राजस्थान विधानसभा निवडणूक, २०२३
(२०२३ राजस्थान विधानसभा निवडणूक या पानावरून पुनर्निर्देशित)
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| भारतीय जनता पक्ष भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस इतर | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
२०२३ राजस्थान विधानसभा निवडणूक २५ नोव्हेंबर, २०२३ रोजी घेण्यात आली. यात राज्याच्या विधानसभेच्या २०० पैकी १९९ सदस्यांची निवड झाली.[३] [४] निवडणुकीचा निकाल ३ डिसेंबर २०२३ रोजी जाहीर झाला. भाजपने १९९पैकी ११५ जागा जिंकून बहुमत मिळवले तर सत्तासीन काँग्रेस पक्षाला ३१ जागा मिळाल्या.
पार्श्वभूमी[संपादन]
राजस्थान विधानसभेचा कार्यकाळ १४ जानेवारी २०२४ रोजी संपणार आहे. [५] यापूर्वीच्या विधानसभा निवडणुका डिसेंबर २०१८ मध्ये झाल्या होत्या. निवडणुकीनंतर, भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेसच्या अशोक गेहलोत यांनी मुख्यमंत्री घेउन सरकार स्थापन केले. [६]
वेळापत्रक[संपादन]
| मतदान कार्यक्रम | तारीख [३] | दिवस |
|---|---|---|
| सूचना तारीख | ३० ऑक्टोबर २०२३ | सोमवार |
| नामांकनाची सुरुवात | ३० ऑक्टोबर २०२३ | सोमवार |
| उमेदवारी अर्ज भरण्याची शेवटची तारीख | ६ नोव्हेंबर २०२३ | सोमवार |
| नामांकनाची छाननी | ७ नोव्हेंबर २०२३ | मंगळवार |
| नामांकन मागे घेण्याची शेवटची तारीख | ९ नोव्हेंबर २०२३ | गुरुवार |
| मतदानाची तारीख | २५ नोव्हेंबर २०२३ | शनिवार |
| मतमोजणीची तारीख | ३ डिसेंबर २०२३ | रविवार |
पक्ष आणि युती[संपादन]
| युती/पक्ष | झेंडा | चिन्ह | नेता | जागा लढवल्या | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| काँग्रेस+ [१०] | भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस | 
|
|
अशोक गेहलोत | १९९ | २०० | ||
| राष्ट्रीय लोक दल | 
|
|
कृष्णकुमार सरन [११] | १ | ||||
| भारतीय जनता पक्ष | 
|
|
राजेंद्रसिंह राठोड | 200 | ||||
| बहुजन समाज पक्ष | 
|
|
भगवान सिंग बाबा [१२] | १८५ | ||||
| रालोआ+ [१३] | राष्ट्रीय लोकतांत्रिक पक्ष | 
|
|
हनुमान बेनिवाल | ७८ | १२६ | ||
| आझाद समाज पक्ष (कांशीराम) | 
|
|
चंद्रशेखर आझाद रावण | ४६ | ||||
| आम आदमी पक्ष | .svg){kind=logo}
|
|
नवीन पालीवाल [१४] | ८६ | ||||
| जननायक जनता पार्टी |
|
|
पृथ्वी मील [१५] | २० | ||||
| भारतीय कम्युनिस्ट पार्टी (मार्क्सवादी) | 
|
|
आमरा राम | १७ | ||||
| भारतीय ट्रायबल पार्टी | 
|
|
छोटूभाई वसावा | १७ | ||||
| ऑल इंडिया मजलिस-ए-इत्तेहादुल मुस्लिमीन | 
|
|
जमील खान [१६] | १० | ||||
| भारतीय कम्युनिस्ट पक्ष | 
|
|
नरेंद्र आचार्य [१७] | ९ | ||||
| लोक जनशक्ती पार्टी (रामविलास) |
|
|
सूरजकुमार बुऱ्हाडिया [१८] | ९ | ||||
| समाजवादी पक्ष | 
|
|
ब्रज नंदन यादव [१९] | ५ | ||||
| भारत आदिवासी पक्ष | 
|
|
राजकुमार रोत | २७[२०] | ||||
निकाल[संपादन]
पक्षानुसार मतदानाची टक्केवारी
भारतीय जनता पक्ष (41.69%)
भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस (39.53%)
राष्ट्रीय लोकतांत्रिक पक्ष (2.39%)
बहुजन समाज पक्ष (1.82%)
इतर (14.57%)
पक्षानुसार जागांची टक्केवारी
भारतीय जनता पक्ष (57.79%)
भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस (35.18%)
भारत आदिवासी पक्ष (1.51%)
बहुजन समाज पक्ष (1.00%)
राष्ट्रीय लोकतांत्रिक पक्ष (0.5%)
इतर (4.02%)
| |||||||||
| पक्ष | मते | जागा | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| मत | टक्के | जागा लढल्या | जागा जिंकल्या | +/− | |||||
| भारतीय जनता पक्ष | १६,५२३,५६८ | ४१.६९% | १९९ | ११५ | ▲ ४२ | ||||
| काँग्रेस+ | भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस | १५,६६६,७३१ | ३९.५३% | १९८ | ६९ | ▼ ३१ | |||
| राष्ट्रीय लोक दल | १ | १ | ▬ | ||||||
| एकूण | १९९ | ७० | ▼ ३१ | ||||||
| भारत आदिवासी पक्ष | ३ | ▲ ३ | |||||||
| बहुजन समाज पक्ष | १.८३% | १८४ | २ | ▼ ४ | |||||
| राष्ट्रीय लोकतांत्रिक पक्ष | २.३९% | ७८ | १ | ▼ २ | |||||
| इतर | · | ▼ ४ | |||||||
| अपक्ष | ८ | ▼ ५ | |||||||
| वरीलपैकी काहीही नाही | ०.९६% | ||||||||
| Total | १००% | १९९ | - | ||||||
संदर्भ[संपादन]
- ^ "Rajasthan records 75.45% voter turnout, 0.73% up from 2018". Hindustan Times (इंग्रजी भाषेत). 2023-11-26. 2023-11-26 रोजी पाहिले.
- ^ "Rajasthan Assembly Elections 2023: 75.45% Voter Turnout Recorded, Slightly Higher Than 2018 Polls". Free Press Journal (इंग्रजी भाषेत). 2023-11-26 रोजी पाहिले.
- ^ a b "Assembly polls in Rajasthan rescheduled to November 25". The Hindu (इंग्रजी भाषेत). 2023-10-11. ISSN 0971-751X. 2023-11-17 रोजी पाहिले.
- ^ "Rajasthan Assembly Election 2023: EC changes polling date to Nov 25 due to 'large-scale weddings'". Business Today (इंग्रजी भाषेत). 2023-10-12. 2023-11-17 रोजी पाहिले.
- ^ "Terms of the Houses". Election Commission of India (इंग्रजी भाषेत). 2021-10-03 रोजी पाहिले.
- ^ "Ashok Gehlot takes oath as Rajasthan chief minister, Sachin Pilot as deputy". Hindustan Times (इंग्रजी भाषेत). 2018-12-17. 2022-02-13 रोजी पाहिले.
- ^ "At 18, Jhotwara has maximum candidates, Lalsot lowest with 3". The Times of India. 2023-11-11. ISSN 0971-8257. 2023-11-17 रोजी पाहिले.
- ^ "राजस्थान विस चुनाव : इस बार भाजपा-कांग्रेस से तिगुने निर्दलीय उम्मीदवार, कई अन्य पार्टियां भी आजमा रही भाग्य". www.hindusthansamachar.in (इंग्रजी भाषेत). 2023-11-17 रोजी पाहिले.
- ^ "राजस्थान में 81 सीटों पर एक भी महिला प्रत्याशी नहीं, पढ़ें बीजेपी और कांग्रेस ने कितनी महिलाओं को दिया टिकट". Dainik Jagran (हिंदी भाषेत). 2023-11-17 रोजी पाहिले.
- ^ "RLD banks on Jat votes in lone seat in Rajasthan, ally Congress hopes to keep off rebel". The Indian Express (इंग्रजी भाषेत). 2023-11-14. 2023-11-17 रोजी पाहिले.
- ^ "राष्ट्रीय लोकदल (Rashtriya Lok Dal) की बैठक हुई आयोजित: राष्ट्रीय लोकदल पार्टी को राजस्थान के सभी 40 हजार गांवों तक सक्रिय करने का लिया निर्णय; 6 प्रभारी तथा 6 सहप्रभारी बनाए गए - The News World 24" (हिंदी भाषेत). 2022-06-06. 2023-11-17 रोजी पाहिले.
- ^ "BSP to go solo, aims to play kingmaker in Rajasthan". The Economic Times. 2023-10-11. ISSN 0013-0389. 2023-11-17 रोजी पाहिले.
- ^ "Rajasthan Elections: Hanuman Beniwal announces alliance with Chandrashekhar Azad's ASP". www.indiatvnews.com (इंग्रजी भाषेत). 2023-10-26. 2023-11-17 रोजी पाहिले.
- ^ "Naveen Paliwal Takes Charge as AAP President in Rajasthan". News18 (इंग्रजी भाषेत). 2023-03-26. 2023-11-17 रोजी पाहिले.
- ^ "राजस्थान विधानसभा चुनाव को लेकर जननायक जनता पार्टी तैयार, संगठनात्मक नियुक्तियों के साथ किया चुनावी शंखनाद". ETV Bharat News (हिंदी भाषेत). 2023-11-17 रोजी पाहिले.
- ^ "Hyderabad MP Asaduddin Owaisi ready for Rajasthan debut, eyes 40 seats with Muslim & Dalit presence". The Times of India. 2023-03-26. ISSN 0971-8257. 2023-11-17 रोजी पाहिले.
- ^ "Two Parties Declared Candidates For Rajasthan Assembly Elections 2023". Patrika News (हिंदी भाषेत). 2023-10-17. 2023-11-17 रोजी पाहिले.
- ^ "LJP ने जारी की उम्मीदवारों की पहली लिस्ट:12 सीटों पर उतारे कैंडिडेट, प्रदेश महामंत्री को महवा सीट से बनाया प्रत्याशी". bhaskar.com.
- ^ "Presence in 'INDIA' alliance fuels Samajwadi Party's ambitions outside Uttar Pradesh". Hindustan Times (इंग्रजी भाषेत). 2023-07-25. 2023-11-17 रोजी पाहिले.
- ^ "Rajasthan Elections Results 2023: All about Bharat Adivasi Party". ३ डिसेंबर २०२३.