के.जे. सरसा

विकिपीडिया, मुक्‍त ज्ञानकोशातून
के.जे. सरसा
आयुष्य
जन्म १९३७
जन्म स्थान भारत
मृत्यू २ जानेवारी, २०१२
व्यक्तिगत माहिती
नागरिकत्व भारतीय
देश भारत
गौरव
पुरस्कार संगीत नाटक अकादमी

के.जे. सरसा ही तामिळनाडूच्या सर्वात प्रसिद्ध भरतनाट्यम शिक्षकांपैकी एक होती, आणि पहिली महिला नटुवन होती. त्यांनी भरत नाट्यमचे ५०० हून अधिक प्रदर्शन आणि जगभरात १५०० हून अधिक भरत नाट्यम कार्यक्रम आयोजित करून भरत नाट्यम लोकप्रिय करण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावली. तिने १९६० पासून चेन्नईच्या मंतावेली येथे सरसालय नृत्य शाळा चालवली आणि तिला विविध पुरस्कार मिळाले आहेत.[१]

ओळख[संपादन]

१९३७ मध्ये कराईकल, पाँडिचेरी येथे जन्मलेल्या श्रीमती के.जे. सरसा यांचे पूर्वज तंजोर राजांसाठी दरबारी संगीतकार होते. प्रख्यात नटुवनन दंडयुधापानी पिल्लई यांची एक बहीण, श्रीमती सरसा ही तिच्या कुटुंबाने शतकानुशतके जोपासलेल्या वारशाचे प्रतिनिधित्व करते. भरतनाट्यम कलेत गुरू वझुवूर रामय्या पिल्लई यांनी १५ वर्षांहून अधिक काळ तिचे संगोपन केले होते आणि ती वाझुवूर बाणीची प्रमुख प्रतिनिधी होती. ती सर्वात प्राचीन महिला नटुवनारांपैकी एक आहे. तिने श्री रामनाथपुरम कृष्णन आणि श्री वाक्कीयुर गुरुमूर्ती यांच्याकडून गायन संगीताचे धडे देखील घेतले आहेत.[२]

कारकीर्द[संपादन]

१९६० पासून, जेव्हा तिने मद्रास येथे सरसालयाची स्थापना केली तेव्हापासून, श्रीमती सरसा यांनी मोठ्या संख्येने विद्यार्थ्यांना प्रशिक्षण दिले आहे. तिने अनेक नृत्यदिग्दर्शनही केले आहे.तामिळनाडू सरकारच्या संगीत प्रशिक्षण केंद्राच्या मानद संचालक म्हणून त्यांनी काम केलं आहे. पहिल्या महिला नटुवनार, श्रीमती सरसा यांना जवळपास १००० अरेंगेत्रम आणि २००० पठणांचे आयोजन करण्याचा मान आहे, ज्यात वैजयंतीमाला बाली, बेबी कमला आणि त्रावणकोर सिस्टर्स ललिता, पद्मिनी आणि रागिणी यांचा समावेश आहे. तिने तयार केलेल्यांपैकी बरेच जण भरतनाट्यमच्या वाझ्वूर बाणीचे मशालवाहक म्हणून जगभर पसरलेले आहेत.[३]

पुरस्कार[संपादन]

श्रीमती सरसा यांना १९७५ मध्ये तमिळ इयाल इसाई नाटक मनरम कडून कलईमामणी पुरस्कार मिळाले आहे. श्रीमती के.जे. यांना भरतनाट्यममधील योगदानासाठी सारसा यांना संगीत नाटक अकादमी पुरस्कार मिळाला.[४]

संदर्भ[संपादन]

  1. ^ "K.J. Sarasa: The torchbearer of Vazhuvoor bani". The Hindu (इंग्रजी भाषेत). 22 June 2022. 21 March 2024 रोजी पाहिले.
  2. ^ "Remembering guru K.J. Sarasa". sruti.com (इंग्रजी भाषेत). 9 March 2023. 21 March 2024 रोजी पाहिले.
  3. ^ "First woman Nattuvanar Sarasa passes away". newindianexpress.com (इंग्रजी भाषेत). 16 May 2012. 21 March 2024 रोजी पाहिले.
  4. ^ "K J Sarasa :Akademi Awards 1992" (PDF). sangeetnatak.gov.in (इंग्रजी भाषेत). 21 March 2024. 21 March 2024 रोजी पाहिले.