भारतीय प्रस्तर

**भारतीय प्रस्तर**
	tectonic plate
	माध्यमे अपभारण करा
	विकिपीडिया
प्रकार	plate
उपवर्ग	tectonic plate
ह्याचा भाग	Indo-Australian Plate
स्थान	भारत, श्रीलंका, मालदीव, पाकिस्तान, नेपाळ, भूतान, बांगलादेश, म्यानमार
	३४° २५′ ५५″ N, ७३° ३२′ १३″ E
अधिकार नियंत्रण
	Q499481; जीएनडी ओळखण: 4273748-5
	रिसोनेंटेर; पेटस्केन; सखोलीया; ओपनस्ट्रीट मॅप; शोधक साधन; विकिशूटमी; चित्रित शोध;

Placa Índica (es); Инди платформасы (ky); placa índica (ca); Indische Platte (de); an Pláta Indiach (ga); صفحه هند (fa); 印度板块 (zh); Indiske Plade (da); भारतीय भूखण्ड (ne); 印度板塊 (zh-hk); Indická platňa (sk); Bamba la Uhindi (sw); הלוח ההודי (he); u masaatiladay nu Yin-tu (szy); 印度板塊 (zh-hant); भारतीय तख़्ता (hi); 印度板块 (zh-hans); 인도판 (ko); انڈین ارضیاتی پلیٹ (ur); Hindia plato (eo); Indická deska (cs); இந்தியப் புவித்தட்டு (ta); Placca indiana (it); ভারতীয় পাত (bn); plaque indienne (fr); Հնդկական պլատֆորմ (hy); Индостанская плита (ru); Intian laatta (fi); Індостанська плита (uk); インドプレート (ja); Indische Plaat (nl); भारतीय प्रस्तर (mr); Den indiske platen (nb); Mảng Ấn Độ (vi); Płyta indyjska (pl); Indijas plātne (lv); Lempeng India (id); Placa indiana (oc); Indijska plošča (sl); Hindistan levhası (tr); Placa indiana (pt); Индийска плоча (bg); भारतीय प्रस्तर (mag); Den indiske plata (nn); ഇന്ത്യൻ പ്ലേറ്റ് (ml); Hindistan platforması (az); भारतीय भूमी-खण्ड (bho); Indiska plattan (sv); هیند صفحه سی (azb); ඉන්දියානු තැටිය (si); Indian Plate (en); صفيحة هندية (ar); Ινδική πλάκα (el); انڈین پلیٹ (pnb) placa tectónica (es); ভূত্বকীয় পাত (bn); plaque tectonique (fr); del av indoaustraliska kontinentalplattan (sv); tektonisk plate (nn); tektonisk plate (nb); Тектоническая плита (ru); tectonic plate (en); Lithosphärenplatte von Indien und dem angrenzenden Indischen Ozean (de); płyta tektoniczna (pl); tectonic plate (en); לוח טקטוני (he); ടെക്ടോണിക് പ്ലേറ്റ് (ml); भौगोलिक प्लेट् (mag) भारतीय प्लेट (bho); ভারতীয় প্লেট (bn); Inde (fr); Індостанська платформа (uk); Индостанская платформа, Индийская континентальная плита, Индийская плита (ru); भारतीय प्रस्तर, भारतीय प्लेट (hi); Placa de l'Índia (ca); Placca tettonica dell'India (it); Placa indica, Placa India, Placa de Índia, Placa de India (es); Den indiske kontinentalplate, Den indiske kontinentalplaten (nb)

भारतीय प्रस्तर किंवा भारतीय प्लेट ही पूर्व गोलार्धातील विषुववृत्तावर पसरलेली एक छोटी टेक्टोनिक प्लेट (प्रस्तर) आहे. मूळतः गोंडवनाच्या प्राचीन खंडाचा एक भाग असलेला हा प्रस्तर १०० दशलक्ष वर्षांपूर्वी गोंडवनाच्या इतर तुकड्यांपासून विभक्त झाला आणि उत्तरेकडे जाऊ लागला.^[१] एके काळी हे एकत्र इंडो-ऑस्ट्रेलियन प्रस्तर तयार करण्यासाठी शेजारील ऑस्ट्रेलियन प्रस्तराशी जोडले गेले होते आणि अलीकडील अभ्यास असे सूचित करतात की भारत आणि ऑस्ट्रेलिया कमीत कमी ३ दशलक्ष वर्षांपासून आणि बहुधा जास्त काळ वेगळे प्रस्तर आहेत.^[२]

भारतीय प्रस्तरामध्ये आधुनिक दक्षिण आशिया (भारतीय उपखंड) आणि हिंद महासागराखालील खोऱ्याचा काही भाग, दक्षिण चीन आणि पश्चिम इंडोनेशियाचा काही भाग समाविष्ट आहे.^[३]^[४]^[५]^[६]^[७]

प्लेट टेक्टोनिक्स मुळे, भारतीय प्रस्तर मादागास्करपासून दुभंगले आणि युरेशियन प्रस्तराशी आदळला, परिणामी हिमालयाची निर्मिती झाली.

संदर्भ[संपादन]

^ Oskin, Becky (2013-07-05). "New Look at Gondwana's Breakup". Livescience.com. 2016-01-13 रोजी पाहिले.
^ Stein, Seth; Sella, Giovanni F.; Okai, Emile A. (2002). "The January 26, 2001 Bhuj Earthquake and the Diffuse Western Boundary of the Indian Plate" (PDF). Geodynamics Series. American Geophysical Union: 243–254. doi:10.1029/GD030p0243. ISBN 9781118670446. 2015-12-25 रोजी पाहिले.
^ Sinvhal, Understanding Earthquake Disasters, p. 52, Tata McGraw-Hill Education, 2010, आयएसबीएन 978-0-07-014456-9
^ Harsh K. Gupta, Disaster management, p. 85, Universities Press, 2003, आयएसबीएन 978-81-7371-456-6
^ M. Asif Khan, Tectonics of the Nanga Parbat syntaxis and the Western Himalaya, p. 375, Geological Society of London, 2000, आयएसबीएन 978-1-86239-061-4
^ Srikrishna Prapnnachari, Concepts in Frame Design, page 152, Srikrishna Prapnnachari, आयएसबीएन 978-99929-52-21-4
^ A. M. Celâl Şengör, Tectonic evolution of the Tethyan Region, Springer, 1989, आयएसबीएन 978-0-7923-0067-0

[1] Oskin, Becky (2013-07-05). "New Look at Gondwana's Breakup". Livescience.com. 2016-01-13 रोजी पाहिले.

[2] Stein, Seth; Sella, Giovanni F.; Okai, Emile A. (2002). "The January 26, 2001 Bhuj Earthquake and the Diffuse Western Boundary of the Indian Plate" (PDF). Geodynamics Series. American Geophysical Union: 243–254. doi:10.1029/GD030p0243. ISBN 9781118670446. 2015-12-25 रोजी पाहिले.

[3] Sinvhal, Understanding Earthquake Disasters, p. 52, Tata McGraw-Hill Education, 2010, आयएसबीएन 978-0-07-014456-9

[4] Harsh K. Gupta, Disaster management, p. 85, Universities Press, 2003, आयएसबीएन 978-81-7371-456-6

[5] M. Asif Khan, Tectonics of the Nanga Parbat syntaxis and the Western Himalaya, p. 375, Geological Society of London, 2000, आयएसबीएन 978-1-86239-061-4

[6] Srikrishna Prapnnachari, Concepts in Frame Design, page 152, Srikrishna Prapnnachari, आयएसबीएन 978-99929-52-21-4

[7] A. M. Celâl Şengör, Tectonic evolution of the Tethyan Region, Springer, 1989, आयएसबीएन 978-0-7923-0067-0

[१]

[२]

[३]

[४]

[५]

[६]

[७]