रशिया-युक्रेन संबंध

विकिपीडिया, मुक्‍त ज्ञानकोशातून

रशियन फेडरेशन आणि युक्रेन सध्या युद्धाच्या स्थितीत आहेत: 2014 मध्ये युक्रेनमधून क्राइमियाच्या रशियन सामीलीकरणानंतर रशियन-युक्रेनियन युद्ध सुरू झाले. फेब्रुवारी 2022 मध्ये, रशियाने युक्रेनवर मोठ्या आघाडीवर आक्रमण केले.

1991 मध्ये सोव्हिएत युनियनच्या पतनानंतर, उत्तराधिकारी राज्यांचे द्विपक्षीय संबंध संबंध, तणाव आणि पूर्णपणे शत्रुत्वाच्या काळात गेले. 1990च्या दशकाच्या सुरुवातीस, युक्रेनचे सार्वभौमत्व आणि स्वातंत्र्य सुनिश्चित करण्याच्या आकांक्षांचे वर्चस्व होते, त्यानंतर युरोपियन युनियन , रशिया आणि इतर सामर्थ्यशाली देशांशी समतोल सहकार्य करणारे परराष्ट्र धोरण होते.

युक्रेनचे निर्वाचित अध्यक्ष व्हिक्टर यानुकोविच आणि त्यांच्या समर्थकांना पदच्युत करणाऱ्या रिव्होल्युशन ऑफ डिग्निटीपासून दोन्ही देशांमधील संबंध प्रतिकूल आहेत, कारण त्यांनी युक्रेनच्या संसदेत बहुमत असलेल्या युरोपियन युनियनशी राजकीय संघटना आणि मुक्त व्यापार करारावर स्वाक्षरी करण्यास नकार दिला. युक्रेनच्या क्रांतीनंतरच्या सरकारने रशिया, EU आणि NATO सदस्यांसोबत स्वतःचे आर्थिक आणि सुरक्षा हितसंबंध संतुलित ठेवण्याचा नाजूक राजनयिक खेळ खेळण्याऐवजी EU आणि NATO मधील भविष्यासाठी देशाला वचनबद्ध करण्याची इच्छा व्यक्त केली. 2004 मध्ये झेक प्रजासत्ताक, एस्टोनिया, हंगेरी, लाटविया, लिथुआनिया, पोलंड आणि स्लोव्हाकिया हे EU मध्ये सामील झाले होते, त्यानंतर 2007 मध्ये बल्गेरिया आणि रोमानिया (युरोपियन युनियनचे सदस्य राज्य पहा). रशियन सरकारला भीती होती की युक्रेनचे EU आणि NATOचे सदस्यत्व काळ्या समुद्रात रशियाच्या प्रवेशास प्रतिबंधित करून सहयोगी देशांची पश्चिम भिंत पूर्ण करेल. दक्षिण कोरिया आणि जपान अमेरिकेशी संलग्न असल्याने, रशियन सरकार चिंतित होते की रशियाला संभाव्य शत्रू शक्तींनी कुंपण घातले आहे. प्रतिष्ठेच्या क्रांतीच्या पार्श्वभूमीवर, रशियाने रशियाच्या पूर्वेकडील सीमेवर असलेल्या युक्रेनच्या आर्थिकदृष्ट्या महत्त्वाच्या डोनबास प्रदेशात युद्धात डोनेस्तक पीपल्स रिपब्लिक आणि लुहान्स्क पीपल्स रिपब्लिकमधील फुटीरतावादी मिलिशियाला पाठिंबा दिला. या प्रदेशात रशियन वांशिक बहुसंख्य आहेत. 2022च्या सुरुवातीस रशिया-युक्रेनियन युद्धात 13,000हून अधिक लोक मारले गेले आणि रशियावर काही पाश्चात्य निर्बंध आणले.