वातानुकूलक
औद्योगिक रेफ्रिजरेशन आणि एर कंडिशनिंग दोन्ही एकाच यंत्रणेवर आधारित आहेत. एक द्रव, सामान्यतः पाणी किंवा हवा, दुसऱ्या द्रवपदार्थाच्या बाष्पीभवनाने थंड केले जाते, ज्याला रेफ्रिजरंट म्हणतात. रेफ्रिजरंट सर्किट, ज्यामध्ये कंप्रेसर, बाष्पीभवन, कंडेन्सर आणि विस्तार उपकरण यांचा समावेश आहे, दोन्ही प्रणालींचा अविभाज्य भाग आहे. असे असले तरी, रेफ्रिजरेशन आणि एर कंडिशनिंग सिस्टममध्ये लक्षणीय फरक आहेत, उदाहरणार्थ घटक, डिझाइन पद्धती, ते स्थापित केलेल्या व्यावसायिक किंवा औद्योगिक संरचना आणि त्यांचे ऑपरेशन, जसे की दोन भिन्न बाजार क्षेत्रांच्या अस्तित्वाचे समर्थन करणे.[१]
एर कंडिशनिंग ही अशी प्रक्रिया आहे जी घरातील जागेत विशिष्ट तापमान, सापेक्ष आर्द्रता आणि हवा शुद्धता परिस्थिती निर्माण करण्यासाठी आणि राखण्यासाठी वापरली जाते. ही प्रक्रिया सामान्यत: वैयक्तिक सोईची पातळी राखण्यासाठी लागू केली जाते. एर कंडिशनिंग ही अशी प्रक्रिया औद्योगिक अनुप्रयोगांमध्ये विशिष्ट पर्यावरणीय परिस्थितीत ऑपरेट करणे, आवश्यक असलेल्या उपकरणे किंवा यंत्रसामग्रीचे योग्य ऑपरेशन सुनिश्चित करण्यासाठी किंवा वेल्डिंगसारख्या विशिष्ट औद्योगिक प्रक्रिया पार पाडण्यासाठी सक्षम होण्यासाठी देखील वापरले जाते, ज्याची विल्हेवाट लावण्याची आवश्यकता असलेल्या मोठ्या प्रमाणात उष्णता निर्माण होते.[१]
बाहेरील हवामानाची पर्वा न करता वातानुकूलित यंत्रणा प्रभावी असणे आवश्यक आहे आणि त्यात हवेचे तापमान, आर्द्रता, हालचाल आणि गुणवत्ता या चार मूलभूत चलांवर नियंत्रण समाविष्ट आहे.[१]
औद्योगिक आणि वैयक्तिक आराम अनुप्रयोगांमधील फरक नेहमीच स्पष्ट नसतो. तामान आणि आर्द्रता नियंत्रणाच्या संदर्भात औद्योगिक एर कंडिशनिंगला सामान्यतः अधिक अचूकता आवश्यक असते. काही अनुप्रयोग उच्च प्रमाणात फिल्टरिंग आणि दूषित पदार्थ काढून टाकण्याची मागणी करतात.
दुसरीकडे, कम्फर्ट एर कंडिशनिंग, तसेच वैयक्तिक तापमान-आर्द्रता आवश्यकता पूर्ण करण्यासाठी आवश्यक असलेल्या, मानवी मनोवैज्ञानिक कल्याणासाठी आदर्श परिस्थिती पुन्हा निर्माण करण्यासाठी आर्किटेक्चरल डिझाइन, हवामान अंदाज, ऊर्जा वापर आणि ध्वनी उत्सर्जन यांसारख्या इतर क्षेत्रांचा देखील समावेश आहे.[१]
एर कंडिशनिंग अंतर्गत मुख्य प्रक्रिया म्हणजे घरातील आणि बाहेरील वातावरण आणि वातानुकूलित जागेतील लोकांमधील उष्णता आणि पाण्याची वाफ यांची देवाणघेवाण.[१]
- हवा किंवा पाणी थंड करणे.
- हवा किंवा पाणी गरम करणे.
- हवा आर्द्रीकरण
- हवेचे आर्द्रीकरण
- एर फिल्टरिंग/शुद्धीकरण
- घरातील/बाहेरील हवेचे मिश्रण
- वायुवीजन (वेंटीलेशन)