स्वराज भवन

विकिपीडिया, मुक्‍त ज्ञानकोशातून
स्वराज भवन
Former names Anand Bhavan (abode of happiness)[१]
स्वराज भवन येथे काँग्रेस कार्यकारिणीच्या बैठकीला महात्मा गांधी. वल्लभभाई पटेल डावीकडे, विजया लक्ष्मी पंडित उजवीकडे, (जानेवारी १९४०)

स्वराज भवन (पूर्वीचे आनंद भवन, म्हणजे आनंदाचे निवासस्थान ) [१] [२] ही भारतातील प्रयागराज (पूर्वीचे अलाहाबाद म्हणून ओळखले जाणारे) येथील एक मोठी हवेली आहे. हा भवन एकेकाळी भारतीय राजकीय नेते मोतीलाल नेहरू यांच्या मालकीचा होता आणि नेहरू घराण्याचे हे १९३० पर्यंत घर होते.

याचे व्यवस्थापन जवाहरलाल नेहरू मेमोरियल फंड, दिल्ली यांच्याद्वारे केले जाते आणि लोकांसाठी खुले संग्रहालय म्हणून कार्य करते. यात ४२ खोल्या असून महात्मा गांधींनी वापरलेला चरखा, भारतीय स्वातंत्र्य चळवळीची छायाचित्रे, नेहरू कुटुंबाच्या वैयक्तिक वस्तू आणि एक भूमिगत खोली ज्याचा वापर अधूनमधून सभांसाठी केला जात असे, यांचा समावेश आहे. [३]

संदर्भ[संपादन]

  1. ^ a b Nanda, B. R. The Nehrus Motilal and Jawaharlal (1962) p.91
  2. ^ Brendon, Piers (6 July 2010). The Decline And Fall Of The British Empire. Random House. ISBN 9781409077961. 21 March 2014 रोजी पाहिले.
  3. ^ "A guide to Allahabad - Swaraj Bhavan". www.allahabadonline.in. Allahabad online. Archived from the original on 2018-06-12. 14 June 2017 रोजी पाहिले.