कीटकांचा शास्त्रीय अभ्यास करणारे शास्त्र म्हणजे कीटकशास्त्र किंवा कीटकविज्ञान होय. कीटकशास्त्र ही संधिपादशास्त्राची उपशाखा असून संधिपादशास्त्र ही जीवशास्त्राची उपशाखा आहे.
प्रजातींचे नामकरण आणि वर्गीकरणाशी संबंधित प्रारंभिक कीटकशास्त्रीय कार्ये प्रामुख्याने युरोपमध्ये कुतूहलाची कॅबिनेट राखण्याच्या प्रथेचे अनुसरण करतात. या संकलनाच्या फॅशनमुळे नैसर्गिक इतिहास सोसायटी, खाजगी संग्रहांचे प्रदर्शन आणि संप्रेषण रेकॉर्डिंगसाठी जर्नल्स आणि नवीन प्रजातींचे दस्तऐवजीकरण तयार झाले. अनेक संग्राहक अभिजात वर्गातील होते आणि त्यातून जगभरातील संग्राहक आणि व्यापारी यांचा समावेश असलेला व्यापार निर्माण झाला. याला "वीर कीटकशास्त्राचा युग" म्हटले गेले आहे. विल्यम किर्बीला इंग्लंडमध्ये कीटकशास्त्राचे जनक मानले जाते. विल्यम स्पेन्स यांच्या सहकार्याने, त्यांनी एक निश्चित कीटकशास्त्रीय ज्ञानकोश प्रकाशित केला, कीटकशास्त्राचा परिचय, हा विषयाचा मूलभूत मजकूर मानला जातो. 1833 मध्ये लंडनमध्ये रॉयल एंटोमोलॉजिकल सोसायटी शोधण्यातही त्यांनी मदत केली, ही जगातील सर्वात जुनी संस्था होती; ऑरेलियन सोसायटी सारख्या पूर्वीचे पूर्ववर्ती 1740च्या दशकातील आहे. 19व्या शतकाच्या उत्तरार्धात, शेती आणि वसाहती व्यापाराच्या वाढीमुळे "आर्थिक कीटकविज्ञान युग" सुरू झाले ज्याने विद्यापीठाच्या उदय आणि जीवशास्त्राच्या क्षेत्रातील प्रशिक्षणाशी संबंधित व्यावसायिक कीटकशास्त्रज्ञ तयार केले.[7][8]
19व्या आणि 20व्या शतकात कीटकशास्त्राचा झपाट्याने विकास झाला आणि चार्ल्स डार्विन, जीन-हेन्री फॅब्रे, व्लादिमीर नाबोकोव्ह, कार्ल फॉन फ्रिश (1973 मध्ये शरीरशास्त्र किंवा वैद्यकशास्त्रातील नोबेल पारितोषिक विजेते) यासारख्या उल्लेखनीय व्यक्तींसह मोठ्या संख्येने लोकांद्वारे त्याचा अभ्यास केला गेला. ,[9] आणि दोन वेळा पुलित्झर पारितोषिक विजेते EO विल्सन.
स्मिथसोनियन नॅशनल म्युझियम ऑफ नॅचरल हिस्ट्री येथे सोफी लुटरलो सारख्या संग्रहालयातील क्युरेशन आणि संशोधन सहाय्य[१०] द्वारे लोक कीटकशास्त्रज्ञ बनल्याचा इतिहास देखील आहे. कीटक ओळखणे हा एक वाढत्या सामान्य छंद आहे, ज्यामध्ये फुलपाखरे आणि ड्रॅगनफ्लाय सर्वात लोकप्रिय आहेत.
हायमेनोप्टेरा (मधमाश्या, मधमाश्या आणि मुंग्या) किंवा कोलिओप्टेरा (बीटल) सारख्या ऑर्डर करण्यासाठी बहुतेक कीटक सहजपणे ओळखले जाऊ शकतात. तथापि, लेपिडोप्टेरा (फुलपाखरे आणि पतंग) व्यतिरिक्त इतर कीटक सामान्यत: केवळ ओळख की आणि मोनोग्राफच्या वापराद्वारे जीनस किंवा प्रजातींना ओळखता येतात. कारण Insecta वर्गात खूप मोठ्या संख्येने प्रजाती आहेत (एकट्या बीटलच्या 330,000 पेक्षा जास्त प्रजाती) आणि त्यांना वेगळे करणारी वैशिष्ट्ये अपरिचित आहेत, आणि बऱ्याचदा सूक्ष्म (किंवा सूक्ष्मदर्शकाशिवाय अदृश्य), हे एखाद्या तज्ञासाठी देखील खूप कठीण असते. यामुळे कीटकांवर लक्ष्यित स्वयंचलित प्रजाती ओळख प्रणाली विकसित झाली आहे, उदाहरणार्थ, डेझी, एबीआयएस, स्पिडा आणि ड्रॉ-विंग.
विकिपीडिया
