गोकुल सिंह जाट

गोकुळ सिंग जाट हे तिलपत गावचे सरदार होते. १० मे १६६६ रोजी तिलपाट येथे जाट आणि औरंगजेबाच्या सैन्यात लढाई झाली. जाटांनी लढाई जिंकली . मुघल राजवटीने इस्लामचा प्रचार केला आणि शेतकऱ्यांवरील कर वाढवले. गोकुळने शेतकऱ्यांना संघटित करून कर वसूल करण्यास नकार दिला. औरंगजेबाने अतिशय शक्तिशाली सैन्य पाठवले. गोकुळला १ जानेवारी १६७० रोजी आग्रा किल्ल्यावर लोकांना घाबरवल्याबद्दल कैद करून मारण्यात आले. गोकुळच्या बलिदानाने मुघल राजवटीचा अंत झाला.

मुघल साम्राज्याविरुद्ध बंड

मुघल साम्राज्यातील राजपूत सेवकही अंतर्गत असंतुष्ट होऊ लागले, परंतु दलपत सिंग (संपादक: डॉ. दशरथ शर्मा), "दलपत विलास" च्या लेखकाने स्पष्टपणे म्हटल्याप्रमाणे, उत्तर प्रदेशातील नेते मुघलांविरुद्ध बंड करण्याचे धाडस करू शकले नाहीत. नियम.. असहिष्णु, धार्मिक, धोरणाविरुद्ध उठाव करण्यासाठी पुढाकार घेण्याचे श्रेय उत्तर प्रदेशातील काही जाट नेत्यांना आणि जमीनदारांना मिळाले. आग्रा, मथुरा, अलिगढ हे त्यात अग्रेसर होते. शाहजहानच्या शेवटच्या वर्षांतील वारसाहक्काच्या युद्धादरम्यान, जाट नेते वीर नंदराम यांनी शोषणात्मक धार्मिक धोरणाच्या निषेधार्थ भाडे देण्यास नकार दिला आणि बंडाचा झेंडा उभारला त्यानंतर वीर नंदरामची जागा उदयसिंह आणि गोकुळ यांनी घेतली. सिंग

राठोड वीर दुर्गादास यांच्याही आधी उत्तर प्रदेशातील जाट वीरांनी कट्टर मुघल सम्राटांच्या असहिष्णु धोरणांची पूर्वछाया दाखवली होती हे सत्य इतिहासाला मान्य करावे लागेल. गोकुळ सिंह हे मथुरा, वृंदावन, गोवर्धन आणि हिंडौन आणि महावन येथील सर्व हिंदू लोकांचे नेते होते, तिलपतचा गड हे त्याचे केंद्र होते. जेव्हा मुघल सेनापतींपैकी कोणीही त्याचा पराभव करू शकला नाही, तेव्हा शेवटी बादशाह औरंगजेबालाच प्रचंड सैन्य घेऊन जनतेचा रोष दाबावा लागला.

आज मथुरा, वृंदावन आणि भारतीय संस्कृतीच्या मंदिरांचे रक्षण करण्याचे आणि तात्कालिक शोषण, अत्याचार आणि राजकीय मनमानी यांची दिशा वळविण्याचे श्रेय कोणाला असेल तर ते फक्त 'गोकुळ सिंह' आहे.

वीरवर गोकुळ सिंह यांचे बलिदान गुरू तेग बहादूर यांच्या ६ वर्षे आधी झाले होते हे फार कमी लोकांना माहिती असेल. गुरू तेग बहादूर यांची डिसेंबर १६७५ मध्ये हत्या करण्यात आली - दिल्लीतील मुघल पोलीस स्टेशनच्या व्यासपीठावर, जिथे आज गुरुद्वारा शीशगंज अभिमानाने उभा आहे. गुरूंनी दिलेल्या मस्तकामुळे त्या गुरुद्वाराला शीशगंज म्हणतात. दुसरीकडे, गुरू तेगबहादूर यांच्या ६ वर्षांपूर्वी शहीद झालेल्या आणि त्याच मूल्यांसाठी शहीद झालेल्या आणि दिल्लीच्या कोतवालीवर नव्हे, तर आग्राच्या कोतवालीच्या विस्तीर्ण व्यासपीठावर शहीद झालेल्या महामानवाकडे आपण पाहतो तेव्हा हजारो लोक रडणाऱ्या जमावासमोर, कोणाला लोखंडी साखळदंडात बांधून आणले गेले आणि जनतेचे मनोधैर्य भंग करण्याच्या उद्देशाने प्रत्येकाच्या हातावर कुऱ्हाडीने निर्घृणपणे वार केले गेले, आम्हाला काहीच दिसत नाही. गोकुळसिंग हा केवळ जाटांसाठी शहीद झाला नाही, त्याचे राज्य कोणाकडून हिसकावून घेतले गेले नाही, कोणतेही पेन्शन बंद केले गेले नाही, तर त्याच्यासमोर अतुलनीय सामर्थ्यवान मुघल-सत्ता, नम्रपणे, तह करण्याच्या इच्छेबद्दल कुरकुर करीत आहे. . अशा अतुलनीय नायकाला आपण कागदावरही आदर देऊ शकलो नाही ही शरमेची गोष्ट आहे. आपला हिंदू समाज किती गाफील, किती कृतघ्न आहे , शाही इतिहासकारांनी त्याचा उल्लेखही केला नाही. गुरू तेग बहादूर यांच्या अटकेचा आणि फाशीचा उल्लेख कोणत्याही समकालीन पर्शियन इतिहासात नाही. अकबर स्वतः मेवाडच्या राणा प्रतापशी लढायला गेला नव्हता, तर त्याला स्वतः ब्रजच्या त्या जाट योद्ध्यांशी लढायला जायचे होते. तरीही त्यांना पूर्णपणे दाबता आले नाही आणि जाटांवर अत्याचार आणि अत्याचार करण्यासाठी निवडक सेनापतींच्या नेतृत्वाखाली मुघल सैन्य वारंवार पाठवण्यात आले आणि केवळ जाट पुरुषच नव्हे तर त्यांच्या शूर महिलांनाही त्यांच्या ऐतिहासिक धैर्याने आणि पारंपारिक शौर्याचा सामना करावा लागला. राजेशाही थाटात वाढलेल्या तथाकथित इतिहासकारांनी या वीरांचा आणि भारताच्या खऱ्या सुपुत्रांचा उल्लेख केला नाही हे दुर्दैव आहे. मानुची नावाच्या एका युरोपियन प्रवाशाच्या वृत्तांतावरून आपण त्यांना ओळखतो.

"या बंडखोरांमुळे त्यांना असंख्य त्रास सहन करावे लागले आणि त्यांच्यावर विजय मिळवूनही त्यांना अनेक वेळा त्यांचे सेनापती पाठवावे लागले. बंडखोर खेड्यांमध्ये पोहोचल्यानंतर या सेनापतींनी हत्या आणि शिरच्छेद करून शाही आदेश पाळले. त्यांच्या सुरक्षेसाठी गावकरी काटेरी झुडपात लपून बसायचे किंवा त्यांच्या कमकुवत वाड्यांमध्ये आसरा घेत. स्त्रिया आपल्या पतींच्या मागे भाले आणि बाण घेऊन उभ्या असत. नवऱ्याने बंदूक सोडली की बायको त्याच्या हातात भाला ठेवायची आणि स्वतः बंदूक लोड करू लागली. अशा प्रकारे ते युद्ध चालू ठेवण्यास पूर्णपणे असमर्थ होईपर्यंत त्यांनी पहारा दिला. पूर्णपणे असहाय्य असताना, त्यांच्या पत्नी आणि मुलींचा शिरच्छेद केल्यानंतर, ते भुकेल्या सिंहांसारखे शत्रूच्या ओळीत धावत असत आणि त्यांच्या अतुलनीय शौर्याने अनेक वेळा लढाया जिंकत असत."

औरंगजेबाचे धर्मांध धोरण

सर यदुनाथ सरकार लिहितात - "मुसलमानांच्या धर्मांध धोरणामुळे मथुरेच्या पवित्र भूमीवर नेहमीच विशेष आक्रमणे होत आली आहेत. दिल्ली ते आग्रा या महामार्गावर वसलेले असल्याने मथुरा नेहमीच विशेष लक्ष वेधून घेते. तिथल्या हिंदूंना दडपण्यासाठी औरंगजेबाने अब्दुन्नवी नावाच्या कट्टर मुस्लिमाला मथुरेचा फौजदार म्हणून नेमले. १६७८ च्या सुरुवातीला अब्दुन्नवीच्या सैनिकांचे एक पथक मथुरा जिल्ह्यात महसूल गोळा करण्यासाठी निघाले. अब्दुन्नवीने मागील वर्षी गोकुळसिंगजवळ नवीन छावणी उभारली होती. हाच सर्व कामकाजाचा केंद्रबिंदू होता. गोकुळ सिंह यांच्या हाकेवर शेतकऱ्यांनी भाडे देण्यास नकार दिला. मुघल सैनिकांनी शेतकऱ्यांच्या पशुधनाची लूट सुरू केली. संघर्ष नुकताच सुरू झाला आहे.

म्हणूनच ९ एप्रिल १६६९ रोजी औरंगजेबाचा नवीन फर्मान आला - "काफिरांची मदरसे आणि मंदिरे पाडली पाहिजेत". परिणामी, ब्रज प्रदेशातील अनेक अतिशय प्राचीन मंदिरे आणि मठ नष्ट झाले. कुशाण आणि गुप्त कालखंडातील कोष, इतिहासाचा अनमोल वारसा लुटला गेला, डोकेहीन, अंगहीन आणि हजारोंच्या संख्येने सर्वत्र विखुरले गेले. संपूर्ण ब्रजमंडळात मुघलिया घोडेस्वार आणि गिधाडे उडताना दिसत होते. आणि धुराचे ढग आणि लखलखणाऱ्या ज्वाला दिसत होत्या - त्यामधून पोर्क्युपिन घोडेस्वार बाहेर येत होते.