सहकर्मी

विकिपीडिया, मुक्‍त ज्ञानकोशातून

सहकर्मी या कार्यपद्धतीत एकत्रित काम करण्याची जागा, सहसा कार्यालय आणि स्वतंत्र क्रियाकलाप यांचा समावेश असतो. ठराविक कार्यालयातील वातावरणाच्या विपरीत, ते सहकर्मी सामान्यतः समान संस्थेद्वारे कार्यरत नसतात. थोडक्यात घरून काम करणारे व्यावसायिक, स्वतंत्र कंत्राटदार किंवा जे लोक वारंवार प्रवास करतात जे त्यांच्याशी संबंधित काम करतात त्याच्यसाठी ही आकर्षक कार्यपद्धत आहे.[१] सहकर्मी म्हणजे जे लोक स्वतंत्रपणे काम करीत आहेत, परंतु जे मूल्य शेअर करतात,[२] आणि जे एकाच ठिकाणी काम करणे पसंत करणाऱ्या लोकांबरोबर काम केल्याने निर्माण होणाऱ्या समन्वयामध्ये रस घेतात अशा लोकांचा सामाजिक समूह आहे [३] सहकर्मी कार्यपद्धतीमुळे घरून काम करणाऱ्या फ्रीलान्सर्सला येणाऱ्या समस्यांना उत्तर मिळाले आहे तसेच त्याचवेळी घरातून येणाऱ्या डिस्ट्रॅकशन्स पासून त्याची सुटका होते.

इतिहास[संपादन]

२००६ आणि२०१५ च्या दरम्यान, काही अभ्यासात असे दिसून आले आहे की प्रत्येक वर्षी सहकर्मी स्थळांची संख्या आणि उपलब्ध जागा जवळजवळ दुप्पट झाली आहेत.[४] ब्रॅड न्यब्रिग याला २००५ मध्ये सॅन फ्रान्सिस्कोमध्ये सहकर्मी कार्यपद्धती सुरू करण्याचे श्रेय दिले जाते त्याची योजना कार्यालयाच्या जागेची संरचना आणि समाज यातून फ्रीलांसिगचे स्वातंत्र्य एकत्रित करण्याची होती. हे करण्यासाठी त्याने कोणतेही संयोग्यचिन्ह न वापरता "सहकर्मी (coworking)" हा शब्द अस्तित्वात आणला. तेव्हापासून, सिन फ्रॅन्सिस्कोमध्ये मोठ्या प्रमाणात सहकर्मी समुदायाची उपस्थिती असते आणि ते मोठया प्रमाणात वाढणाऱ्या सहकर्मी स्थळांचे घर आहे.[५] तसेच बे एरियामध्ये, ॲन्का मॉसॉउल यांनी २००९ मध्ये टेक लिमिनल या ओकँडमधील सहकर्मी स्थळाची स्थापना केली.[६] मियामी मध्ये नवीन ठिकाणे त्यांची दारे उघडत आहेत, त्यापैकी एक CityDesk आहे. सीओटल, वॉशिंग्टन,[७] पोर्टलँड, ओरेगॉन,[८][९] आणि विचिटा, कॅन्सस[१०] यासारख्या शहरांबरोबरच इतर अनेक महानगरीय क्षेत्रांतही सहकर्मी कार्यपद्धतीचा विस्तार झाला आहे. रेगस आणि रॉकफेलर ग्रुप बिझिनेस सेंटर सारख्या ठिकाणी न्यू यॉर्कमधील सहकर्मी समुदाय वेगाने विकसित झाला आहे. WeWork सारख्या अनेक नवीन स्टार्टअप्स शहरभर पसरत आहेत. मिलेनियल कर्मचाऱ्यांच्या वाढीमुळे ब्रुकलिन परिजनांमध्ये सहकर्मी कार्यपद्धतीची मागणी कधीही न संपुष्टात येणारी आहे, गोवानस भागातील १० कामगारांपैकी एकजण घरातून काम करतो.[११] गोवनसचे औद्योगिक क्षेत्र, ब्रुकलिनमध्ये सहकर्मीसारख्या नवीन स्टार्टअप्सची वाढ होत आहे, ज्यांनी जुन्या इमारतींना नवीन सहकर्मी कार्यपद्धतीसाठी जागा देण्यास सुरुवात केली आहे.[१२] ब्रुकलिन मध्ये, २००८ मध्ये अमेरिकेतील ग्रीन स्पेसेस या पहिल्या हिरव्या केंद्रीत सहकर्मी स्थळाची जेनी नेव्हनने स्थापना केली आणि २००९ मध्ये मॅनहॅटन आणि डेन्व्हरपर्यंत विस्तारित केले. आणि सहकर्मी कार्यपद्धतीच्या सहकार्याने हिरव्या उद्योजकतेसाठी एक प्रेरक शक्ती बनली.[१३]

काही सहकर्मी स्थळे[१५कॉफी दुकाने आणि कॅफेमध्ये काम करणाऱ्यांसाठी पर्यायी म्हणून किंवा स्वतंत्र किंवा होम ऑफिसमध्ये स्वतंत्रता करण्यासाठी इच्छिणा-या भटक्या इंटरनेट उद्योजकांनी विकसित केले.[ १६]२००७ च्या सर्वेक्षणात असे आढळून आले की अनेक कर्मचाररी दूरसंचार वापरल्यास ते एकमेकांपासून वेगळे होण्याची आणि मानवी संवाद गमावून बसण्याची चिंता करतात. खासगी आणि सार्वजनिक क्षेत्रातील दोन्ही कामगारांमधील सुमारे एक तृतीयांश मजुरांनीही असे सांगितले की ते काम करत असताना घरात राहू इच्छित नव्हते.

युरोपमध्ये[संपादन]

फ्रान्सने १९७५ मध्ये मार्सिलेस येथे असलेल्याला बोएट शहरातील पहिले सहकर्मी क्षेत्र उघडले. 2008 मध्ये, पॅरिसमध्ये दोन नवीन उघडण्यात आले :ला कॅन्टिन आणिला रौके.लंडनमध्ये विशेष लक्ष केंद्रीत करून आजकाल यूके हा सहकार्यात्मक कामाच्या संकल्पनेशी संबंधित सर्वात प्रतिसाददायी युरोपीय देशामध्ये आहे. हे शहर सहकर्मी बाजारपेठा केवळ मोठ्या प्रमाणात सहकर्मी स्थानांसाठी नाही तर स्टार्ट-अप्स, उद्योजक आणि फ्रीलान्सर्स यांच्यातील वेगवेगळ्या गरजा भागविण्यासाठी अस्तित्वात असणाऱ्या विविध ठिकाणी देखील कार्य करते. कॅम्डेन कलेक्टिव हे लंडनमधील एक पुनर्विकास प्रकल्पाचे काम आहे ज्यातून रिक्त जागा व वापरात असलेल्या प्रॉपर्टीस यांची पुनरावृत्ती झाली आणि २००९ मध्ये पहिले 'तार-कमी भिंत-कमी' सहकर्मी कार्यक्षेत्र उघडले.

जून २०१३ मध्ये, यूके सरकारने घोषित केले की ते आपल्या 'एक सार्वजनिक क्षेत्र इस्टेट' योजनेसाठी एक नवीन पायलट योजनेत सहकर्मी तत्त्वे लागू करणार आहेत ज्यात इंग्लंडमधील १२ स्थानिक प्राधिकाऱ्यांना समावेश असेल ज्यामुळे केंद्र सरकारच्या विभाग आणि इतर संस्था यांच्यासोबत कार्य करण्यास मंडळांना प्रोत्साहन मिळेल यामुळे कर्मचारी इमारती शेअर करतील. यामुळे सहयोगास प्रोत्साहित करणे तसेच पुनः वापर किंवा मालमत्ता सोडली जाणे आणि जमीन समृद्ध करणे आवश्यकतेनुसार, खर्च कमी करणे आणि स्थानिक विकासाकरिता जमीन मुक्त करणे शक्य होईल. सहकर्मी कार्यपद्धती युरोपमध्ये अधिक सामान्य होत आह, स्टार्टअप मेट्रोपोलिटन बर्लिन या विकासासाठी एक प्रमुख बुस्टर आहे. अनेक विविध ऑफर शहरातील आढळू शकतात, जसे बर्लिनफॅक्टरी. अशा प्रकारचे कामकाजाचे वातावरण मोठमोठ्या शहरांसाठी विशेष नाही.अनेक तरुण आणि सर्जनशील लोकांसह आणि विशेषतः युनिव्हर्सिटीच्या शहरांमध्ये लहान नागरी क्षेत्र सहकर्मी स्थळे ऑफर करू शकतात, जर्मनीमध्ये कॉरक गेरिफस्वाल्ड एक उदाहरण आहे. सहकर्मी स्थळे आणि शैक्षणिक वातावरणात यांमधील सहकार्यांवर लक्ष केंद्रित केले आहेत.

आशियामध्ये[संपादन]

चीन , भारत , सिंगापूर , फिलीपीन्स , हाँगकाँग आणि तैवान सारख्या प्रमुख देशांमध्ये जागा मर्यादित असल्याने आशियामध्ये सहकर्मी कार्यपद्धती खूप लोकप्रिय झाली आहे.[१४]

उदाहरणार्थ हाँगकाँगमध्ये, वाढत्या स्टार्टअप समुदायाला प्रोत्साहन देण्यासाठी डझनभर सहकर्मी स्थळे स्थापन करण्यात आले आहेत; फोर्ब्सने म्हटले आहे की, सिलिकॉन व्हॅली आणि न्यू यॉर्क शहराबरोबर हे जगातील आघाडीच्या तंत्रज्ञानातील एक ठिकाण आहे.[१५] जवळजवळ सर्व जिल्ह्यांमध्ये पसरत आहे, सहकर्मी स्थाने सर्व ठिकाणी आढळतात आणि बहुतेक ठिकाणी हाँगकाँग बेटावर वसलेले आहेत आणि तेथे प्रामुख्याने मध्य आणि शींग वान जिल्ह्यांमध्ये आहे.

तसेच टेक स्टार्टअपच्या काळात, एशियातील डिजिटल नोमॅडमध्ये सहकर्मी अधिक सामान्य आहे.[१६] २०११ च्या सर्वेक्षणात असे आढळून आले की बहुतेक सहकर्मी सध्या २० - ३० वर्षांचे आहेत ज्याची सरासरी वय ३४ वर्षे असते. दोन तृतीयांश पुरुष आहेत, एक तृतीया स्त्रिया आहेत. पाच सहकर्मी कर्मचाऱ्यांपैकी चार जणांनी विद्यापीठ शिक्षणासह कारकिर्दीला सुरुवात केली. बहुसंख्य सहकर्मी सर्जनशील उद्योगांमध्ये किंवा नवीन माध्यमांमध्ये काम करतात . अर्ध्याहून अधिक सहकर्मी कर्मचारी फ्रीलान्सर आहेत.

आशियातील मुख्य सहकर्मी खेळाडू, नगदी हब आहेत, जे बीजिंगमध्ये स्थित असलेल्या शांघाय,[१७] आणि यूआरवर्क मध्ये आधारित आहे.[१८]

संदर्भ आणि नोंदी[संपादन]


  1. ^ Butler, Kiera (2008-01-01). "Works Well With Others". Mother Jones (magazine).
  2. ^ DeBare, Ilana (2008-02-19). "Shared work spaces a wave of the future". San Francisco Chronicle.
  3. ^ Miller, Kerry (2007-02-26). "Where the Coffee Shop Meets the Cubicle". Bloomberg Business,Businessweek.
  4. ^ "The Future of Coworking: coworking visas, corporate partnerships and real-estate specialists". Martin Pasquier. Innovation Is Everywhere.
  5. ^ Abate, Tom (2010-06-04). "Shared work spaces new resource for solo worker". San Francisco Chronicle.
  6. ^ Woodall, Angela (October 15, 2012). "Hometown Hero: Anca Mosoiu, founder of Oakland's Tech Liminal". The Oakland Tribune. Cite journal requires |journal= (सहाय्य) Retrieved October 16, 2012
  7. ^ Chavez, Jesus (9, 2010). "Coworking - You Could Work from Home but Don't Want To". The Seattle Times. |date= मधील दिनांक मूल्ये तपासा (सहाय्य)Retrieved November 9, 2010
  8. ^ McEwan, Bob. "Co-working: a room not of their own". The Oregonian.Retrieved April 11, 2009
  9. ^ Dullroy, Joel. "Coworking in Portland". Deskmag.Retrieved May 9, 2012
  10. ^ Carrie, Rengers. "Labor Party to open in Old Town for collaborative creative office space". The Wichita Eagle. Archived from the original on 2014-10-23. 2017-10-26 रोजी पाहिले.Retrieved Nov 10, 2010
  11. ^ Zimmer, Amy (2 June 2015). "MAP: See the Most Popular Neighborhoods for Working From Home". DNA Info. Archived from the original on 2015-06-11. 2017-10-26 रोजी पाहिले.
  12. ^ Albrecht, Leslie (12 June 2015). "Co-Working Spaces Booming in Gowanus as More Workers Shun Offices". DNA Info. Archived from the original on 2015-06-22. 2017-10-26 रोजी पाहिले.Retrieved June 20, 2015
  13. ^ "GREEN ACRE". New York Post (इंग्रजी भाषेत). 2009-04-13.
  14. ^ "Coworking Space". The Mosaic. Archived from the original on 2017-08-04. 2017-10-26 रोजी पाहिले. Cite journal requires |journal= (सहाय्य)Retrieved 26 Oct 2017
  15. ^ Lim, Jason. "The 11 Best Coworking Spaces In Asia". Forbes. 2017-03-10 रोजी पाहिले.
  16. ^ RAJMOHAN, SOORAJ. "Corporate cubicle to cool cafe". The Hindu. 2017-01-24 रोजी पाहिले.
  17. ^ "Naked Hub emerges as WeWork’s main competitor in Asia", Techcrunch, 18 July 2017.
  18. ^ "Latest fundraising pushes UR Work’s valuation over 1$bn", South China Morning Post (Property), 18 January 2017.