कालिदास सन्मान पुरस्कार

विकिपीडिया, मुक्‍त ज्ञानकोशातून
কালিদাস সম্মান (bn); Kálidásza-díj (hu); കാളിദാസ സമ്മാനം (ml); ಕಾಳಿದಾಸ ಸಮ್ಮಾನ್ (kn); Калидаса Самман (ru); कालिदास सम्मान (hi); కాళిదాస్ సమ్మాన్ (te); Kalidas Samman (uz); Kalidas Samman (en); कालिदास सन्मान पुरस्कार (mr); कालीदाससम्मानः (sa); காளிதாஸ் சம்மன் விருது (ta) arts award (en); মধ্যপ্রদেশ সরকার প্রদত্ত পুরস্কার (bn); कला के क्षेत्र में दिए जाने वाला सम्मान (hi); arts award (en) कालीदास सन्मान पुरस्कार, कालिदास सन्मान (mr); কালিদাস পুরস্কার (bn)
कालिदास सन्मान पुरस्कार 
arts award
माध्यमे अपभारण करा
  विकिपीडिया
उच्चारणाचा श्राव्य
प्रकारपुरस्कार
याचे नावाने नामकरण
स्थान भारत
स्थापना
  • इ.स. १९८०
अधिकार नियंत्रण
साचा:Translations:Template:Wikidata Infobox/i18n/msg-editlink-alttext/mr

कालिदास सन्मान पुरस्कार हा भारताच्या मध्य प्रदेश राज्य शासनातर्फे कलाक्षेत्रातील भरीव कामगिरीसाठी देण्यात येणारा मानाचा पुरस्कार आहे. या पुरस्काराचे नाव संस्कृत भाषेमधील अभिजात महाकवी कालिदास याच्या नावावरून ठेवण्यात आले आहे. हा पुरस्कार १९८० सालापासून देण्यात येऊ लागला. आरंभी हा पुरस्कार अभिजात संगीत, अभिजात नृत्य, नाटक व मूर्तिकला या क्षेत्रांसाठी दर दोन वर्षांतून एकदा जाहीर करण्यात येत असे. परंतु इ.स. १९८६-८७ सालापासून दर वर्षी चारी क्षेत्रांमध्ये हे पुरस्कार देण्यात येऊ लागले.

याशिवाय, संस्कृत दिनानिमित्त महाराष्ट्र राज्य शासनाच्या उच्च व तंत्रशिक्षण विभागातर्फे ’कविकुलगुरू कालिदास संस्कृत पुरस्कार’ दरवर्षी देण्यात येतो. २०११ साली हा पुरस्कार मराठवाड्यातील औरंगाबाद येथील विनायक हरिभाऊ मुरकुटे यांना देण्यात आला.

विजेते[संपादन]

वर्ष विजेता क्षेत्र
१९८०-८१ सेमंगुडी श्रीनिवास अय्यर शास्त्रीय संगीत
मल्लिकार्जुन मन्सूर शास्त्रीय संगीत
१९८१-८२ के. जी. सुब्रमण्यन रुपक कला
१९८२-८३ सोम्भु मित्रा नाटक
१९८३-८४ रुक्मिणीदेवी अरुंडेल शास्त्रीय नृत्य
१९८४-८५ कुमार गंधर्व शास्त्रीय संगीत
१९८५-८६ राम कुमार रुपक कला
१९८६-८७ झिया मोहिउद्दीन डागर शास्त्रीय संगीत
बिरजू महाराज शास्त्रीय नृत्य
इब्राहीम अलकाझी नाटक
नारायण श्रीधर बेंद्रे रुपक कला
१९८७-८८ पंडित रविशंकर शास्त्रीय संगीत
व्ही. सत्यनारायण सर्मा शास्त्रीय नृत्य
पु.ल. देशपांडे नाटक
मकबूल फिदा हुसेन रुपक कला
१९८८-८९ एम.एस. सुब्बुलक्ष्मी शास्त्रीय संगीत
केलुचरण महापात्रा शास्त्रीय नृत्य
तृप्ति मित्रा नाटक
तैयब मेहता रुपक कला
१९८९-९० विलायत खान शास्त्रीय संगीत
गुरू बिपीन सिंह शास्त्रीय नृत्य
हबीब तन्वीर नाटक
वासुदेव गायतोंडे रुपक कला
१९९०-९१ पद्मा सुब्रमण्यम शास्त्रीय नृत्य
विजय तेंडुलकर नाटक
१९९१-९२ अली अकबर खान शास्त्रीय संगीत
राम नारायण शास्त्रीय संगीत
वेंपती चिन्ना सत्यम शास्त्रीय नृत्य
विजया मेहता नाटक
जगदीश स्वामीनाथन रुपक कला
१९९२-९३ कलामंडलम रमणकुट्टी नायर शास्त्रीय नृत्य
अम्मनूर माधव चाकियार शास्त्रीय नृत्य
बादल सरकार नाटक
एस. एच. रझा रुपक कला
१९९३-९४ शांता राव शास्त्रीय नृत्य
बी.व्ही. कारंथ नाटक
१९९४-९५ पद्मावती शालिग्राम-गोखले शास्त्रीय संगीत
कोवलम नारायण पणिकर नाटक
१९९५-९६ अल्लारखा शास्त्रीय संगीत
सितारा देवी शास्त्रीय नृत्य
१९९६-९७ किशन महाराज शास्त्रीय संगीत
मृणालिनी साराभाई शास्त्रीय नृत्य
श्रीराम लागू नाटक
शीला भाटिया नाटक
भूपेन खाखर रुपक कला
१९९७-९८ पंडित जसराज शास्त्रीय संगीत
कलामंडलम कल्याणिकुट्टी अम्मा शास्त्रीय नृत्य
तपस सेन नाटक
अकबर पदमसी रुपक कला
१९९८-९९ दमाल कृष्णस्वामी पट्टम्माल शास्त्रीय संगीत
कलानिधी नारायणन शास्त्रीय नृत्य
गिरीश कर्नाड नाटक
अर्पिता सिंह रुपक कला
१९९९-२००० हरिप्रसाद चौरसिया शास्त्रीय संगीत
के. पी. किटप्पा पिल्लई शास्त्रीय नृत्य
सत्यदेव दुबे नाटक
फ्रान्सिस न्यूटन सौझा रुपक कला
२०००-०१ बालमुरलीकृष्ण शास्त्रीय संगीत
रोहिणी भाटे शास्त्रीय नृत्य
जोहरा सेहगल नाटक
सांखो चौधरी रुपक कला
२००१-०२[१] सुमती मुटाटकर शास्त्रीय संगीत
यामिनी कृष्णमूर्ती शास्त्रीय नृत्य
के.व्ही. सुबन्ना नाटक
जोगेन चौधरी रुपक कला
२००२-०३ रहीम फहीमुद्दीन डागर शास्त्रीय संगीत
कुमुदिनी लाखीया शास्त्रीय नृत्य
खालिद चौधरी[२] नाटक
गुलाम मोहम्मद शेख रुपक कला
२००३-०४ विष्णू गोविंद जोग शास्त्रीय संगीत
चंद्रलेखा[३] शास्त्रीय नृत्य
गुरशरण सिंग नाटक
हिम्मत शाह रुपक कला
२००४-०५ प्रभा अत्रे शास्त्रीय संगीत
राजकुमार सिंघजित सिंग शास्त्रीय नृत्य
देवेंद्रराज अंकुर नाटक
नागजी पटेल रुपक कला
२००५-०६ झाकिर हुसेन शास्त्रीय संगीत
कनक रेळे[४] शास्त्रीय नृत्य
रतन थियाम नाटक
मनजित बावा रुपक कला
२००६-०७[५] पुत्तराज गवई शास्त्रीय संगीत
सोनल मानसिंह शास्त्रीय नृत्य
विमल लाथ नाटक
शांती दवे रुपक कला
२००७-०८ बलवंतराय भट्ट शास्त्रीय संगीत
सी.व्ही. चंद्रशेखर[६] शास्त्रीय नृत्य
बाबासाहेब पुरंदरे[७] नाटक
सतीश गुजराल रुपक कला
२००८-०९ छन्नूलाल मिश्र शास्त्रीय संगीत
जैरमा पटेल रुपक कला
कलामंडलम गोपी शास्त्रीय नृत्य
२००९-१० सरोजा वैद्यनाथन शास्त्रीय नृत्य
एन. राजम शास्त्रीय संगीत
२०१०-११ अनुपम खेर नाटक
२०१२-१३ केशवराव सदाशिव शास्त्री मुसळगावकर
२०१४-१५ राज बिसारिया नाटक
२०१५-१६ बन्सी कौल नाटक
२०१६-१७ राम गोपाल बजाज [८] नाटक
२०१७-१८ लक्ष्मी विश्वनाथन[९]
२०१८-१९ अंजॉली इला मेनन [१०] Visual Arts

संदर्भ[संपादन]

  1. ^ "Kalidas award for Yamini Krishnamurthy". The Hindu. 29 August 2001. 20 March 2009 रोजी पाहिले.
  2. ^ "Khalid Choudhary handed over Kalidas Samman". The Times of India. 15 November 2002. 18 March 2009 रोजी पाहिले.
  3. ^ "'Kalidas Samman' for Chandralekha". The Hindu. 19 October 2003. Archived from the original on 2008-02-04. 18 March 2009 रोजी पाहिले.
  4. ^ Paul, G.S. (29 January 2006). "Tryst with Mohiniyattam". The Hindu. Archived from the original on 2007-03-14. 18 March 2009 रोजी पाहिले.
  5. ^ Kidwai, Rashid (11 May 2007). "Sonal in full swing, VIPs walk - Dancer furious after Rajnath & Co leave midway". The Telegraph. 20 March 2009 रोजी पाहिले.
  6. ^ "Chandrasekhar chosen for Kalidas Samman". The Hindu. 22 August 2008. Archived from the original on 2008-08-26. 18 March 2009 रोजी पाहिले.
  7. ^ "Kalidas Samman to Shri Purandare". Department of Public Relations, Madhya Pradesh Government. 20 नोव्हेंबर 2007. Archived from the original on 16 जुलै 2011. 18 मार्च 2009 रोजी पाहिले.
  8. ^ "Ram Gopal Bajaj to Receive(sic)Kalidas Samman". Archived from the original on 2019-04-12. 2020-01-28 रोजी पाहिले.
  9. ^ "Kalidas Samman award for Lakshmi Vishwanathan".
  10. ^ "Artist Anjolie Ela Menon conferred the Kalidas Award". 1 July 2018. 2 January 2019 रोजी पाहिले.