भाकृसंप-राष्ट्रीय पशु आनुवंशिक संशोधन संस्था
भाकृसंप-राष्ट्रीय पशु आनुवंशिक संशोधन संस्था किंवा राष्ट्रीय पशु आनुवंशिक संशोधन संस्था (ICAR- National Bureau of Animal Genetic Resources (ICAR-NBAGR)) ही कृषीउपयोगी पशु आधारीत संशोधन संस्था असून या संस्थेचे मुख्यालय हरियाणा राज्यातील कर्नाल येथे आहे. ही संस्था भारत सरकारच्या कृषी मंत्रालय, भारतीय कृषी संशोधन परिषद अंतर्गत स्वायत्त संस्था आहे.[१]
२१ सप्टेंबर १९८४ रोजी बंगरुळू येथे प्रथम स्थापन करण्यात आली होती. नंतर १९८५ साली स्थानांतरित झाली आणि १९९५ साली कृषीउपयोगी पशु आधारित दोन भिन्न संस्था एकत्रित करून 'राष्ट्रीय पशु आनुवंशिक संशोधन संस्था' या मुख्य नावाने कार्यरत झाली. ही प्रमुख संस्था देशातील पशुधन आणि कुक्कुटपालन अनुवांशिक संसाधनांची ओळख, मूल्यमापन, व्यक्तिचित्रण, संवर्धन आणि वापर यांच्या आदेशासह कार्य करण्यासाठी समर्पित आहे.
गायी, म्हैस, मेंढ्या, शेळी, घोडे, डुक्कर, उंट, कुक्कुटपालन आणि कुत्र्यांच्या मूळ जातींचे वैशिष्ट्यीकरण, दस्तऐवजीकरण आणि नोंदणी हे या संस्थेचे प्रमुख आणि ठळक वैशिष्ट्य आहे. विविध प्रजातींमधील उत्पादन, पुनरुत्पादन, पर्यावरणीय अनुकूलन आणि रोग प्रतिकारक वैशिष्ट्यांशी संबंधित विविध प्रमुख उमेदवार जनुकांसाठी 1600 SNPs ची ओळख; देशी गायी आणि म्हशींच्या जातींमध्ये वांछनीय A2 बीटा केसीन एलीलच्या उच्च वारंवारतेचे प्रात्यक्षिक, पशुधन आणि कुक्कुट जातींची नोंदणी; संवर्धन मॉडेल्सचा विकास आणि देशी पशुधन प्रजातींवर डेटाबेसची स्थापना इत्यादी कार्ये ही संस्था करते.
संदर्भ
[संपादन]- ^ "राष्ट्रीय पशु आनुवांशिक संसाधन ब्यूरो ने अपना स्थापना दिवस मनाया". दैनिक भास्कर. २ मार्च २०२४ रोजी पाहिले.