रणजितसिंह डिसले

विकिपीडिया, मुक्‍त ज्ञानकोशातून
रणजितसिंह डिसले
राष्ट्रीयत्व भारतीय
पेशा शिक्षक
पुरस्कार ग्लोबल टीचर प्राइज

रणजितसिंह डिसले ( ५ आगस्ट १९८८) हे महाराष्ट्रातील एक शिक्षक आहेत. सोलापूर जिल्ह्यातल्या माढा तालुक्यातील परितेवाडीच्या जिल्हा परिषद शाळेत ते प्राथमिक शिक्षक म्हणून काम करतात.[१]

सुरुवातीचे जीवन आणि शिक्षण[संपादन]

रणजितसिंह डिसले हे मूळचे सोलापूर जिल्ह्यातली बार्शी तालुक्यातले आहेत. त्यांचे शालेय शिक्षण बार्शीतील सुलाखे विद्यालयामध्ये झाले. ते २००९ पासून प्राथमिक शिक्षक म्हणून काम करत आहेत.[२] विद्यार्थ्यांना माहिती तंत्रज्ञान आणि क्यूआर कोडच्या सहाय्याने शिकवण्यासाठी डिसले प्रसिद्ध आहेत. त्यांनी माहिती तंत्रज्ञानाचा वापर करून, शिकवण्याचे नवे तंत्र विकसित केले आहे; तसेच इतर शिक्षकांनाही टेक्नोसॅव्ही होण्यासाठी प्रेरीत केले आहे. आयटीच्या प्रभावी वापरासाठी त्यांनी स्वतःची छोटेखानी प्रयोगशाळा उभारली आहे. त्याचप्रमाणे लॉकडाउनमध्येही तंत्रज्ञान आणि सोशल मीडियाचा प्रभावी वापर करून विद्यार्थ्यांना शिकवले.[१][३][४][५]

ग्लोबल टीचर प्राइज[संपादन]

३ डिसेंबर २०२० रोजी, युनेस्को व लंडनस्थित वार्की फाउंडेशन यांच्या संयुक्त विद्यमाने दिला जाणारा ग्लोबल टीचर प्राइज रंजितसिंह डिसले यांना जाहीर झाला आहे.[६] या पुरस्काराची रक्कम १ मिलियन अमेरिकन डॉलर्स म्हणजे ७ कोटी रुपयांहून अधिक आहे. हा पुरस्कार मिळवणारे डिसले हे पहिले भारतीय शिक्षक आहेत. या पुरस्कारासोबतच डिसले यांचा जगातील सर्वोत्तम शिक्षक म्हणून गौरव करण्यात आला आहे.[३][४] या पुरस्कारासाठी जगभरातून तब्बल १२ हजार नामांकनं दाखल झाली होती. त्यापैकी १० शिक्षकांना अंतिम यादीत स्थान मिळालं.[१][२][७]

याआधी डिसले यांना मायक्रोसॉफ्ट फाउंडेशनचा शिक्षण क्षेत्रातील पुरस्कार मिळाला होता. QR कोडचा वापर करून मुलांना पुस्तकातील कविता, धडे, अधिक माहिती मिळवता येते, या त्यांच्या कल्पकतेला तो पुरस्कार मिळाला होता.[२]

विवाद[संपादन]

सोलापूरचे शिक्षण विभाग व डाएट (जिल्हा शिक्षण व प्रशिक्षण संस्था)चे प्राचार्य डॉ. रामचंद्र कोरडे यांच्या म्हणण्यानुसार डिसले सरांना "डाएट'वर (जिल्हा शिक्षण व प्रशिक्षण संस्था) तीन वर्षांसाठी प्रतिनियुक्‍ती देण्यात आली होती परंतु ते तिकडे फिरकले देखील नाहीत.[८][९]

बाह्य दुवे[संपादन]

संदर्भ[संपादन]

  1. ^ a b c "Ranjitsinh Disale". Varkey Foundation (इंग्रजी भाषेत). 2020-12-03 रोजी पाहिले.[permanent dead link]
  2. ^ a b c "BBC News मराठी".
  3. ^ a b "सोलापूर जि. प. शिक्षक रणजितसिंह डिसले यांना ७ कोटी रुपयांचा 'ग्लोबल टीचर पुरस्कार'". Maharashtra Times. 2020-12-03 रोजी पाहिले.
  4. ^ a b "सोलापूरचे शिक्षक रणजितसिंह डिसलेंना ७ कोटींचा ग्लोबल टीचर पुरस्कार". Loksatta. 2020-12-03. 2020-12-03 रोजी पाहिले.
  5. ^ टीम, एबीपी माझा वेब (2020-12-03). "Maharashtra Teacher wins Global Prize: सोलापुरातील शिक्षक रणजितसिंह डिसले यांना 7 कोटी रुपयांचा 'ग्लोबल टीचर पुरस्कार' जाहीर". marathi.abplive.com. 2020-12-03 रोजी पाहिले.
  6. ^ "Global Teacher Prize". Varkey Foundation (इंग्रजी भाषेत). 2020-12-03 रोजी पाहिले.
  7. ^ "Global Teacher Prize 2020 Finalists". Varkey Foundation (इंग्रजी भाषेत). Archived from the original on 2020-12-05. 2020-12-03 रोजी पाहिले.
  8. ^ लोकसत्ता विश्लेषण : 'ग्लोबल टीचर' रणजित डिसलेंच्या राजीनाम्यापर्यंत विषय जाण्याइतकं घडलंय तरी काय?"
  9. ^ Solapur: प्राचार्यांचे स्पष्टीकरण! "डाएट'कडे डिसले गुरुजी फिरकलेच नाहीत