किलोग्रॅम
| किलोग्रॅम | |
|---|---|
 घरगुती योग्यतेचे १ किलोग्रॅम लोखंडी वजन. | |
| एकक माहिती | |
| एकक पद्धती | एस.आय. एकक |
| चे एकक | वस्तुमान |
| चिन्ह | kg |
| एकक रूपांतरण | |
| १ kg हे ... | ... याच्या समतुल्य आहे ... |
| Avoirdupois | ≈ २.२०५ पाउंड |
| नैसर्गिक एकके |
≈ ४.५९×10७ प्लॅंक वस्तुमान १.३५६३९२६०८(६०)×10५० हर्ट्‌झ [Note १] |
किलोग्रॅम हे वजनाचे एकक आहे. एका किलोग्रॅमचे एक हजार ग्रॅम होतात. याचे एस. आय. संक्षिप्त नाम kg आहे.
मोजण्याच्या पद्धती
[संपादन]जगभर ब्रिटिशांचे साम्राज्य असण्याच्या काळात इंग्लंडमध्ये चालत असलेली वजनमापाची पद्धत, ब्रिटिशांनी त्यांचे साम्राज्य असलेल्या प्रत्येक देशात सुरू केली. या पद्धतीला एफ.पी. एस. (फूट-पाउंड-सेकंद) पद्धत म्हणतात. पुढे फ्रान्सने दशमानपद्धतीचा (मेट्रिक पद्धत) वापर सुरू केल्यावर जगभरात वैज्ञानिक मापनांसाठी सी.जी.एस. (सेंटिमीटर-ग्रॅम-सेकंद) ही पद्धत सुरू झाली. यांतली सेंटिमीटर आणि ग्रॅम ही मूल एकके फार लहान असल्यामुळे मोजमापांचे आकडे फार मोठे असायचे. त्यामुळे दशमानपद्धतीतच किंचित सुधारणा करून मोजमापनाची एस.आय. नावाची आंतराराष्ट्रीय मापन पद्धत (फ्रेंच: Système international d'unités) लागू करण्यात आली. या आंतरराष्ट्रीय मापन पद्धतीनुसार, सी.जी.एस. पद्धतीऐवजी एम.के.एस. (मीटर-किलोग्रॅम-सेकंद) ही लांबी-वस्तुमान-काळ मोजण्याची नवी पद्धत वापरात आली. (आंतरराष्ट्रीय मापन पद्धतीमध्ये ॲंपियर, केल्व्हिन, कॅन्डेला, आणि मोल अशी आणखी चार मूल एकके आहेत.)
या आंतरराष्ट्रीय मापन पद्धतीसाठी, इरिडियम व प्लॅटिनियम यांच्या मिश्र धातूपासून (आयपीके) बनलेल्या आणि फ्रान्समध्ये ठेवलेल्या एका विशिष्ट ठोकळ्याच्या वस्तुमानाला एक किलोग्रॅम असे म्हणतात..1
बाह्य दुवे
[संपादन] |
- नॅशनल इन्स्टिट्यूट ऑफ स्टॅंडर्ड्‌ज अँड टेक्नॉलॉजी (एन.आय.एस.टी.): NIST Improves Accuracy of ‘Watt Balance’ Method for Defining the Kilogram Archived 2008-07-02 at the Wayback Machine.
- नॅशनल फिजिकल लॅबोरेटरी (युनायटेड किंग्डम): An overview of the problems with an artifact-based kilogram
- NPL: Avogadro Project
- ऑस्ट्रेलियन नॅशनल मेझरमेन्ट इन्स्टिट्यूट : Redefining the kilogram through the Avogadro constant
- इंटरनॅशनल ब्यूरो ऑफ वेट्स अँड मेझर्स (बी.आय.पी.एम.): मुख्य पान
- एन.झी.झी. फोलियो: What a kilogram really weighs
- एन.पी.एल. (युनायटेड किंग्डम): What are the differences between mass, weight, force and load?
- बी.बी.सी.: Getting the measure of a kilogram
टीपा
[संपादन]- ^ ज्या फोटॉन्सच्या वारंवारतेची बेरीज इतकी आहे की त्यांच्याजवळील ऊर्जा ही स्थिर स्थितीला असलेल्या एक किलोग्रॅम वस्तुमानाकडे असलेल्या ऊर्जेच्या बरोबर असते.
 | हा लेख/विभाग स्वत:च्या शब्दात विस्तार करण्यास मदत करा. |