चेडर मानव

चेदार मानव हा १० हजार वर्षापूर्वीचा मानव होता. हा मानव कृष्णवर्णीय असून आजच्या गौरवर्णीय ब्रिटिशांचा पूर्वज होता. या मानवाचा एक पूर्ण सांगाडा १९०३ मध्ये सापडला असून हे ब्रिटनमध्ये सापडलेले सगळ्यांत जुने मानवी शरीराचे अवशेष आहेत.लंडनमधल्या नॅचरल हिस्टरी म्युझियमने १० हजार वर्षांपूर्वीच्या चेदार मानवाच्या डिएनएचे नमुने तपासले. या मानवाच्या चेहऱ्याची पुर्नरचना करण्यासाठी युनिव्हर्सिटी कॉलेज लंडनच्या संशोधकांनी या सांगाड्याचा जनुकीय अभ्यास केला. यातून सध्याच्या आधुनिक युरोपियन नागरिकांची त्वचा ही त्यांना मिळालेली फार अलिकडची देणगी असल्याचं समोर आले आहे. हिमयुगानंतर ब्रिटनमध्ये स्थायिक झालेला पहिला मानव समूह हा चेदार मानव असल्याची माहिती या अभ्यासातून प्राप्त झाली. हा मानव सध्याच्या मानवाइतकाच उंचीचा म्हणजे ५ फूट ५ इंच उंचीचा होता. तसेच त्याचा मृत्यू विशीत झाल्याचेही अभ्यासावरून स्पष्ट होते. म्युझियमच्या मानवी अवशेषांच्या अभ्यास विभागाचे प्रमुख प्रा. ख्रिस स्ट्रिंगर यांनी ४० वर्षांपासून चेदार मानवाच्या सांगाड्याचा अभ्यास केलेला आहे. त्यांना या चेदार मानवाच्या सांगाड्यावर आपल्याला या मानवाच्या केसांची रचना, केसांचा रंग, डोळ्यांचा रंग, आणि त्याच्या त्वचेचा रंग याची माहिती आहे.^{[ संदर्भ हवा ]}

चेदार मानवाचा मृत्यू हा नैसर्गिक नव्हता तर त्याच्या कवटीवर आघात करण्यात आला होता. कवटीला तडे गेले आहेत. संशोधकांनी त्याच्या कवटीच्या कानाजवळील भागातून डिएनए काढला आहे. त्या भागाला पेट्रोस असं म्हणतात. यातून त्यांचे केस, डोळे आणि त्वचेचा रंग या गोष्टींचा अभ्यासाची सुरुवात झाली.^{[ संदर्भ हवा ]}

अभ्यासातील निष्कर्ष

अश्मयुगातल्या ब्रिटिश लोकांचे केस काळे आणि कुरळे होते. त्यांचे डोळे निळे आणि त्वचा ही काळसर आणि चॉकलेटी होती.

मेसोलिथिक काळातील मानवासोबत चेदार मानव साधर्म्य साधणारा होता. स्पेन, लक्झमबर्ग आणि हंगेरी या ठिकाणच्या शिकारी टोळ्यातील मानवांशी ब्रिटनमधील चेदार मानव मिळता जुळता आहे असे आढळला आहे.

अनुवंशीय अभ्यास आणि कवटीच्या आकाराचा अभ्यास करून डच आर्टिस्ट अल्फोंस आणि ॲड्री केन्नीस यांनी चेदार मानवाचं प्रतिरूप तयार केलं. जुन्या काळातला माणूस कसा होता त्याचा चेहरा कसा होता याचं अगदी जिवंत प्रतिरूप त्यांनी तयार केलं.

६,००० वर्षांपूर्वी मध्य आशियातून मानवी स्थलांतर झालं. मध्य आशियातील लोक पिवळसर रंगाचे होते. हे लोक ब्रिटनमधल्या लोकांच्या संपर्कात आले. त्यांच्या पुढच्या पिढ्यांचा डोळ्यांचा निळा रंग आणि त्वचा पिवळसर होऊ लागली.

गेल्या १० हजार वर्षांमध्ये त्वचेच्या पिगमेंटेशनमध्ये भरपूर बदल झाले असेही काही संशोधक म्हणतात.

चेदार मानवाला दूध पचवता येत नसे. कांस्य युगाच्या सुरुवातीला दूध पचवण्याची क्षमता निर्माण झाली असावी.

सध्याच्या युरोपियन लोकांची रचना मध्य-अश्म युगातील मानवाशी दहा टक्के जुळते.

ब्रिटनच्या आधुनिक मानवाचा इतिहास किती वर्षं जुना आहे याचे वेगवेगळे मतप्रवाह आहेत. काही जण म्हणतात हा इतिहास ४० हजार वर्षांपूर्वीचा आहे. तर 'लास्ट ग्लेसियल मॅक्सिमम' हा अति शीतकाळ १० हजार वर्षांपूर्वीचा आहे. त्यामुळे आधुनिक मानवाचा इतिहास १० हजार वर्षांपूर्वीचा आहे.

चेदार मानवाच्या अभ्यासासाठी 'गॉग्स केव्ह' ही गुहा महत्त्वपूर्ण मानली जाते. या गुहेत चेदार मानवाचे अवशेष सापडले आहेत.

गॉगच्या गुहेमध्ये सापडेल्या अवशेषांनुसार ब्रिटनच्या आधुनिक माणसाचा इतिहास हा १५ हजार वर्षं जुना आहे. या गुहांमध्ये जे सापळे सापडले आहेत, त्यांची हाडे कापण्यात आली आहे. त्यामुळे रीतीरिवाजाचा भाग म्हणून हे लोक मृत माणसाला खात असावेत असा अंदाज संशोधकांनी मांडला आहे.

चेदार मानव हा स्थलांतरित आहे. डॉगरलॅंड या भूभागावर त्याचं काही काळ वास्तव्य होतं. या भागाचा संपर्क मुख्य युरोपीयन भूभागाशी होता. आताच्या काळातल्या ब्रिटिश माणसांचा विचार केला, तर या चेदार मानवचेच त्याच्याशी सर्वाधिक साधर्म्य होतं असा निष्कर्ष काढता येतो.

चेदार मानवाच्या डिएनए परीक्षणाची ही पहिलीच वेळ नसून १९९० मध्ये ऑक्सफर्ड विद्यापीठाचे जेनेटिसिस्ट ब्रायन सायकेस यांनी देखील या विषयावर अभ्यास केला होता.

प्रा. सायकेस यांनी चेदार गावातील २० लोकांच्या जनुकीय माहितीसोबत चेदार मानवाची संरचना तपासून पाहिली. दोन जणांशी ही संरचना जुळली. इतिहासाचे शिक्षक ॲड्रियन टारगेट यांच्या जनुकीय संरचनेशी त्यांची अतिप्राचीन चेदार मानवाची संरचना जुळल्यानंतर हे एक महत्त्वपूर्ण संशोधन असल्याचा निर्वाळा संशोधकांनी दिला.

१० हजार वर्षांपूर्वीच्या ब्रिटनमधल्या नागरिकांची त्वचा काळ्या रंगाची आणि डोळे निळ्या रंगांचे असल्याचे एका वैज्ञानिक संशोधनातून सिद्ध झाले आहे.^{[ संदर्भ हवा ]}

संदर्भ

बाह्य दुवे