तैलप दुसरा
या लेखातील मजकूर मराठी विकिपीडियाच्या विश्वकोशीय लेखनशैलीस अनुसरून नाही. आपण हा लेख तपासून याच्या पुनर्लेखनास मदत करू शकता.
नवीन सदस्यांना मार्गदर्शन हा साचा अशुद्धलेखन, अविश्वकोशीय मजकूर अथवा मजकुरात अविश्वकोशीय लेखनशैली व विना-संदर्भ लेखन आढळल्यास वापरला जातो. |
973-997), ज्याला तैला II म्हणूनही ओळखले जाते आणि त्याच्या अहवमल्ल नावाने ओळखले जाते, ते दक्षिण भारतातील पश्चिम चालुक्य वंशाचे संस्थापक होते. तैलपा यांनी वातापीच्या पूर्वीच्या चालुक्यांचे वंशज असल्याचा दावा केला आणि सुरुवातीला कर्नाटकच्या आधुनिक विजापूर जिल्ह्यातील तरदवाडी-1000 प्रांतातील राष्ट्रकूट वासल म्हणून राज्य केले. परमार राजा सियाकाच्या आक्रमणानंतर राष्ट्रकूटाची सत्ता कमी झाली तेव्हा, तैलपाने राष्ट्रकूट राजा कर्का II याला उलथून टाकले आणि एक नवीन राजवंश स्थापन केला. तैलपाने नर्मदा आणि तुंगभद्रा नदीच्या दरम्यानच्या पश्चिम डेक्कन प्रदेशावर आपले नियंत्रण मजबूत करण्यासाठी अनेक वर्षे घालवली. हळूहळू, शिलाहारांसह अनेक माजी राष्ट्रकूट सरंजामदारांनी त्याचे वर्चस्व मान्य केले. तैलपाने चोल आणि परमारांच्या आक्रमणांचा यशस्वीपणे प्रतिकार केला आणि आक्रमक परमार राजा मुंजा याला कैद करून ठार केले. त्याचा सेनापती बारापा याने सध्याच्या गुजरातमधील लता प्रदेश काबीज करून लता चालुक्य प्रमुखांची स्थापना केली. तैलपाचे उत्तराधिकारी 12 व्या शतकापर्यंत पश्चिम डेक्कन प्रदेशावर राज्य करत राहिले.
हा लेख/विभाग स्वत:च्या शब्दात विस्तार करण्यास मदत करा. |