Jump to content

नेपाळ भाषा

विकिपीडिया, मुक्‍त ज्ञानकोशातून
नेपाळ भाषा(नेपाल भासा)
जिथे बोलली जाते तो देश: नेपाळ, भारत
भाषिकांची(बोलणाऱ्यांची)एकूण संख्या: १,०००,०००
भाषाकुळदृष्ट्या
वर्गीकरण:
चिनी-तिबेटी

 तिबेटी-ब्रम्हदेशी
  हिमालयी
   नेपाळ भाषा

भाषासंकेत
ISO 639-1 new
ISO 639-2 new
SIL new

"नेपाळ भासा"चा शाब्दिक अर्थ "नेपाळी भाषा" असला तरी, भाषा नेपाळी (देवनागरी: नेपाली) सारखी नाही, देशाची सध्याची अधिकृत भाषा.  दोन भाषा वेगवेगळ्या भाषा कुटुंबांशी संबंधित आहेत (अनुक्रमे चीन-तिबेटी आणि इंडो-युरोपियन), परंतु शतकांच्या संपर्कामुळे सामायिक शब्दसंग्रहाचा महत्त्वपूर्ण भाग बनला आहे.  काठमांडू महानगरात दोन्ही भाषांना अधिकृत दर्जा आहे.नेवार 14 व्या ते 18 व्या शतकाच्या उत्तरार्धात नेपाळची प्रशासकीय भाषा होती.  20 व्या शतकाच्या सुरुवातीपासून लोकशाहीकरणापर्यंत नेवारला सरकारी दडपशाहीचा सामना करावा लागला. [6]  1952 ते 1991 पर्यंत काठमांडू खोऱ्यात नेवार भाषिकांची टक्केवारी 75% वरून 44% वर आली [7] आणि आज नेवार संस्कृती आणि भाषा धोक्यात आहे. [8]  युनेस्कोने भाषा "निश्चितपणे धोक्यात" म्हणून सूचीबद्ध केली आहे. [9]

नेपाळ भाषा ही चिनी-तिबेटी भाषाकुळातील भाषा आहे जी नेपाळमधल्या प्रमुख भाषांपैकी एक आहे. ही भाषा नेपाल भासा, नेवाः भाये आणि नेवारी म्हणूनही ओळखली जाते. नेवारी ह्याच नावाची एक प्राचीन लिपीदेखील नेपाळमध्ये प्रचलित आहे.