रस्ते वाहतूक आणि महामार्ग मंत्रालय (भारत)

रस्ते वाहतूक आणि महामार्ग मंत्रालय हे भारत सरकारचे एक मंत्रालय आहे, जे रस्ते वाहतूक, वाहतूक संशोधन आणि गतिशीलता वाढवण्यासाठी नियम आणि कायदे तयार करण्यासाठी आणि प्रशासनासाठी सर्वोच्च संस्था आहे. भारतातील रस्ते वाहतूक व्यवस्थेची कार्यक्षमता. केंद्रीय अभियांत्रिकी सेवा (रस्ते) संवर्गातील अधिकाऱ्यांमार्फत ते देशाच्या राष्ट्रीय महामार्गांच्या विकासासाठी जबाबदार आहे. देशाच्या आर्थिक विकासासाठी रस्ते वाहतूक ही एक महत्त्वाची पायाभूत सुविधा आहे. ते विकासाची गती, रचना आणि नमुना प्रभावित करते. भारतात, एकूण मालाच्या ६० टक्के आणि प्रवासी वाहतुकीच्या ८५ टक्के वाहतुकीसाठी रस्त्यांचा वापर केला जातो. त्यामुळे भारतासाठी या क्षेत्राचा विकास अत्यंत महत्त्वाचा आहे आणि अर्थसंकल्पात त्याचा मोठा वाटा आहे.

इतिहास

निर्मिती

युद्ध परिवहन विभागाची स्थापना जुलै, १९४२ मध्ये, तत्कालीन दळणवळण विभागाचे दोन विभागांमध्ये विभाजन करून करण्यात आली:

• पोस्ट विभाग
• युद्ध वाहतूक विभाग.

कार्ये

युद्ध वाहतूक विभागाला वाटप केलेल्या कार्यांमध्ये प्रमुख बंदरे, रेल्वे प्राधान्ये, रस्ते आणि जलवाहतुकीचा वापर, पेट्रोल रेशनिंग आणि उत्पादक गॅस यांचा समावेश आहे. व्यापकपणे सांगायचे तर, युद्ध वाहतूक विभागाचे कार्य युद्धकाळातील वाहतुकीच्या मागण्या, तटीय जहाज वाहतूक आणि प्रमुख बंदरांचे प्रशासन आणि विकास यांच्यात समन्वय साधणे हे होते. नंतर, वाहतूक प्राधान्यांच्या विभागांच्या नियंत्रणासाठी देखील निर्यातीचे नियोजन हाती घेण्यात आले.

मंत्रालयाच्या अंतर्गत खालील शाखा कार्यरत आहेत: