हेलन सिंगर कॅप्लन

हेलन सिंगर कॅप्लन यांचा जन्म (०६ फेब्रुवारी १९२९ ते १७ आगस्ट १९९५) साली झाला. त्या आँस्ट्रीयन अमेरीकन सेक्स थेरापिस्ट होत्या.त्या ऑस्ट्रियाच्या अमेरिकन सेक्स थेरपिस्ट आणि वैद्यकीय शाळेत स्थापित लैंगिक विकारांकरिता अमेरिकेत पहिल्या क्लिनिकच्या संस्थापक होत्या. न्यू यॉर्क टाईम्सने कॅप्लन यांचे असे वर्णन केले की वैज्ञानिक दृष्टीने लैंगिक चिकित्सकांमधील एक नेता मानला जात असे.”मनोविश्लेषणातील काही अंतर्दृष्टी आणि तंत्र वर्तनात्मक पद्धतींसह एकत्र करण्याच्या प्रयत्नांसाठी त्या प्रख्यात होत्या. १९६० च्या दशकात अमेरिकेत झालेल्या लैंगिक क्रांती दरम्यान लैंगिक उपचारासाठी अग्रगण्य भूमिकेमुळे त्यांना सेक्स क्वीन देखील म्हटले गेले, आणि त्यांच्या कल्पनाशक्ती मुळेच लोकांना लैंगिक क्रिया शक्य तितक्या आनंदात घ्याव्यात, जे त्यास गलिच्छ किंवा हानिकारक म्हणून पाहण्यासारखे नाही. त्यांच्या प्रबंधाचा मुख्य उद्देश मानसशास्त्रीय बिघडलेले कार्य यांचे मूल्यांकन करणे आहे कारण हे सिंड्रोम आधुनिक काळातील सर्वात प्रचलित, चिंताजनक आणि त्रासदायक वैद्यकीय तक्रारींपैकी एक आहेत.  

जीवन

कॅप्लन यांचा जन्म ऑस्ट्रियामधील व्हिएन्ना येथे 6 फेब्रुवारी 1929 रोजी झाला होता. १९४० मध्ये त्या अमेरिकेत स्थायिक झाल्या आणि १९४७ मध्ये तिथल्या नागरिक बनल्या. त्यांना १९५१ मध्ये मॅरेग्ना कम लाऊड पदवीधर झालेल्या सिराक्यूज विद्यापीठातून ललित कला पदवी मिळाली. त्यानंतर त्यांच्ये शिक्षण कोलंबिया विद्यापीठात झाले, तेथे १९५२ मध्ये त्यांनी मानसशास्त्र विषयात पदव्युत्तर पदवी संपादन केले आणि त्यानंतर १९५५ मध्ये मानसशास्त्र विषयात पीएचडी केली. न्यू यॉर्क मेडिकल कॉलेजमध्ये त्यांनी १९५९ मध्ये वैद्यकीय पदवी मिळविली आणि नंतर तेथे 1970 पासून मनोविश्लेषणाचा विस्तृत अभ्यासक्रम पूर्ण केला. १९६४ मध्ये, त्यांनी न्यू यॉर्क मेडिकल कॉलेजमध्ये मुलांसह महिला एमडींसाठी एक अनोखा रेसिडेन्सी प्रोग्राम सुरू केला, मदर प्रोग्राम ने रहिवाशांना सुट्टीच्या वेळी आणि आपत्कालीन परिस्थितीत मुलांची काळजी घेण्यासाठी मुक्त राहण्यास सक्षम केले. वेल कॉर्नेल मेडिकल कॉलेज आणि पायने व्हिटनी सायकायट्रिक क्लिनिकमध्ये मानसोपचारशास्त्राची दीर्घ काळची त्या प्राध्यापिका होत्या.

लैंगिक संशोधन आणि थेरपी

प्रशिक्षणाद्वारे मानसशास्त्रज्ञ आणि मानसोपचारतज्ज्ञ, कॅप्लन मानवी लैंगिक प्रतिक्रियाला एक त्रिफॅसिक घटना म्हणून पाहत असत, त्यात स्वतंत्र परंतु इंटरलॉकिंग टप्पे असतात: इच्छा, उत्तेजना आणि भावनोत्कटता. काढला की "इच्छा" टप्प्यातील विकारांवर उपचार करणे सर्वात अवघड आहे, कारण ते खोलवर बसलेल्या मानसशास्त्रीय अडचणींशी संबंधित आहेत. कॅप्लन यांनी मनोविज्ञानाच्या सिद्धांतासह इतर पद्धती समाकलित करून लैंगिक बिघडलेल्या उपचारावर विस्तृतपणे लिहिले. त्यांच्या क्षेत्रातील इतर तज्ञांप्रमाणेच, कॅपलन यांना असा विश्वास होता की लैंगिक अडचणी विशेषतः वरवरच्या ठिकाणी आढळतात. त्यांनी असे सुचवले की, जेव्हा हा विषय स्खलन होण्यावर स्वेच्छेने नियंत्रण ठेवत नसेल तर अकाली उत्सर्ग उद्भवू शकेल, आणि लैंगिकदृष्ट्या अनौरस स्त्रिया समस्या उद्भवण्याचा विचार करू नये.

कॅप्लन नेहमीच लोकांना शक्य तितक्या सेक्सचा आनंद घेण्यासाठी प्रोत्साहित करतात. तथापि, १९८१ ते १९९० च्या दशकात एड्सची साथी अमेरिकेत आल्यापासून तिला इशारा द्यावा लागला: जर तुम्ही फार काळजी घेतली नाही तर एड्स तुम्हाला ठार मारु शकेल. कॅप्लन यांनी टिप्पणी केली की तिला “हे आवडत असल्याचा [त्यांचा] पूर्णपणे निषेध आहे. [...] मी माझे संपूर्ण आयुष्य लोकांच्या समस्येवर उपाय म्हणून व्यतीत केले आहे, त्यांना हे सांगून की लैंगिक संबंध गलिच्छ किंवा हानिकारक नसून एक नैसर्गिक कार्य आहे. आणि आता मला त्यांना सांगायचं आहे, अहो, बघा. आपण मरू शकतो

त्यांच्ये दोन शिष्य रूथ वेस्टहेमर आणि हंस-वर्नर गेस्मन (१९७६ मध्ये ज्यांनी सेक्स थेरपीमध्ये स्वतःचा मानवतावादी मनोवैज्ञानिक आणि संमोहन पद्धती जोडली).

वैयक्तिक जीवन

कॅप्लनचे दोनदा लग्न झाले होते. १९५३ मध्ये तिने लैंगिक चिकित्सक हॅरोल्ड कॅपलानशी लग्न केले. १९६८ मध्ये घटस्फोट घेण्यापूर्वी त्यांना फिलिप कॅप्लन, पीटर कॅप्लन आणि जेनिफर कॅप्लन-डी अडिओ ही तीन मुले होती. (नंतर

ती अभिनेत्री नॅन्सी बॅरेटशी लग्न करेल.) त्यांचा दुसरा नवरा टॉयस आर यूएसचे संस्थापक चार्ल्स लाझरस होते. वयाच्या 66 व्या वर्षी कर्करोगाने त्यांच्ये निधन झाले.

साहित्य निर्देशिका

• H. Kaplan, Disorders of Sexual Desire. Brunner/Mazel, New York, 1979.
• H.S. Kaplan, The Illustrated Manual of Sex Therapy. Quadrangle/New York Times, New York, 1975.
• H.S. Kaplan, The New Sex Therapy. Brunner/Mazel, New York, 1974.