भामा श्रीनिवासन
| भामा श्रीनिवासन | |
| जन्म | २२ एप्रिल, १९३५ मद्रास, भारत |
भामा श्रीनिवासन (२२ एप्रिल १९३५[१]) या एक गणितज्ञ आहेत. ज्यांना मर्यादित गटांच्या प्रतिनिधित्वाच्या सिद्धांतासाठी (रीप्रेझेंटेशन थिअरी ऑफ फायनाईट ग्रुप्स) ओळखले जाते. १९९० च्या नोथेर व्याख्यानाने त्यांच्या योगदानाचा गौरव करण्यात आला. त्यांनी १९८१ ते १९८३ या काळात गणितातील महिलांच्या संघटनेच्या अध्यक्षा म्हणून काम केले होते.
१९५९ मध्ये भामा श्रीनिवासन यांनी मँचेस्टर विद्यापीठात जेए ग्रीन अंतर्गत मॉड्युलर रिप्रेझेंटेशन्स ऑफ फिनाइट ग्रुप्सवर प्रॉब्लेम्स या प्रबंधासह पीएच.डी. पुर्ण केली. त्या शिकागो येथील इलिनॉय विद्यापीठात इमेरिटा प्रोफेसर आहेत. त्यांच्याकडे डॉक्टरेटचे पाच विद्यार्थी आहेत. त्यांनी पॉल फॉन्ग यांच्यासोबत मॉड्यूलर रिप्रेझेंटेशन थिअरी आणि डेलिग्ने-लुझटिग थिअरीमध्ये अनेक पेपर्सचे सह-लेखन केले आहे.
प्रारंभिक जीवन आणि शिक्षण
[संपादन]भामा श्रीनिवासन यांचा जन्म भारतातील मद्रास येथे झाला. त्यांनी मद्रास विद्यापीठात शिक्षण घेतले. तिथे त्यांनी १९५४ मध्ये बॅचलर ऑफ आर्ट्स पदवी आणि १९५५ मध्ये मास्टर ऑफ सायन्स पदवी मिळवली. डॉक्टरेटच्या अभ्यासासाठी त्या इंग्लंडला गेल्या. १९६० ते १९६४ पर्यंत कीले विद्यापीठात गणित विषयातील व्याख्याता म्हणून त्यांई व्यावसायिक शैक्षणिक कारकीर्द सुरू करण्यासाठी त्या इंग्लंडमध्ये राहिल्या. त्यानंतर त्यांनी १९६५ ते १९६६ पर्यंत कॅनडाच्या नॅशनल रिसर्च कौन्सिलच्या माध्यमातून ब्रिटिश कोलंबिया विद्यापीठात पोस्टडॉक्टरल फेलोशिपचा पाठपुरावा केला. त्या १९६६ पासून १९७० पर्यंत तिच्या अल्मा मॅटर, मद्रास विद्यापीठाच्या रामानुजन इन्स्टिट्यूट ऑफ मॅथेमॅटिक्समध्ये शिकवण्यासाठी भारतात परतल्या.[१]
कारकीर्द
[संपादन]त्यानंतर भामा श्रीनिवासन युनायटेड स्टेट्समध्ये स्थायिक झाले. तिथे त्यांनी पुढील दशकात वॉर्सेस्टर, मॅसॅच्युसेट्स येथील क्लार्क विद्यापीठात सहयोगी प्राध्यापक म्हणून शिकवले. १९७७ मध्ये, त्या युनायटेड स्टेट्सची नैसर्गिक नागरिक बनल्या. त्या वर्षी, त्या प्रिन्स्टन, न्यू जर्सी येथील इन्स्टिट्यूट फॉर ॲडव्हान्स्ड स्टडीची सदस्या होत्या. १९८० मध्ये, त्यांनी शिकागो सर्कल कॅम्पसमध्ये गणिताचे प्राध्यापक म्हणून इलिनॉय विद्यापीठात तिचा दीर्घकाळ कार्यकाळ सुरू केला.[१]
भामा श्रीनिवासन यांनी त्यांच्या संपूर्ण कारकिर्दीत स्वतःला वेगळे सिद्ध केले आहे. जानेवारी १९७९ मध्ये, त्यांनी बिलोक्सी, मिसिसिपी येथे संयुक्त गणित बैठकीमध्ये अमेरिकन मॅथेमॅटिकल सोसायटी (एएमएस) निमंत्रित पत्ता "शास्त्रीय गटांचे प्रतिनिधित्व" दिला.[२] पॅरिसमधील इकोले नॉर्मले सुपरिएर, जर्मनीमधील एसेन विद्यापीठ, सिडनी युनिव्हर्सिटी आणि जपानमधील तोक्यो सायन्स युनिव्हर्सिटी येथे आंतरराष्ट्रीय स्तरावर व्हिजिटिंग प्रोफेसरशिप करण्यासाठी तिला आमंत्रित करण्यात आले आहे. त्यांच्या क्षेत्रातील अनेक जर्नल्ससाठी संपादक म्हणून काम केले आहे. एएमएस च्या कार्यवाही (१९८३ ते १९८७ पर्यंत); बीजगणितातील संप्रेषण (१९७८ ते १९८४ पर्यंत); गणितीय सर्वेक्षणे आणि मोनोग्राफ (१९९१ ते १९९३ पर्यंत). १९९१ ते १९९४ पर्यंत, त्यांनी एएमएस च्या संपादकीय मंडळ समितीवर काम केले.
भामा श्रीनिवासन यांनी पॉल फॉन्ग यांच्यासोबत लाय प्रकारातील मर्यादित गटांवर सहकार्य केले आणि हे कार्य ल्युझटिगच्या क्वांटम गटांवरील संशोधनाशी जोडले गेले आहे. अशा प्रकारे गणित आणि भौतिकशास्त्र यांच्यातील अंतर पार केले आहे. जरी भामा श्रीनिवासन सामान्यतः शुद्ध गणितीय संशोधनाचा पुरस्कार करत असले तरी, सर्व गणितासाठी व्यावहारिक अनुप्रयोग शोधण्याच्या मोहाला विरोध करत असले तरी, तरीही भौतिकशास्त्रात तिच्या संशोधनाचा उपयोग केल्यामुळे त्या आनंदीत झाल्या.[३]
पुरस्कार आणि सन्मान
[संपादन]२०१२ मध्ये त्या अमेरिकन मॅथेमॅटिकल सोसायटीची फेलो बनल्या.[४] २०१७ मध्ये, त्यांची उद्घाटन वर्गात गणितातील महिला असोसिएशनची फेलो म्हणून निवड झाली.[५] असोसिएशन ऑफ विमेन इन मॅथेमॅटिक्सने प्रकाशित केलेल्या उल्लेखनीय महिला गणितज्ञ असलेल्या पत्ते खेळण्याच्या डेकमध्ये तिचा समावेश आहे.[६]
निवडक कामे
[संपादन]- श्रीनिवासन, भामा (१९६८), "द कॅरेक्टर ऑफ द फिनिट सिम्प्लेटिक ग्रुप Sp(4,q)", ट्रान्झॅक्शन्स ऑफ द अमेरिकन मॅथेमॅटिकल सोसायटी, १३१ (२): ४८८–५२५, doi:10.2307/1994960, ISSN 0002-9947, JSTOR 1994960, MR 0220845
- श्रीनिवासन, भामा (१९७९), मर्यादित शेव्हॅली गटांचे प्रतिनिधित्व. एक सर्वेक्षण., लेक्चर नोट्स इन मॅथेमॅटिक्स, व्हॉल. 764, बर्लिन, न्यू यॉर्क: स्प्रिंगर-वेर्लाग, ISBN 978-3-540-09716-7
- फॉन्ग, पॉल; श्रीनिवासन, भामा (१९८२), "द ब्लॉक्स ऑफ फाइनेट जनरल रेखीय आणि एकात्मक गट", आविष्कार गणित, 69 (1): 109-153, बिबकोड: 1982InMat..69..109F, doi:10.1007/BF01389180, ISSN2080 9910, MR 0671655, S2CID 122517052
संदर्भ
[संपादन]- ^ a b c "1990 Lecturer: Bhama Srinivasan". Association for Women in Mathematics. 9 January 2021 रोजी पाहिले."1990 Lecturer: Bhama Srinivasan". Association for Women in Mathematics. Retrieved 9 January 2021.
- ^ "Program for the 85th Annual Meeting" (PDF). Notices of the American Mathematical Society. 26 (1): 2. January 1979. 9 January 2021 रोजी पाहिले.
- ^ Oakes, Elizabeth H. (2002). International encyclopedia of women scientists. New York, NY: Facts on File. ISBN 0816043817.
- ^ List of Fellows of the American Mathematical Society, retrieved 2013-07-26.
- ^ "2018 Inaugural Class of AWM Fellows". Association for Women in Mathematics. 9 January 2021 रोजी पाहिले.
- ^ "Mathematicians of EvenQuads Deck 1". awm-math.org. 2022-06-18 रोजी पाहिले.
बाह्य दुवे
[संपादन]- इ.स. १९३५ मधील जन्म
- २०व्या शतकातील महिला गणितज्ञ
- तमिळनाडूतील महिला शास्त्रज्ञ
- २०व्या शतकातील भारतीय महिला शास्त्रज्ञ
- २१व्या शतकातील भारतीय महिला शास्त्रज्ञ
- २०व्या शतकातील भारतीय गणितज्ञ
- भारतीय वंशाच्या अमेरिकन व्यक्ती
- अमेरिकन मॅथेमॅटिकल सोसायटीचे फेलो
- भारतीय महिला गणितज्ञ
- हयात व्यक्ती
- क्लार्क विद्यापीठातील प्राध्यापक
- अमेरिकन महिला गणितज्ञ
- भारतीय गट सिद्धांतकार
- मँचेस्टर विद्यापीठाचे माजी विद्यार्थी
- युनिव्हर्सिटी ऑफ इलिनॉय शिकागोमधील शिक्षक
- चेन्नईमधील शास्त्रज्ञ
- २१व्या शतकातील भारतीय गणितज्ञ
- गणितातील महिलांसाठी असोसिएशनचे फेलो
- २१व्या शतकातील महिला गणितज्ञ
- २१व्या शतकातील अमेरिकन महिला
- ब्रिटिश कोलंबिया विद्यापीठाचे माजी विद्यार्थी