"एल्डा एमा अँडरसन" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक
नवीन पान: एल्डा एमा अॅन्डरसन (जन्म : गेरीन लेक-विस्कॉन्सिन-अमेरिका, ५ ऑक्टो... |
No edit summary |
||
| ओळ ५: | ओळ ५: | ||
==अध्यापन== |
==अध्यापन== |
||
१९२४ ते १९२७ या कालावधीसाठीे एल्डा |
१९२४ ते १९२७ या कालावधीसाठीे एल्डा अॅन्डरसन आयोवाच्या एका कॉलेजात प्रोफेसर झाली आणि फिजिक्स, केमिस्ट्री आणि गणित या विषयांची डीन झाली. १९२९ साली ती मिलवॉकी-डाउनर कॉलेजात फिजिक्सची प्राध्यापक होऊन १९३४ मध्ये त्या डिपार्टमेन्टची प्रमुख झाली. |
||
१९४१ साली पीएच.डी. झाल्यावर एल्डा अॅन्डरसनने प्रिन्स्टन विद्यापीठात सायंटिफिक रिसर्च आणि डेव्हलपमेन्टच्या कार्यालयात नोकरी करू लागली. येथेच तिने मॅनहॅटन प्रोजेक्टचे काम केले. |
|||
==प्रयोगशाळेत संशोधन== |
|||
एल्डा १९४३ साली लॉस आलमॉस प्रयोगशाळेत दाखल झाली. तेथे ती दिवसाचे १६-१६ तास काम करायची. तेथे तिने सायक्लोट्रॉनने तयार झालेल्या अणुतर कणांची आकारमाने मापली. त्याच प्रयोगशाळेत एल्डा अॅन्डरसनने शुद्ध युरेनियम-२३५ चा जगातला पहिला नमुना बनवला. प्रयोगशाळेच्या एका डॉरमेटरीत ती राहायची आणि त्या काळी स्त्रिया घालत नसत असे चौकटी-चौकटीचे शर्ट आणि जीन्स चढवून रात्र-रात्र प्रयोगशाळेत काम करायची. |
|||
==आरोग्य-विज्ञानासाठी काम== |
|||
दुसर्‍या महायुद्धानंतर म्हणजे १९४७ साली एल्डा अॅन्डरसन मिलवॉकी-डाउनर कॉलेजात परतली आंइ परत अध्यापन करू लागली. १९४९ साली शिकवणे सोडून तिने आरोग्य-विज्ञानासाठी काम करायला सुरुवात केली. टेनेसीमधील ओक रिज नॅशनल प्रयोगशाळेच्या आरोग्य-विज्ञान शाखेत तिने रेडिएशनचे आरोग्यावर दुष्परिणाम या विषयावर संशोधन केले आणि अभ्यासक्रमात आरोग्य-विज्ञान हा विषय आणला. |
|||
==जागतिक स्तरावर कार्य== |
|||
एल्डा एमा अॅन्डरसनने १९५५ साली स्टॉकहोममध्ये, १९५७ साली बेल्जियममध्ये आणि १९५८ मध्ये मुंबईत ह्या विषयाच्या प्रशिक्षणाची सोय केली. तिने हेल्थ फिजिक्स सोसायटी स्थापन केली आणि १९५९ साली ती तिची अध्यक्ष झाली. अन्य विद्यापीठांमधूनही तिने आरोग्य-विज्ञान या विषयात मास्टर्स पदवीचे अभ्यासक्रम सुरू करवले. |
|||
==निधन== |
|||
१९५६ साली अॅन्डरसनला ल्युकेमिया आणि ब्रेस्ट-कॅन्सरने ग्रासले. रेडिएशनन प्रयोगशाळांत काम करण्याचा हा परिणाम असावा. |
|||
तिच्या १९६१ सालच्या निधनानंतरही तिच्या नावाच्या पुरस्कार प्रदान कार्यक्रमात दर वर्षी तिचा सन्मानाने उल्लेख होतो. |
|||
[[वर्ग:शास्त्रज्ञ]] |
|||
१२:१५, १२ जून २०१६ ची आवृत्ती
एल्डा एमा अॅन्डरसन (जन्म : गेरीन लेक-विस्कॉन्सिन-अमेरिका, ५ ऑक्टोबर, इ.स. १८९९; मृत्यू : ओक रिज, टेनेसी-अमेरिका, १२ एप्रिल, इ.स. १९६१) ही एक अमेरिकन वैज्ञानिक होती. लहानपणापासूनच तिला गणितामध्ये खूप रस होता.
शिक्षण
इ.स.१९२२मध्ये एल्डाने रिपन कॉलेजातून बॅचलर ऑफ आर्ट्‌स (AB) ची पदवी घतली. विस्कॉन्सिन विद्यापीठातून ती १९२४ साली मास्टर ऑफ आर्ट्‌स (AM) झाली.
अध्यापन
१९२४ ते १९२७ या कालावधीसाठीे एल्डा अॅन्डरसन आयोवाच्या एका कॉलेजात प्रोफेसर झाली आणि फिजिक्स, केमिस्ट्री आणि गणित या विषयांची डीन झाली. १९२९ साली ती मिलवॉकी-डाउनर कॉलेजात फिजिक्सची प्राध्यापक होऊन १९३४ मध्ये त्या डिपार्टमेन्टची प्रमुख झाली.
१९४१ साली पीएच.डी. झाल्यावर एल्डा अॅन्डरसनने प्रिन्स्टन विद्यापीठात सायंटिफिक रिसर्च आणि डेव्हलपमेन्टच्या कार्यालयात नोकरी करू लागली. येथेच तिने मॅनहॅटन प्रोजेक्टचे काम केले.
प्रयोगशाळेत संशोधन
एल्डा १९४३ साली लॉस आलमॉस प्रयोगशाळेत दाखल झाली. तेथे ती दिवसाचे १६-१६ तास काम करायची. तेथे तिने सायक्लोट्रॉनने तयार झालेल्या अणुतर कणांची आकारमाने मापली. त्याच प्रयोगशाळेत एल्डा अॅन्डरसनने शुद्ध युरेनियम-२३५ चा जगातला पहिला नमुना बनवला. प्रयोगशाळेच्या एका डॉरमेटरीत ती राहायची आणि त्या काळी स्त्रिया घालत नसत असे चौकटी-चौकटीचे शर्ट आणि जीन्स चढवून रात्र-रात्र प्रयोगशाळेत काम करायची.
आरोग्य-विज्ञानासाठी काम
दुसर्‍या महायुद्धानंतर म्हणजे १९४७ साली एल्डा अॅन्डरसन मिलवॉकी-डाउनर कॉलेजात परतली आंइ परत अध्यापन करू लागली. १९४९ साली शिकवणे सोडून तिने आरोग्य-विज्ञानासाठी काम करायला सुरुवात केली. टेनेसीमधील ओक रिज नॅशनल प्रयोगशाळेच्या आरोग्य-विज्ञान शाखेत तिने रेडिएशनचे आरोग्यावर दुष्परिणाम या विषयावर संशोधन केले आणि अभ्यासक्रमात आरोग्य-विज्ञान हा विषय आणला.
जागतिक स्तरावर कार्य
एल्डा एमा अॅन्डरसनने १९५५ साली स्टॉकहोममध्ये, १९५७ साली बेल्जियममध्ये आणि १९५८ मध्ये मुंबईत ह्या विषयाच्या प्रशिक्षणाची सोय केली. तिने हेल्थ फिजिक्स सोसायटी स्थापन केली आणि १९५९ साली ती तिची अध्यक्ष झाली. अन्य विद्यापीठांमधूनही तिने आरोग्य-विज्ञान या विषयात मास्टर्स पदवीचे अभ्यासक्रम सुरू करवले.
निधन
१९५६ साली अॅन्डरसनला ल्युकेमिया आणि ब्रेस्ट-कॅन्सरने ग्रासले. रेडिएशनन प्रयोगशाळांत काम करण्याचा हा परिणाम असावा.
तिच्या १९६१ सालच्या निधनानंतरही तिच्या नावाच्या पुरस्कार प्रदान कार्यक्रमात दर वर्षी तिचा सन्मानाने उल्लेख होतो.