चिनी साम्यवादी क्रांती
 | या लेखातील मजकूर मराठी विकिपीडियाच्या विश्वकोशीय लेखनशैलीस अनुसरून नाही. आपण हा लेख तपासून याच्या पुनर्लेखनास मदत करू शकता.
नवीन सदस्यांना मार्गदर्शन हा साचा अशुद्धलेखन, अविश्वकोशीय मजकूर अथवा मजकुरात अविश्वकोशीय लेखनशैली व विना-संदर्भ लेखन आढळल्यास वापरला जातो. |
चिनी कम्युनिस्ट क्रांती ही एक सामाजिक आणि राजकीय क्रांती होती जी 1949 मध्ये पीपल्स रिपब्लिक ऑफ चायना स्थापन करण्यात आली. पूर्वीच्या शतकापर्यंत, पाश्चात्य साम्राज्यवाद, जपानी साम्राज्यवाद, जपानी साम्राज्यवादाच्या परिणामी चीनला वाढत्या सामाजिक, आर्थिक आणि राजकीय समस्यांचा सामना करावा लागला. आणि किंग राजवंशाचा पतन. दुष्काळ आणि जुलमी जमीनदार व्यवस्थेने ग्रामीण शेतकरी वर्गाचा मोठा समुदाय गरीब आणि राजकीयदृष्ट्या वंचित ठेवला. चिनी कम्युनिस्ट पक्ष (CCP) ची स्थापना 1921 मध्ये युरोपियन समाजवादी विचारांनी आणि रशियातील बोल्शेविक क्रांतीच्या यशाने प्रेरित तरुण शहरी विचारवंतांनी केली होती. CCP ने मूलतः राष्ट्रवादी कुओमिंतांग पक्षासोबत युद्धखोर आणि विदेशी साम्राज्यवादी शक्तींविरुद्ध युती केली, परंतु 1927 मध्ये KMT नेते चियांग काई-शेक यांनी आदेश दिलेल्या कम्युनिस्टांच्या शांघाय हत्याकांडाने त्यांना दोन दशकांहून अधिक काळ चाललेल्या चिनी गृहयुद्धात भाग पाडले.
सुरुवातीच्या राष्ट्रवादी लष्करी वर्चस्वाने कम्युनिस्टांना शहरी सर्वहारा वर्गाला आवाहन करण्याची त्यांची रणनीती सोडून देण्यास भाग पाडले, त्याऐवजी माओ झेडोंगच्या वकिलीनुसार ग्रामीण भागात स्वतःला बसवले. लाँग मार्च दरम्यान माओ सीसीपीचे अध्यक्ष बनले . माओच्या नेतृत्वाखालील कम्युनिस्टांनी 1937 पासून सुरू झालेल्या चीनवरील जपानी ताब्याशी लढण्यासाठी कुओमिंतांगसोबत पुन्हा एकदा संयुक्त आघाडीची स्थापना केली. सीसीपीने चिनी शेतकरी वर्गाभोवती त्यांची चळवळ पुन्हा उभारण्यासाठी परिस्थितीचा प्रभावी वापर केला. 1945 मध्ये जपानी शरणागतीनंतर, शीतयुद्धात चीन हा एक प्रारंभिक हॉट स्पॉट बनला. युनायटेड स्टेट्सने चियांग काई-शेकला मोठ्या प्रमाणात पैसा आणि शस्त्रे पुरवणे सुरू ठेवले, परंतु भ्रष्टाचार आणि कमी मनोबल यामुळे राष्ट्रवादी सैन्याला घातक ठरले. दुसरीकडे, मंचुरियामध्ये मागे राहिलेली जपानी शस्त्रे आणि पुरवठा कम्युनिस्टांना ताब्यात देण्याचा सोव्हिएत युनियनचा निर्णय निर्णायक ठरला. कम्युनिस्टांनी त्यांच्या मूलगामी जमीन सुधारणांच्या कार्यक्रमाने शेतकऱ्यांची मोठी फौज जमवली आणि हळूहळू केएमटीविरुद्ध खुल्या लढाया जिंकण्यास सुरुवात केली. 1948 आणि 1949 मध्ये कम्युनिस्ट पीपल्स लिबरेशन आर्मीने तीन मोठ्या मोहिमा जिंकल्या ज्यामुळे राष्ट्रवादी सरकारला तैवानमध्ये माघार घेण्यास भाग पाडले. 1 ऑक्टोबर 1949 रोजी माओने पीपल्स रिपब्लिक ऑफ चायनाच्या निर्मितीची औपचारिक घोषणा केली.