Jump to content

भारतातील शासकीय योजनांची यादी

विकिपीडिया, मुक्‍त ज्ञानकोशातून
ह्या लेखाचा/विभागाचा इंग्रजी किंवा अमराठी भाषेतून मराठी भाषेत भाषांतर करावयाचे बाकी आहे. अनुवाद करण्यास आपलाही सहयोग हवा आहे. ऑनलाईन शब्दकोश आणि इतर सहाय्या करिता भाषांतर प्रकल्पास भेट द्या.


भारताच्या विविध मंत्रालयांनी अनेक लोकोपयोगी योजना सादर केल्या आहेत. या योजना एकतर केंद्रीय,राज्यानुसार किंवा केंद्र व राज्य सहयोगाद्वारे अंमलात आणल्या जातात. त्या खालीलप्रमाणे

शासकीय योजनांची यादी

[संपादन]
योजना मंत्रालय प्रारंभ दिनांक / वर्ष अनुदान/ स्थिती क्षेत्र तरतुदी
प्रधानमंत्री पीक विमा योजना कृषी १३-०१-२०१६ पिके व शेतकऱ्यांशी संबंधीत ग्रामीण व शेती कोणासही बंधनकारक नाही
अटल पेन्शन योजना [] ०९-०५-२०१५ निवृत्तिवेतन निवृत्तिवेतन क्षेत्राशी संबंधित सामाजिक क्षेत्राची योजना
महाराष्ट्र सौर पंप योजना कृषी २०१९ सौर कृषी पंप योजनेत सौर पंप वाटप केले जातील या योजनेंतर्गत, राज्य सरकार महाराष्ट्रातील शेतकऱ्यांना शेतीच्या सिंचनासाठी सौर पंप उपलब्ध करून देईल आणि जुने डिझेल आणि विद्युत पंप सौर पंपमध्ये रूपांतरित केले जातील
बचत दिवा योजना ऊर्जा २००९ विद्युतीकरण छोट्या फ्लोरोसंट दिव्यांची किंमत कमी करणे
केंद्र सरकार आरोग्य योजना आ व कुक १९५४ आरोग्य केंद्र सरकारच्या कर्मचाऱ्यांसाठी व त्यांच्या कौटुंबिक सदस्यांसाठी वैद्यकीय निगा व सोयी
दीनदयाळ अपंग पुनर्वसन योजना सा न्या २००३ सामाजिक न्याय दिव्यांग/अपंगांना समान संधी, समाधिकार, सामाजिक न्यायासाठीचे सक्षम वातावरण तयार करणे
दीनदयाळ उपाध्याय ग्रामज्योती योजना [] ऊर्जा २०१५ ग्रामीण विद्युत पुरवठा भारताच्या ग्रामीण भागातील घरांना २४x७ अखंडित विद्युत पुरवठा करणे
दीनदयाल उपाध्याय ग्रामीण कौशल्य योजना[] ग्रा वि २०१५ ग्रामीण विकास हा भारत सरकारचा एक प्रकल्प आहे.याद्वारे विशेषतः, दारिद्र्यरेषेखाली व अनु. जाति व जमातीच्या युवकांना यात जुळवुन, कौशल्य प्रशिक्षण कार्यक्रमांद्वारे, फायदा होणारा रोजगार पुरविण्याचा हेतू आहे.
डिजिटल इंडिया कार्यक्रम [] द व मा तं July 1, 2015 1 Lakh Crore Digitally Empowered Nation भारताच्या नागरिकांना इलेक्ट्रॉनिक पद्धतीने शासकीय सेवा उपलब्ध करून देणे जेणेकरून लोकांना अद्ययावत माहितीच्या व संवादाच्या तंत्रज्ञानाचा फायदा होईल.
ग्रामीण भंडारण योजना कृषी ३१-३-२००७ कृषी शेतकऱ्यांच्या आवश्यकतेनुसार शेतमाल व प्रक्रिया केलेली शेती-उत्पादने ठेवता येतील अशी संलग्न सुविधांसह कोठारे तयार करणे. .दर्जानिर्धारणाद्वारे, मानकीकरण व गुणवत्ता नियंत्रणाद्वारे त्या शेतकी उत्पादनांची विक्री क्षमता वाढविणे.
इंदिरा आवास योजना ग्रा वि १९८५ घरबांधणी, ग्रामीण Provides financial assistance to rural poor for constructing their houses themselves.[]
इंदिरा गांधी मैत्रत्व सहयोग योजना म व बा वि २०१० मातांची निगा (१९ वर्षे व त्यावरील वय असलेल्या) महिलांना, पहिल्या दोन अपत्यांसाठी, रू. ४००० ही रोख प्रोत्साहन राशी याद्वारे दिल्या जाते.[]
एकात्मिक बाल विकास सेवा म व बा वि ०२-१०-१९७५ बाल विकास ६ वर्षांखालील मुलांचे व त्यांच्या मातांच्या कुपोषण व अन्य आरोग्य समस्या हाताळणे.
एकात्मिक ग्रामीण विकास कार्यक्रम ग्रा वि १९७८ ग्रामीण विकास self-employment program to raise the income-generation capacity of target groups among the poor and The scheme has been merged with another scheme named Swarnajayanti Gram Swarozgar Yojana (SGSY) since 01.04 1999.
जननी सुरक्षा योजना आ व कुक २००५ मातांची निगा गर्भवती महिलांना फक्त एका वेळेसच, संस्थात्मक किंवा कौशल्यपूर्ण साहाय्याने घरी बाळाचा जन्म झाल्यास, रोख प्रोत्साहनपर राशी.
जवाहरलाल नेहरू राष्ट्रीय शहरी पुनर्नवीनीकरण कार्यक्रम) श वि ०३-१२-२००५ शहर विकास[] a programme meant to improve the quality of life and infrastructure in the cities. To be replaced by Atal Mission for Rejuvenation and Urban Transformation.
कस्तुरबा गांधी बालिका विद्यालय मा सं वि जुलै २००७ शिक्षण Educational facilities (residential schools) for girls belonging to SC, ST, OBC, minority communities and families below the poverty line(BPL) in Educationally Backward Blocks
इंस्पायर कार्यक्रम वि व तं विज्ञान विषयात सर्वाधिक गुण प्राप्त करणाऱ्या विद्यांर्थ्यांना विद्यावेतन, शोधप्रबंध सादर करणाऱ्यांना फेलोशिप, संशोधन करणाऱ्यांना संशोधन अनुदान
किशोर वैज्ञानिक प्रोत्साहन योजना वि व तं १९९९ मूळ विज्ञान, अभियांत्रिकी व औषधनिर्माण या क्षेत्रात संशोधन करीअर करणाऱ्या विद्यार्थ्यांना प्रोत्साहन म्हणून विद्यावेतन देणारा कार्यक्रम.
Livestock Insurance Scheme (India) कृषी शिक्षण Insurance to cattle and attaining qualitative improvement in livestock and their products.
महात्मा गांधी राष्ट्रीय ग्रामीण रोजगार हमी योजना ग्रा वि ०६-०२-२००६[][] Rs. 40,000 crore in 2010–11 Rural Wage Employment Legal guarantee for one hundred days of employment in every financial year to adult members of any rural household willing to do public work-related unskilled manual work at the statutory minimum wage of Rs. 120 per day in 2009 prices.
संसद स्थानिक क्षेत्र विकास योजना Ministry of Statistics and Programme Implementation (India)/MoSPI २३-१२-१९९३ प्रत्येक खासदारास त्याचे निर्वाचनक्षेत्रात रु. ५ लाख पर्यंतची कामे तेथील जिल्हाधिकाऱ्यास सुचविण्याची मुभा आहे. राज्यसभेच्या सदस्यास तो/ती जेथून निवडून आला/ली त्या राज्यात, एका किंवा अनेक जिल्ह्यात कामांची शिफारस करु शकतो.
मध्यान्ह भोजन योजना मा सं वि १५-०८-१९९५ आरोग्य, शिक्षण शाळेतल्या मुलांना सर्व कामकाजाच्या दिवशी (विनामूल्य) दुपारचे भोजन
नमामि गंगे कार्यक्रम [१०] ज स्रो ०३-१९९५ पाच वर्षांसाठी २०००० कोटी रुपये स्वच्छ गंगा प्रकल्प Integrates the efforts to clean and protect the River Ganga in a comprehensive manner
राष्ट्रीय साक्षरता ध्येय कार्यक्रम मा सं वि ०५-०५-१९८८ शिक्षण Make 80 million adults in the age group of 15 – 35 literate
राष्ट्रीय पेन्शन योजना ०१-०१-२००४ निवृत्तिवेतन सहभागिता असणारी निवृत्तिवेतन प्रणाली
मासेमारांच्या कल्याणासाठी राष्ट्रीय योजना कृषी कृषी Financial assistance to fishers for construction of house, community hall for recreation and common working place and installation of tube-wells for drinking water
राष्ट्रीय सेवा योजना Ministry of Youth Affairs and Sports (India)/MoYAS 1969 Personality development through social (or community) service
राष्ट्रीय सामाजिक सहाय्य योजना ग्रा वि August 15, 1995 Pension Public assistance to its citizens in case of unemployment, old age, sickness and disablement and in other cases of undeserved want
Pooled Finance Development Fund Scheme
पंतप्रधान आदर्श ग्राम योजना ग्रा वि २३-०७-१० आदर्श ग्राम Integrated development of Schedule Caste majority villages in four states
प्रधानमंत्री कौशल्य विकास योजना [११] MoSD&E[१२] April 2015[१३] SKILL DEVELOPMENT INITIATIVE SCHEMES To provide encouragement to youth for development of employable skills by providing monetary rewards by recognition of prior learning or by undergoing training at affiliated centres.
प्रधानमंत्री सुरक्षा विमा योजना [] अर्थ May 9, 2015 Insurance Accidental Insurance with a premium of Rs. 12 per year.
प्रधानमंत्री जीवनज्योती विमा योजना [] अर्थ May 9, 2015 Insurance Life insurance of Rs. 2 lakh with a premium of Rs. 330 per year.
प्रधानमंत्री जन धन योजना अर्थ २८-०८-२०१४ Financial Inclustion National Mission for Financial Inclusion to ensure access to financial services, namely Banking Savings & Deposit Accounts, Remittance, Credit, Insurance, Pension in an affordable manner
प्रधानमंत्री ग्राम सडक योजना ग्रा वि २५-१२-२००० Rural Development Good all-weather road connectivity to unconnected villages
राजीव आवास योजना [१४] MhUPA २०१३ शहरी गृहनिर्माण It envisages a “Slum Free India" with inclusive and equitable cities in which every citizen has access to basic civic infrastructure and social amenities and decent shelter
राजीव गांधी ग्रामीण विद्युतीकरण योजना [१५] ऊर्जा April 2005 To be replaced by Deen Dayal Upadhyaya Gram Jyoti Yojana Rural Electrification Programme for creation of Rural Electricity Infrastructure & Household Electrification for providing access to electricity to rural households
राष्ट्रीय कृषी विकास योजना कृषी ०१-०८-२००७ कृषी Achieve 4% annual growth in agriculture through development of Agriculture and its allied sectors during the XI Plan period
राष्ट्रीय स्वास्थ्य विमा योजना आ व कुक April 1, 2008 विमा Health insurance to poor (BPL), Domestic workers, MGNERGA workers, Rikshawpullers, Building and other construction workers, and many other categories as may be identified by the respective states
RNTCP आ व कुक १९९७ आरोग्य Tuberculosis control initiative
सक्षम or Rajiv Gandhi Scheme for Empowerment of Adolescent Boys म व बा वि २०१४ कौशल्य विकास Aims at all-round development of Adolescent Boys and make them self-reliant, gender-sensitive and aware citizens, when they grow up. It cover all adolescent boys (both school going and out of school) in the age-group of 11 to 18 years subdivided into two categories, viz. 11-14 & 14–18 years. In 2014–15, an allocation of Rs. 25 crore is made for the scheme.
सबला|Sabla or Rajiv Gandhi Scheme for Empowerment of Adolescent Girls म व बा वि २०११ कौशल्य विकास Empowering adolescent girls (Age) of 11–18 years with focus on out-of-school girls by improvement in their nutritional and health status and upgrading various skills like home skills, life skills and vocational skills. Merged Nutrition Programme for Adolescent Girls (NPAG) and Kishori Shakti Yojana (KSY).
संपूर्ण ग्रामीण रोजगार योजना ग्रा वि September 25, 2001 Rural Self Employment Providing additional wage employment and food security, alongside creation of durable community assets in rural areas.
स्वावलंबन अर्थ १५-१२-२०११ Financial Inclusion To make banking facility available to all citizens and to get 5 crore accounts opened by Mar 2012. Replaced by Pradhan Mantri Jan Dhan Yojana.
स्वर्णजयंती ग्राम स्वरोजगार योजना ग्रा वि ०१-०४-१९९९ ग्रामीण रोजगार Bring the assisted poor families above the poverty line by organising them into Self Help Groups (SHGs) through the process of social mobilisation, their training and capacity building and provision of income generating assets through a mix of bank credit and government subsidy.
स्वावलंबन अर्थ २६-०९-२०१० To be replaced by Atal Pension Yojana निवृत्तिवेतन pension scheme to the workers in unorganised sector. Any citizen who is not part of any statutory pension scheme of the Government and contributes between Rs. 1000 and Rs. 12000/- per annum, could join the scheme. The Central Government shall contribute Rs. 1000 per annum to such subscribers.
Udisha म व बा वि बाल निगा Training Program for ICDS workers
Voluntary Disclosure of Income Scheme १८-०६-१९९७ Closed on 31 December 1998 Opportunity to the income tax/ wealth tax defaulters to disclose their undisclosed income at the prevailing tax rates.
National Rural Livelihood Mission (NRLM) ग्रा वि जून २०११[१६] $5.1 Billion[१६] This scheme will organize rural poor into Self Help Group(SHG) groups and make them capable for self-employment. The idea is to develop better livelihood options for the poor.
National Urban Livelihood Mission (NULM)[१७] MoHUPA 24 Sep, 2013[१८] This scheme will reduce poverty of urban poor households specially street vendors who constitute an important segment of urban poor by enabling them to access gainful self-employment and skilled wage employment opportunities.
वारसा शहर विकास व उन्नतीकरण योजना HRIDAY श वि Jan 2015[१९] शहर विकास या योजनेद्वारे देशातील उच्च सांस्कृतिक वारसा ठिकाणांचे संरक्षण व नूतनीकरण करण्यात येते.
सुकन्या समृद्धी खाते म व बा वि 22 Jan 2015[१६] The scheme primarily ensures equitable share to a girl child in resources and savings of a family in which she is generally discriminated as against a male child.
स्मार्ट शहरे ध्येय श वि June 25, 2015 [२०] Urban Development To enable better living and drive economic growth stressing on the need for people centric urban planning and development.
Atal Mission for Rejuvenation and Urban Transformation (AMRUT) MoUD June 25, 2015 [२०] Urban Development To enable better living and drive economic growth stressing on the need for people centric urban planning and development.
सर्वांसाठी घरे Ministry of Housing and Urban Poverty Alleviation/MoHUPA June 25, 2015 [२०] घरबांधणी To enable better living and drive economic growth stressing on the need for people centric urban planning and development.
National Child Labour Projects(NCLP) Ministry of Labour and Employment (India)/Ministry of Labour and Employment launched in 9 districts in 1987 and has been expanded in January 2005 to 250 districts in 21 different states of the country The objective of this project is to eliminate child labour in hazardous industries by 2010.

Under this scheme, the target group is all children below 14 years of age who are working in occupations and processes listed in the Schedule to the Child Labour (Prohibition & Regulation) Act, 1986 or occupations and processes that are harmful to the health of the child.

अंत्योदय अन्न योजना NDA government २५ डिसें.२००० Under the scheme 1 crore of the poorest among the (Below Poverty Line)BPL families covered under the targeted public distribution system are identified.

Issue of Ration Cards Following the recognition of Antyodaya families, unique quota cards to be recognized an "Antyodaya Ration Card" must be given to the Antyodaya families by the chosen power.

The scheme has been further expanded twice by additional 50 lakh BPL families each in June 2003 and in August 2004,thus covering 2 crore families under the AAY scheme

प्रधानमंत्री कौशल्य विकास योजना Ministry of Skill Development and Entrepreneurship/MoSD&E १५ जुलै २०१५ कौशल्य विकास Seeks to provide the institutional capacity to train a minimum 40 crore skilled people by 2022 [२०]
राष्ट्रीय अन्न सुरक्षा ध्येय Government of India २००७ -५ वर्षांकरीता It launched in 2007 for 5 years to increase production and productivity of wheat, rice and pulses on a sustainable basis so as to ensure food security of the country.

The aim is to bridge the yield gap in respect of these crops through dissemination of improved technologies and farm management practices.

प्रधानमंत्री उज्वला योजना पे व नै वा १ मे २०१६ रु. ८००० करोड दारिद्र्य रेषेखालील महिलांना/कुटुंबांना मुक्त एलपीजी गॅस जोडणी पुरविण्यासाठी विमोचित.
प्रधानमंत्री मुद्रा योजना फेब्रुवारी २०१६ या मुद्रा योजनेचा उद्देश गैर सहकारी लघु व्यावसायिक क्षेत्रास वित्त पुरवठा करणे असा आहे.
संसद आदर्श ग्राम योजना ? ११ ऑक्टोबर २०१४ ? हा एक ग्रामीण विकास कार्यक्रम आहे ज्याचे लक्ष्य खेड्यांना विकसित करणे आहे.

हे सुद्धा पहा

[संपादन]
  • भारताच्या दारिद्र्य निर्मूलन कार्यक्रम
  • महात्मा जोतिराव फुले शेतकरी कर्जमुक्ती योजना – 2019
  • शरद पवार ग्रामसमृद्धी योजना
  • मुख्यमंत्री सौर कृषी वाहिनी योजना -2 ( दुसरा टप्पा )
  • प्रधानमंत्री कुसुम सोलार पंप योजना 2023
  • रुफटॉप सोलार योजना – 2023
  • सौर उर्जा कुंपन योजना – 2022
  • प्रधानमंत्री कृषि सिंचन योजना 2022
  • अटल बांबू समृद्धी योजना
  • अटल भूजल योजना
  • कृषि ड्रोन अनुदान योजना
  • गोपिनाथ मुंडे शेतकरी अपघात सुरक्षा सानुग्रह अनुदान  योजना- 2023

संदर्भ

[संपादन]
  1. ^ a b c "प्रधानमंत्री जीवनज्योती विमा योजना व अटल पेन्शन योजना कोलकात्यास दि. ९ मे २०१५ला घोषित". Pib.nic.in. 2015-05-09. 2015-07-23 रोजी पाहिले.
  2. ^ "PIB English Features". Pib.nic.in. 2014-12-31. 2010-07-23 रोजी पाहिले.
  3. ^ "DDU-GKY Project". २०१६-०७-०६ रोजी पाहिले.
  4. ^ Panwar, Preeti (२०१५-०७-०२). "All you need to know about Digital India programme: Explained". Oneindia. 2015-07-23 रोजी पाहिले.
  5. ^ "About Us". Iay.nic.in. 1996-01-01. 2015-07-23 रोजी पाहिले.
  6. ^ "Approval of Indira Gandhi Matritva Sahyog Yojana (IGMSY)- a Conditional Maternity Benefit (CMB) Scheme" (PDF). Wcd.nic.in. 2015-07-23 रोजी पाहिले.
  7. ^ "अमृत योजना ही जेएनएनयूआरएम यास पर्याय". Banking.mercenie.com. 2015-02-03. 2015-07-23 रोजी पाहिले.
  8. ^ "Frequently ASked Questions on MGNREGA Operational Guidelines – 2013" (PDF). Nrega.nic.in. 2015-07-23 रोजी पाहिले.
  9. ^ "Welcome to Ministry of Rural Development (Govt. of India)". Rural.nic.in. 2015-07-23 रोजी पाहिले.
  10. ^ "Rs. 20,000-crore budget for Namami Gange scheme". The Hindu. 2015-05-13. 2015-07-23 रोजी पाहिले.
  11. ^ "pmkvyofficial". 2016-01-22 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 2016-07-06 रोजी पाहिले.
  12. ^ "ministry document on PMKVY". 2016-07-06 रोजी पाहिले.
  13. ^ "beginning of skill development initiative schemes" (PDF). 2016-04-19 रोजी मूळ पान (PDF) पासून संग्रहित. 2016-07-06 रोजी पाहिले.
  14. ^ "Press Information Bureau". Pib.nic.in. 2015-07-23 रोजी पाहिले.
  15. ^ "Rajiv Gandhi Grameen Vidyutikaran Yojana". Pib.nic.in. 2012-04-30. 2015-07-23 रोजी पाहिले.
  16. ^ a b c "National Rural Livelihood Mission: Understanding the vulnerability of low-income groups – Moneylife". Moneylife.in. 2015-07-14 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 2015-07-23 रोजी पाहिले.
  17. ^ "National Urban Livelihood Mission". 2016-07-06 रोजी पाहिले.
  18. ^ "Ministry of urban housing and poverty alleviation scheme". 2016-08-16 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 2016-07-06 रोजी पाहिले.
  19. ^ "HRIDAY scheme launched, Rs.500 cr sanctioned for 12 cities | Day & Night News". Dayandnightnews.com. 2015-01-22. 2015-07-23 रोजी पाहिले.
  20. ^ a b c d "Press Information Bureau". Pib.nic.in. 2015-07-23 रोजी पाहिले.

साचा:भारताच्या शासकीय योजना