सुशीला राणी पटेल
सुशीला राणी पटेल | |
---|---|
व्यक्तिगत माहिती | |
नागरिकत्व | भारतीय |
देश | भारत |
गौरव | |
पुरस्कार | संगीत नाटक अकादमी |
सुशीला राणी पटेल या भारतीय शास्त्रीय गायिका, अभिनेत्री, डॉक्टर आणि पत्रकार होत्या. त्यांनी शिव संगीतांजली ही शास्त्रीय संगीताची शाळा स्थापन केली.
ओळख आणि कारकीर्द
[संपादन]सुशीला राणी पटेल यांनी १९४२ मध्ये HMV म्युझिक कंपनीसोबत रेकॉर्डिंग करारावर स्वाक्षरी केल्यावर त्यांच्या गायनाची कारकीर्द सुरू झाली. तिच्या कारकिर्दीच्या सुरुवातीच्या काळात तिला बाबुराव पटेल यांनी मदत केली. १९४६ मध्ये राणीने त्रिलोक कपूर यांच्या बरोबर द्रौपदीयां आणि ग्वालन या दोन चित्रपटांमध्ये मुख्य अभिनेत्री आणि गायक म्हणून काम केले.[१][२] बॉक्स ऑफिसवर दोन्ही चित्रपटांची कमाई झाली. त्यांची निर्मिती बाबुराव पटेल यांनी केली होती ज्यांच्याशी तिने नंतर लग्न केले.
आपली गायन कारकीर्द सुरू ठेवत, राणीने मोगुबाई कुर्डीकर आणि नंतर सुंदराबाई जाधव यांच्यासारख्या नामवंत शास्त्रीय गायकांकडे प्रशिक्षण घेतले. १९६१ मध्ये राणी आणि तिचे पती बाबुराव पटेल यांनी शिव संगीतांजली ही शास्त्रीय संगीताची शाळा सुरू केली.[३] शास्त्रीय संगीताला प्रोत्साहन देण्यासाठी आणि नवीन प्रतिभांचा शोध घेण्यासाठी याची स्थापना करण्यात आली. प्रदीप बारोट, रोणू मजुमदार, सदानंद नायमपिल्ली, धनश्री पंडित राय आणि नित्यानंद हल्दीपूर हे तिचे काही विद्यार्थी होते. शिव संगीतांजली नंतर सुशिलाराणी बाबुराव पटेल ट्रस्टमध्ये विलीन करण्यात आली.
राणी आणि तिच्या पतीने फिल्मइंडिया नावाचे चित्रपट व्यवसायाशी संबंधित मासिक देखील चालवले, नंतर अधिक राजकीय मदर इंडिया मॅगझीन मध्ये विकसित होण्यासाठी. राणी आणि बाबुराव पटेल यांनी "जुडास" आणि "हायसिंथ" या टोपणनावाने लिहिले. त्यांच्या स्तंभाला बॉम्बे कॉलिंग असे म्हणतात.[३] मासिकाचा जवळजवळ संपूर्ण मजकूर त्यांनी तयार केला होता. राणी वैयक्तिकरित्या चित्रपट क्षेत्रातील व्यक्तींच्या मुलाखती घेत असे. ती अभिनेत्री मधुबाला यांच्या जवळ होती, जिने तरुण वयात अभिनय करायला सुरुवात केली होती आणि तिला इंग्रजी बोलायला, वाचायला आणि लिहायला शिकवले होते.[४][३]
पुरस्कार
[संपादन]राणीला महाराष्ट्र राज्य सांस्कृतिक पुरस्कार आणि २००२ मध्ये संगीत नाटक अकादमी पुरस्कार मिळाला.[१]
संदर्भ
[संपादन]- ^ a b "Classical singer Sushilarani Patel dies at 96". The Hindu. 25 July 2014. 5 November 2017 रोजी पाहिले.
- ^ Majumdar, Neepa (1 October 2010). Wanted Cultured Ladies Only!: Female Stardom and Cinema in India, 1930s–1950s (इंग्रजी भाषेत). University of Illinois Press. ISBN 9780252091780.
- ^ a b c "Potato faces and pigeon chests". India Today. 5 November 2017 रोजी पाहिले.
- ^ Gupta, Manju (2 July 2014). Madhubala: Her Real Life Story (इंग्रजी भाषेत). Genera Press. ISBN 9789380914961.[permanent dead link]