सदस्य चर्चा:शेखर पाटील

परम पूजनीय पांडुरंग शास्त्री आठवलेजींच्या विचारांतून समजलेले काही गुण मांडण्याचा एक छोटासा प्रयत्न.

भगवंताला आपलेसे करायचे असेल तर त्याच्याशी लग्न करायला हवे. आणि लग्नासाठी आपण गुण जुळवतो . सामन्यात व्यवहारात लग्नासाठी १९ गुण जुळले तरी चालतात पण गीतकार सांगतो कि भगवंताशी जर लग्न करायचं असेल तर ३६ गुण असणे आवशक आहे. कोणते आहेत ते ३६ गुण कोणते तर श्रीमद भगवद्गीतेमध्ये भक्तियोग दर्शन म्हणजेच १२ व्या अध्यायात सांगितला आहे.

अद्वेष्टा सर्वभूतानां मैत्रः करुण एव च। निर्ममो निरहंकारः समदुःखसुखः क्षमी ॥१२- १३॥ संतुष्टः सततं योगी यतात्मा दृढनिश्चयः। मय्यर्पितमनोबुद्धिर्यो मद्भक्तः स मे प्रियः ॥१२- १४॥ यस्मान्नोद्विजते लोको लोकान्नोद्विजते च यः। हर्षामर्षभयोद्वेगैर्मुक्तो यः स च मे प्रियः ॥१२- १५॥ अनपेक्षः शुचिर्दक्ष उदासीनो गतव्यथः। सर्वारम्भपरित्यागी यो मद्भक्तः स मे प्रियः ॥१२- १६॥ यो न हृष्यति न द्वेष्टि न शोचति न काङ्क्षति। शुभाशुभपरित्यागी भक्तिमान्यः स मे प्रियः ॥१२- १७॥ समः शत्रौ च मित्रे च तथा मानापमानयोः। शीतोष्णसुखदुःखेषु समः सङ्गविवर्जितः ॥१२- १८॥ तुल्यनिन्दास्तुतिर्मौनी सन्तुष्टो येन केनचित्। अनिकेतः स्थिरमतिर्भक्तिमान्मे प्रियो नरः ॥१२- १९॥

१. अद्वेष्टा २. मैत्रः ३. करुण ४. निर्ममत्व ५. निरहंकार ६. समदुःखसुखः ७. क्षमी ८. संतुष्टः ९. सततं योगी १०. यतात्मा ११. दृढनिश्चय १२. मय्यर्पितमनोबुद्धि १३. यस्मान्नोद्विजते १४. हर्षा १५. मर्ष १६. अनपेक्षः १७. शुचि १८. दक्ष १९. उदासीनो २०. गतव्यथ २१. सर्वारम्भपरित्यागी २२. यो न हृष्यति २३. न द्वेष्टि २४. न शोचति २५. न काङ्क्षति २६. शुभाशुभपरित्यागी २७. समः शत्रौ च २८. मित्रे २९. मानापमानयोः ३०. शीतोष्णसुखदुःखेषु ३१. समः सङ्गविवर्जितः ३२. तुल्यनिन्दास्तुति ३३. मौनी ३४. सन्तुष्ट येन केनचित् ३५. अनिकेतः ३६. स्थिरमति .....