भारताच्या व्यापारातील प्रभावी शुल्क
 | या लेखातील मजकूर मराठी विकिपीडियाच्या विश्वकोशीय लेखनशैलीस अनुसरून नाही. आपण हा लेख तपासून याच्या पुनर्लेखनास मदत करू शकता.
नवीन सदस्यांना मार्गदर्शन हा साचा अशुद्धलेखन, अविश्वकोशीय मजकूर अथवा मजकुरात अविश्वकोशीय लेखनशैली व विना-संदर्भ लेखन आढळल्यास वापरला जातो. |
भारताच्या व्यापारातील प्रभावी शुल्क
भारताच्या आयातीवरील प्रभावी शुल्क म्हणजे देशात आणल्या जाणाऱ्या वस्तूंवरील एकूण कर भार. यामध्ये केवळ बेसिक कस्टम ड्यूटीच नाही तर इतर विविध शुल्क देखील समाविष्ट असतात, ज्यामुळे आयातीत वस्तूंची अंतिम किंमत ठरते. येथे सविस्तर स्पष्टीकरण आहे:
१. बेसिक कस्टम ड्यूटी :- आयातीवर लावलेला प्राथमिक कर.
उद्देश: देशांतर्गत उद्योगांचे संरक्षण करणे, ज्यामुळे आयातीत वस्तू अधिक महाग होतात.
२. अतिरिक्त शुल्क:-
काउंटरवेलिंग ड्यूटी : निर्यातदार देशांकडून त्यांच्या निर्यातदारांना दिल्या जाणाऱ्या अनुदानाची भरपाई करण्यासाठी लावला जातो. हा देशांतर्गत तयार केलेल्या तत्सम उत्पादनांवरील उत्पादन शुल्कासारखाच असतो.
विशेष अतिरिक्त शुल्क : स्थानिक विक्री कर जसे की (मूल्यवर्धित कर) आणि इतर स्थानिक कर यांची भरपाई करण्यासाठी लावला जातो.
३. वस्तू आणि सेवा कर (GST):- एकात्मिक GST (IGST): सर्व आयातींवर लागू होतो. देशातील वस्तूंच्या पुरवठ्यावर लागू होणाऱ्या GST सारखा आहे.
४. सामाजिक कल्याण अधिभार :- वर अधिभार, जो कल्याणकारी योजना वित्तपोषणासाठी आहे. दर: साधारणतः च्या टक्केवारीत असतो (उदा. १० %).
५. सेस (Cess) :-
शिक्षण सेस: एकूण शुल्कांवर लावला जातो, सामान्यतः कमी टक्केवारीत.
इतर सेस: कधीकधी विशिष्ट वस्तूंवर विशिष्ट सेस लावले जातात (उदा. कृषी पायाभूत सुविधा आणि विकास सेस).
६. अँटी-डंपिंग ड्यूटी:-
उद्देश: डम्पिंगपासून (जिथे परदेशी उत्पादक कमी किंमतीत वस्तू निर्यात करतात) देशांतर्गत उद्योगांचे संरक्षण करणे.
७. सुरक्षा शुल्क:-
उद्देश: आयातीमध्ये अचानक झालेल्या वाढीपासून देशांतर्गत उद्योगांचे संरक्षण करणे.
कालावधी: तात्पुरता, ज्यामुळे देशांतर्गत उद्योगांना समायोजित करण्यासाठी वेळ मिळतो.
उदाहरण
समजा आपण ₹१०,००० च्या CIF (किंमत, विमा आणि वाहतूक) मूल्याची एक वस्तू आयात करत आहात. संबंधित शुल्क आणि कर खालीलप्रमाणे असू शकतात:
१. बेसिक कस्टम ड्यूटी (BCD): दर १०% आहे असे समजा.
- BCD = ₹१,००० च्या १०% = ₹१००
२. सामाजिक कल्याण अधिभार (SWS): BCD च्या १०% आहे असे समजा.
- SWS = ₹१०० च्या १०% = ₹१०
३. काउंटरवेलिंग ड्यूटी (CVD): समजा CIF मूल्य आणि BCD च्या १२% आहे.
- CVD = (₹१,००० + ₹१,००) च्या १२% = ₹१३२
४. विशेष अतिरिक्त शुल्क (SAD): CIF मूल्य, BCD आणि CVD च्या 4% आहे असे समजा.
- SAD = (₹१,००० + ₹१०० + ₹१३२) च्या ४% = ₹४९.२८
५. एकात्मिक GST (IGST)**: दर 18% आहे असे समजा. हा CIF मूल्य, BCD, CVD, आणि SWS यावर लागू होतो.
- IGST = (₹१,००० + ₹१०० + ₹१३२ + ₹१०) च्या १८% = ₹२१२.७६
एकूण प्रभावी शुल्क = BCD + SWS + CVD + SAD + IGST
- एकूण प्रभावी शुल्क = ₹१०० + ₹१० + ₹१३२ + ₹४९.२८ + ₹२१२.७६ = ₹५०४.०४
अशाप्रकारे, आयातीत वस्तूंवरील प्रभावी शुल्क ₹५०४.०४ आहे, ज्यामध्ये आयात करांचे विविध घटक समाविष्ट आहेत.
ही व्यापक शुल्क संरचना सुनिश्चित करते की आयातीत वस्तूंच्या अंतिम किमतीत विविध संरक्षक आणि वित्तीय उपायांचा समावेश असतो, ज्यामुळे देशांतर्गत उत्पादनांची स्पर्धात्मकता आणि सरकारची एकूण महसूल संकलन प्रभावीत होते.
संदर्भ
- ^ "Calculation of Import Duty in India — Formula, Online Tools an..." www.investindia.gov.in (इंग्रजी भाषेत). 2024-05-29 रोजी पाहिले.
- ^ (PDF) https://www.indiabudget.gov.in/budget_archive/ub2000-01/mem/mem3.pdf. Missing or empty
|title=(सहाय्य) - ^ https://www.export.gov/apex/article2?id=India-Import-Tariffs. Missing or empty
|title=(सहाय्य) - ^ "Import and Export Duties: Customs Duty In India". OfBusiness (इंग्रजी भाषेत). 2024-05-29 रोजी पाहिले.