मंदी

विकिपीडिया, मुक्‍त ज्ञानकोशातून

देशाचे सर्वसाधारण देशांतर्गत उत्पादन (gross domestic product) जर सलग दोन त्रैमासिकांमध्ये कमी झाले तर त्याला मंदी असे म्हणतात. यामुळे अर्थकारण मंदावत. सर्वसाधारण विश्वास कमी होउन आर्थिक संस्था (बँका) अधिक हमी मागतात. विमा कंपन्या त्यांच्या हप्त्यांचे दर वाढवतात. उद्योग जोखिम घेऊ शकत नसल्याने गुंतवणूक मंदावते, काही वेळा थांबते. नवीन गुंतवणूक नाही आणि वाढीची संधी दिसत नसल्याने अर्थिक जोखीम कमी करण्यासाठी मोठ्या प्रमाणात नोकर कपाती केल्या जातात. त्यामुळे लोकांचा खर्च करण्याचा कल कमी होतो. पैसा बाजारात्‌ येईनासा होतो.

अशा रितीने सर्वच अर्थ व्यवस्था थंडाऊ लागते.

2020 हे वर्ष जागतिक मंदी असल्याचे दिसून येत आहे. या वर्षात Coronavirus या संसर्गजन्य रोगामुळे जागतिक मंदीचे सावट दिसून येते. कच्च्या तेलाच्याच्या बाबतीत तर खूप मोठा उतार दिसून येत आहे. 1987चा कच्चा तेलाच्या भावा पेक्षा आता मार्च 2020 मध्ये कच्चा तेलाचा भाव कमी झाला आहे.

उपाय[संपादन]

देशाची रिझर्व बँक व्याजाचे दर कमी करते. खेळते भांडवल वाढवण्याचा प्रयत्न होतो. तसेच सरकार अनुदाने वाढवते.

मालमत्तेचा वापर करून जी भांडवली गुंतवणूक केली जाते त्यातून परतावा मिळवता येतो.

त्यामुळे भांडवली गुंतवणूक ही अगदी फायदेशीर असते त्याच बरोबर भविष्यकाळात ही या गुंतवणूकीचा फायदा होतो.

कुठे गुंतवणूक करावी?

गुंतवणूकीची कारणे शोधून काढल्यानंतर पुढील स्पष्ट प्रश्न असेल -

गुंतवणूकीद्वारे एखाद्याला कोणता परतावा अपेक्षित असेल. त्या नुसार स्वाभाविक दृष्टिकोन बाजूला ठेवून

जेव्हा गुंतवणूकीची वेळ येते तेव्हा एखाद्याला जोखीम असणारी मालमत्ता वर्ग निवडून गुंतवणूक करावी लागते .

निश्चित उत्पन्न उपकरणे

या तत्त्वावर आणि मर्यादित जोखमीसह गुंतवणूकीची साधने आहेत.

विशिष्ट निश्चित उत्पन्नाच्या आधारे गुंतवणूकाला व्याज म्हणून परतावा दिला जातो.

व्याज दिले जाते, तिमाही, अर्ध-वार्षिक किंवा वार्षिक मध्यांतर असू शकते. ठेवीची मुदत संपल्यानंतर (ज्याला मॅच्युरिटी पीरियड देखील म्हणतात) भांडवल गुंतवणूकदारास परत केले जाते.

ठराविक निश्चित उत्पन्न गुंतवणूकीमध्ये हे समाविष्ट आहे:

१. बँकांनी दिलेली मुदत ठेवी

२. भारत सरकारने जारी केलेले बॉंड

शासकीय संबंधित एजन्सीद्वारे जारी केलेले बॉंड्स जसे की हुडको, एनएचएआय . कॉर्पोरेट्सने जारी केलेले बॉंड

जून २०१४ पर्यंत, निश्चित उत्पन्नाच्या साधनातून मिळणारे नमुनेक उत्पन्न 8% ते 11% दरम्यान असते.

समहक्क भाग

समहक्कभागा मधील गुंतवणूकीत सार्वजनिकपणे सूचीबद्ध कंपन्यांचे शेअर्स खरेदी करणे समाविष्ट असते. द बॉम्बे स्टॉक एक्सचेंज (बीएसई) आणि नॅशनल या दोन्ही ठिकाणी शेअर्सची विक्री केली जाते

स्टॉक एक्सचेंज (एनएसई)

जेव्हा गुंतवणूकदार समहक्कभागा मध्ये गुंतवणूक करतात, निश्चित उत्पन्नाच्या साधनाच्या विपरीत तेथे भांडवल हमी नसते. तथापि, व्यापार म्हणून, समहक्कभाग गुंतवणूकीतून मिळणारे उत्पन्न अत्यंत आकर्षक असू शकते. भारतीय

समहक्क भागांनी १ returns% ते १%% सीएजीआर (चक्रवाढ वार्षिक वाढीचा दर)च्या जवळपास उत्पन्न मिळवले आहे.

गेल्या 15 वर्षांमध्ये काही सर्वोत्कृष्ट आणि सुप्रसिद्ध भारतीय कंपन्यांमध्ये गुंतवणूक केल्यामुळे २०१० मध्ये २०% पेक्षा जास्त सीएजीआर उत्पन्न झाले आहे

दीर्घकालीन. अशा गुंतवणूकीच्या संधी ओळखण्यासाठी कौशल्य, कठोर परिश्रम आणि धैर्य आवश्यक आहेत.