांच्या सीमांना लागून होते; दक्षिणेला सुकट आणि दक्षिण-पश्चिमेला बिलासपूर यांच्या सीमांना लागून होते. १९४१ च्या सुमारास, मंडी राज्याची लोकसंख्या २३२,५९८ होती आणि या राज्याचे क्षेत्रफळ १,१३९ चौरस किलोमीटर (४४० चौ.मैल) होते.[१]
इतिहास
[संपादन]सिओकोट राज्याची स्थापना १५२७ मध्ये झाली होती. हे राज्य पूर्वी पंजाब टेकड्यांमधील सुकट राज्याचा भाग होते, आणि या राजवंशाची परंपरा ७६५ इ.स. पर्यंत मागे जाते. अंदाजे ११०० च्या सुमारास, विजय सेन यांना दोन पुत्र होते - साहू सेन, ज्यांनी सुकटवर राज्य केले, आणि बाहू सेन, ज्यांनी कुल्लूवर राज्य केले. बाहू सेन यांच्या वंशजांनी कुल्लूमध्ये स्थलांतर केले, पण त्यांचे दहावे वंशज कबाखा सेन यांना कुल्लूच्या राजाने ठार मारले आणि त्यांचा पुत्र सिओकोटला पळून गेला, जे सध्याच्या मंडी शहराच्या जवळ आहे, ज्याची स्थापना अजबर सेन यांच्या कारकिर्दीत झाली. मंडीचे शेवटचे राजपूत शासकांनी १५ एप्रिल १९४८ रोजी भारतीय संघात सामील होण्याच्या करारावर स्वाक्षरी केली, ज्यामुळे मंडी जिल्ह्याचे क्षेत्र हिमाचल प्रदेश राज्यात समाविष्ट झाले. मंडी जिल्ह्याचे क्षेत्रफळ २,९५० चौरस किलोमीटर (१,१४० चौ. मैल) होते.
| नाव | कार्यकाळ | |
|---|---|---|
| राजवटीची सुरुवात | राजवटीचा शेवट | |
| राजा अजबर सेन | १५२७ | १५३४ |
| राजा छतर सेन | १५३४ | १५५४ |
| राजासाहेब सेन | १५५४ | १५७५ |
| राजा नारायण सेन | १५७५ | १५९५ |
| राजा केशब सेन | १५९५ | १६१६ |
| राजा हरी सेन | १६१६ | १६३७ |
| राजा सूरज सेन | १६३७ | १६६४ |
| राजा श्याम सेन | १६६४ | १६७९ |
| राजा गौर सेन | १६७९ | १६८४ |
| राजा सिद्धी सेन | १६८४ | १७२७ |
| राजा समशेर सेन | १७२७ | १७८१ |
| राजा सुरमा सेन | १७८१ | १७८८ |
| राजा ईश्वरी सेन | १७८८ | १८२६ |