ऑस्ट्रेलिया-स्वदेशी संरक्षित क्षेत्र
इंडीजियन्स प्रोटेक्टेड एरिया ( आयपीए ) हा ऑस्ट्रेलियामध्ये वापरल्या जाणाऱ्या संरक्षित क्षेत्राचा एक वर्ग आहे. प्रत्येकजण स्वदेशी ऑस्ट्रेलियन करारानुसार बनविला जातो आणि स्वदेशी ऑस्ट्रेलियन घोषित करतो. ऑस्ट्रेलियन सरकारने औपचारिकरित्या त्याच्या राष्ट्रीय राखीव व्यवस्थेचा भाग म्हणून मान्यता प्राप्त केली आहे,[१][२] राष्ट्रीय राखीव भूमीच्या 44% पेक्षा जास्त असणाऱ्या 75 आयपीए सह सुमारे67,000,000 हेक्टर (170,000,000 एकर).[३]
स्वदेशी संरक्षित क्षेत्रे स्थापन करण्याच्या सहमतीने, आदिवासी ऑस्ट्रेलियन आणि टॉरेस स्ट्रॅट आयलँडर्स यांनी १९९७-२००७ च्या दशकात ऑस्ट्रेलियाच्या राष्ट्रीय राखीव व्यवस्थेत दोन-तृतियांश योगदान दिले.[४]
स्वदेशी रेंजर्स, आयपीए तसेच ऑस्ट्रेलियाच्या इतर दुर्गम भागात, जमीन व्यवस्थापन आणि संबंधित प्रकल्पांवर काम करण्यासाठी कार्यरत आहेत.[५]
इतिहास[संपादन]
1990च्या दशकात, ऑस्ट्रेलियातील ऑस्ट्रेलियन सरकार आपल्या पिढ्यांसाठी विविध प्रकारच्या वनस्पती, प्राणी आणि इको-सिस्टमचे प्रतिनिधी नमुना संरक्षित करण्याच्या उद्देशाने राष्ट्रीय राखीव यंत्रणा तयार करण्यासाठी राज्य व प्रांतातील सरकारांच्या सहकार्याने कार्य करीत होते.[४]
या प्रयत्नाचा एक भाग म्हणून, आदिवासी ऑस्ट्रेलियन आणि टॉरेस स्ट्रॅट आयलँडरच्या जमीन आणि समुद्र मालकांना विचारण्यात आले आणि प्रभावी स्वदेशी जमीन व्यवस्थापनाची पुन्हा स्थापना करण्यास इच्छुक असलेल्या अनेकांनी या प्रयत्नात भाग घेण्यास सहमती दर्शविली.[४]
1997 साली झालेल्या आदिवासी ऑस्ट्रेलियन आणि टॉरेस स्ट्रॅट आयलँडर्सच्या राष्ट्रीय परिषदेत उपस्थित नागरिकांनी “देशी” संरक्षित क्षेत्राचा नवीन वर्ग खालीलप्रमाणे बनविला जावा यावर सहमती दर्शविली व त्याचे निराकरण केले:[६]
"एक देशी संरक्षित क्षेत्र सध्याच्या आणि भावी पिढ्यांसाठी जमीन आणि पाण्याची देखभाल आणि संरक्षण करण्यासाठी आदिवासी आणि टॉरेस स्ट्रॅट आयलँडर लोकांच्या सतत जबाबदाऱ्याद्वारे संचालित केले जाणे आवश्यक आहे."
"स्वदेशी संरक्षित क्षेत्रांमध्ये जमीनी व पाण्याचे असे क्षेत्र समाविष्ट होऊ शकतात ज्यावर आदिवासी आणि टॉरेस स्ट्रॅट आयलँडर्स संरक्षक आहेत आणि जे सांस्कृतिक जैवविविधता आणि संवर्धनासाठी व्यवस्थापित केले जातील, परंपरागत शाश्वत संसाधनांचा वापर करण्यास आणि लाभ सामायिक करण्यास परवानगी देतील."
ऑस्ट्रेलियाच्या राष्ट्रीय अभयारण्य प्रणाली संरक्षित क्षेत्र नवीन वर्ग जोडून उद्देश या नवीन पर्यावरण भागीदारी पहिल्या , होता लोक ऑस्ट्रेलियातील आदिवासी समाज स्वयंसेवक खडकाळ चुनखडी टेकड्या, फ्लॅट, स्प्रिंग्स आणि दरम्यान 580 चौरस किलोमीटर फ्लिंडरस परदेशी व संरक्षित क्षेत्र म्हणून व्यवस्थापित करण्यासाठी परिक्षेत्र आणि गॅमन श्रेणी राष्ट्रीय उद्याने.[४][७]
पहिल्या प्रस्तावित स्वदेशी संरक्षित क्षेत्रासाठी निवडलेली जमीन दक्षिण ऑस्ट्रेलियन एबोरिजिनल लँड्स ट्रस्टने ठेवली होती आणि २ ऑगस्ट 1998पर्यंत नेपाबुन्ना आदिवासी समुदायामधील अज्ञेमथाने लोकांना गुंतविण्याचा आणि काहींना लँडस्केप पुनर्संचयित करण्यासाठी पाहण्याचा करार झाला होता. त्याचे पूर्वीचे नैसर्गिक आणि सांस्कृतिक मूल्य आणि ऑस्ट्रेलियाचे प्रथम स्वदेशी संरक्षित क्षेत्र, नँटावरिना स्वदेशी संरक्षित क्षेत्र घोषित केले गेले.[७]
२००७ पर्यंत नांटावरिना स्वदेशी संरक्षित क्षेत्रासह भागीदारीच्या प्रकाराने सहमती दर्शविली आणि त्यात घोषित स्वदेशी संरक्षित क्षेत्रांचा समावेश झाला जो १ 170०,००० चौरस किलोमीटर किंवा राष्ट्रीय राखीव व्यवस्थेच्या २ per टक्के क्षेत्राचा समावेश आहे.[४]
जुलै २०१२ मध्ये, आयपीए बरोबरच 'नेचर कॉन्झर्व्हन्सी' ने केंद्रीय भूमि परिषद आणि ऑस्ट्रेलियाच्या राष्ट्रीय राखीव यंत्रणेच्या सरकारी प्रतिनिधींसोबत, दक्षिणी तनामी स्वदेशी संरक्षित क्षेत्राच्या प्रक्षेपणची घोषणा करण्यास मदत केली. हे स्वदेशी संरक्षित क्षेत्र हे ऑस्ट्रेलियामधील सर्वात मोठे जमीन राखीव क्षेत्र आहे, हे १०.१5 दशलक्ष हेक्टर क्षेत्र आहे.[८] हे उत्तर प्रदेशाच्या नैसर्गिक वारशाच्या महत्त्वपूर्ण तुकड्यांपासून संरक्षण करते. दक्षिणी तनामी जलाशयात माके लेक -ऑस्ट्रेलियाच्या दुसऱ्या क्रमांकाचा सर्वात मोठा तलाव आहे आणि तानामी वाळवंटातील एक प्रचंड जलचर आहे. हा आयपीए विविध वाड्यांशी जोडतो ज्यामध्ये वाळवंट आणि सवाना यांचा समावेश आहे, वनस्पती आणि प्राण्यांच्या प्रजातींना वन्य अग्नि आणि हवामान बदलासारख्या धोक्यांभोवती युक्तीने आवश्यक जागा प्रदान करते.[९]
- आदिवासी राखीव
- समुदाय संवर्धन क्षेत्र
- भारतीय मराठी लिपी आरक्षण (यूएस)
- भारतीय राखीव (कॅनडा)
- स्वदेशी ऑस्ट्रेलियन मंत्री
- ऑस्ट्रेलिया संरक्षित क्षेत्र
- रशियामध्ये पारंपारिक नैसर्गिक संसाधन वापराचा प्रदेश
- ^ "Fact Sheets: Indigenous Protected Areas". Department of the Environment, Water, Heritage and the Arts. 7 December 2007. Archived from the original on 23 July 2008. 22 September 2012 रोजी पाहिले.
- ^ "National Reserve System". Department of the Environment and Energy. 16 August 2018 रोजी पाहिले.
- ^ "Indigenous Protected Areas". Department of Agriculture, Water and the Environment. 18 February 2019. 5 April 2020 रोजी पाहिले.
- ^ a b c d e Growing up strong: The first 10 years of Indigenous Protected Areas in Australia
- ^ "Working on Country - National Indigenous Australians Agency". Indigenous Rangers. 1 February 2020 रोजी पाहिले.
- ^ "Background on Indigenous Protected Areas". Archived from the original on 2008-07-23.
- ^ a b Australia, Parks. "Indigenous Protected Areas: Nantawarrina. Case study". Environment.gov.au. 16 August 2018 रोजी पाहिले.
- ^ "Australia's biggest protected area declared". ABC. 11 July 2012. 3 March 2013 रोजी पाहिले.
- ^ "A Stunning Accomplishment at Southern Tanami". The Nature Conservancy in Australia. Archived from the original on 2015-02-27. 2021-01-10 रोजी पाहिले.