विकिपीडिया:WikiProject Medicine/Translation task force/RTT/Simple pregnancy

विकिपीडिया, मुक्‍त ज्ञानकोशातून
गर्भधारणा
----
गर्भवती स्त्री
ICD-10 Z33
ICD-9 650
DiseasesDB 10545
MedlinePlus 002398
eMedicine article/259724
MeSH D011247

गर्भधारणा, ज्याला गरोदरपण किंवा गर्भारशीपणाचा काळ असेही म्हणतात, तो एक असा काळ असतो जेव्हा स्त्री च्या आतमध्येएक किंवा अनेक संतती विकसित होत असतात.[१] एकाधिक गर्भधारणा यांमध्ये एकाहून अधिक संतती जसे की जुळी बाळे असतात.[२] गर्भधारणा ही संभोग किंवा साहाय्यक पुनरुत्पादक तंत्रज्ञान यांमुळे घडू शकते. ती साधारणपणे 40 आठवडे टिकते (10 चंद्र महिने) शेवटच्या पाळी (LMP) पासून बाळाचा जन्मझाल्यावर संपते.[१][३] गर्भधारणे नंतर हे सुमारे 38 आठवडे असते. An embryo is the developing offspring during the first 8 weeks following conception after which the term fetus is used until birth.[३] गर्भधारणेच्या सुरुवातीच्या लक्षणांमध्ये पाळी चुकणे, दुखणारे स्तन, मळमळ आणि उलटी, भूक आणि वारंवार लघवीला जावे लागणे समाविष्ट असू शकते.[४] गर्भधारणा चाचणीसह गर्भधारणेची खात्री केली जाऊ शकते.[५]

गर्भधारणा ही साधारणपणे त्रैमासिक कालावधीत विभागलेली असते. प्रथम त्रैमासिक कालावधीमध्ये आठवडा एक ते बारा आणि गर्भधारणा समाविष्ट असते. गर्भधारणेनंतर फलित अंडे खाली अंड नलिकेकडे जायला लागते आणि गर्भाशयाच्या आत जोडले जाते जिथे ते गर्भ आणि नाळ आकारास आणण्यास सुरुवात करते.[१] प्रथम त्रैमासिक कालावधीमध्ये मिसकॅरेज (भ्रूण किंवा गर्भाचा नैसर्गिक मृत्यू) होण्याची सर्वात जास्त जोखीम असते.[६] दुसरा त्रैमासिक कालावधी 13 ते 28 आठवडे हा असतो. दुसर्‍या त्रैमासिक कालावधीच्या मध्यात गर्भाची हालचाल जाणवू शकते. 28 व्या आठवडे झाल्यावर 90% हून अधिक बाळे उच्च गुणवत्तेची वैद्यकीय निगा पुरविल्यास गर्भाशयाच्या बाहेर जिवंत राहू शकतात. तिसरा त्रैमासिक कालावधी 29 ते 40 आठवडे हा असतो.[१]

प्रसूतीपूर्व निगा प्रसूतीची निष्पत्ती सुधारते.[७] यामध्ये अतिरिक्त फॉलिक अॅसिड घेणे, ड्रग आणि मद्य टाळणे, नियमित व्यायाम, रक्त चाचण्या आणि नियमित शारीरिक तपासण्या यांचा समावेश असतो.[७] गर्भधारणेतील गुंतागुंतींमध्ये गर्भधारणेतील उच्च रक्तदाबाचा आजार, गर्भधारणेतील मधुमेह,लोहाची कमतरता रक्तक्षय, आणि इतरांमध्ये तीव्र मळमळ आणि उलट्या यांचा समावेश असू शकतो.[८] गर्भधारणेची मुदत ही 37 आठवडे ते 41 आठवडे असते, जिथे लवकरची मुदत 37 आणि 38 आठवडे, संपूर्ण मुदत 39 आणि 40 आठवडे आणि उशीराची मुदत 41 आठवडे असते. 41 आठवड्यानंतर त्याला मुदतीनंतर असेही म्हणतात. 37 आठवड्यांच्या पूर्वी जन्मलेली बाळे मुदतपूर्व असतात आणि त्यांना सेरेब्रल पाल्सी सारख्या आरोग्य समस्यांची मोठी जोखीम असते.[१] इतर वैद्यकीय कारणांनी आवश्यक असल्याखेरीज 39 आठवड्यांपूर्वी कृत्रिमरित्या प्रसूती एकतर बाळंतपणास प्रवृत्त करून किंवा सिझेरियन सेक्शन द्वारे करू नये अशी शिफारस करण्यात आली आहे.[९]

2012 मध्ये सुमारे 213 दशलक्ष गर्भधारणा झाल्या ज्यापैकी 190 दशलक्ष या जगाच्या विकसनशील भागातील होत्या आणि 23 दशलक्ष या जगाच्या विकसित भागातील होत्या. हे दर 15 आणि 44 वयोगटातील 1000 स्त्रियांमागे सुमारे 133 गर्भधारणांमध्ये आहे. [१०] सुमारे 10 ते 15% मान्य गर्भधारणांचा शेवट मिसकॅरेजमध्ये होतो.[६] 1990 सालच्या 3,77,000 मृत्यूंची संख्या कमी होऊन 2013 मध्ये गर्भधारणांमधील गुंतागुंतींमुळे 2,93,000 मृत्यू झाले. सामान्य कारणांमध्ये माता रक्तस्त्राव, गर्भपाताची गुंतागुंत, गर्भधारणेदरम्यान उच्च रक्तदाब, मातेस पू होणे, आणि बाळंतपणात अडथळा यांचा समावेश होतो.[११] जगभरात 40% गर्भधारणा या अनियोजित असतात. अनियोजित गर्भधारणांपैकी अर्ध्यांचा गर्भपात केला जातो.[१०] यूनायटेड स्टेट्स मधील अनैच्छिक गर्भधारणांमध्ये 60% स्त्रियांनी गर्भधारणा झालेल्या महिन्यादरम्यान संतती नियमनाचा काही प्रमाणात वापर केला.[१२]

संदर्भ[संपादन]

  1. ^ a b c d e "Pregnancy: Condition Information". http://www.nichd.nih.gov/. 2013-12-19. 14 March 2015 रोजी पाहिले. External link in |website= (सहाय्य)
  2. ^ Wylie, Linda (2005). Essential anatomy and physiology in maternity care (Second Edition ed.). Edinburgh: Churchill Livingstone. p. 172. ISBN 9780443100413.CS1 maint: extra text (link)
  3. ^ a b Abman, Steven H. (2011). Fetal and neonatal physiology (4th ed. ed.). Philadelphia: Elsevier/Saunders. pp. 46–47. ISBN 9781416034797.CS1 maint: extra text (link)
  4. ^ "What are some common signs of pregnancy?". http://www.nichd.nih.gov/. 07/12/2013. 14 March 2015 रोजी पाहिले. |date= मधील दिनांक मूल्ये तपासा (सहाय्य); External link in |website= (सहाय्य)
  5. ^ "How do I know if I'm pregnant?". http://www.nichd.nih.gov/. 2012-11-30. 14 March 2015 रोजी पाहिले. External link in |website= (सहाय्य)
  6. ^ a b The Johns Hopkins Manual of Gynecology and Obstetrics (4 ed.). Lippincott Williams & Wilkins. 2012. p. 438. ISBN 9781451148015.
  7. ^ a b "What is prenatal care and why is it important?". http://www.nichd.nih.gov/. 07/12/2013. 14 March 2015 रोजी पाहिले. |date= मधील दिनांक मूल्ये तपासा (सहाय्य); External link in |website= (सहाय्य)
  8. ^ "What are some common complications of pregnancy?". http://www.nichd.nih.gov/. 07/12/2013. 14 March 2015 रोजी पाहिले. |date= मधील दिनांक मूल्ये तपासा (सहाय्य); External link in |website= (सहाय्य)
  9. ^ World Health Organization (November 2014). "Preterm birth Fact sheet N°363". who.int. 6 Mar 2015 रोजी पाहिले.
  10. ^ a b Sedgh, G; Singh, S; Hussain, R (September 2014). "Intended and unintended pregnancies worldwide in 2012 and recent trends". Studies in family planning. 45 (3): 301–14. PMID 25207494.
  11. ^ GBD 2013 Mortality and Causes of Death, Collaborators (17 December 2014). "Global, regional, and national age-sex specific all-cause and cause-specific mortality for 240 causes of death, 1990-2013: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2013". Lancet. doi:10.1016/S0140-6736(14)61682-2. PMID 25530442.
  12. ^ K. Joseph Hurt, Matthew W. Guile, Jessica L. Bienstock, Harold E. Fox, Edward E. Wallach (eds.). The Johns Hopkins manual of gynecology and obstetrics (4th ed.). Philadelphia: Wolters Kluwer Health / Lippincott Williams & Wilkins. p. 382. ISBN 9781605474335.CS1 maint: uses authors parameter (link)