"सर्वेपल्ली राधाकृष्णन" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक

विकिपीडिया, मुक्‍त ज्ञानकोशातून
Content deleted Content added
नवीन विभाग
ओळ ५०: ओळ ५०:
==जीवनचारित्र्य==
==जीवनचारित्र्य==
===सुरुवातीचे जीवन===
===सुरुवातीचे जीवन===
सर्वेपल्ली राधाकृष्णन यांचा जन्म मद्रास मध्ये झाला.ते तेलुगु भाषा बोलायचे.त्यांचे शेवटचे नाव सरवप्ली होते कारण त्यांचे पूर्वज आंध्र प्रदेशच्या नेल्लोर गावापासून पंधरा मैलपासुन सरस्वतीमधील सर्वपल्लीतील होते. मद्रास प्रेसिडेन्सीचे तत्कालीन चित्तूर जिल्ह्यात तिरुअतानीजवळ एक गाव आले. [11] [12] [13] त्यांच्या वडिलांचे नाव सर्वपल्ली वीरसावामी होते आणि त्यांच्या आईचे नाव सर्वपल्ली सीता होते (सीतमा). त्यांचे प्रारंभिक वर्ष थिरुंतानी आणि तिरुपतीमध्ये खर्च झाले. त्यांचे वडील स्थानिक जमीनदार (स्थानिक मकान मालिक) च्या सेवेतील एक महसूल अधिकारी होते. त्यांचे प्राथमिक शिक्षण थिरुतानी येथे के.वी. हायस्कूल येथे होते. 18 9 6 मध्ये ते तिरुपती आणि शासकीय उच्च माध्यमिक विद्यालय, वालजापेटमधील हर्मसबर्ग इव्हॅन्जेलिकल लुथेरन मिशन स्कूलमध्ये स्थायिक झाले. [14]


.


==पुरस्कार==
==पुरस्कार==

१०:०४, ५ सप्टेंबर २०१८ ची आवृत्ती

सर्वपल्ली राधाकृष्णन

कार्यकाळ
मे १३, इ.स. १९६२ – मे १३, इ.स. १९६७[१]
मागील राजेंद्रप्रसाद
पुढील झाकीर हुसेन

कार्यकाळ
१९५२ – १९६२

जन्म सप्टेंबर ५, इ.स. १८८८
तिरुत्तनी, तमिळनाडू तील एक छोटे गाव, दक्षिण भारत
मृत्यू एप्रिल १७, इ.स. १९७५
राजकीय पक्ष भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस
पत्नी सिवाकामुअम्मा
अपत्ये पाच मुली व एक पुत्र, सर्वपल्ली गोपाल
व्यवसाय राजनीतिज्ञ, तत्त्वज्ञ, प्राध्यापक
धर्म वेदान्त (हिंदू)

सर्वेपल्ली राधाकृष्णन हे भारताचे दुसरे राष्ट्रपती व नामांकित शिक्षणतज्‍ज्ञ होते. डॉ सर्वेपल्ली राधाकृष्णन (सप्टेंबर ५, इ.स. १८८८:तिरुत्तनी, तमिळनाडू - १७ एप्रिल १९७५) हे भारताचे भारताचे पहिले उपराष्ट्रपती आणि दुसरे राष्ट्रपती होते. त्यांच्या कार्यकाळ (इ.स. १९५२ - इ.स. १९६२) असा आहे. त्यांचा जन्म दक्षिण भारतात तिरुत्तनी या ठिकाणी झाला. हे गाव चेन्नई (मद्रास) शहरापासून ईशान्येला ६४ किमी अंतरावर आहे. राधाकृष्णन यांचा ५ सप्टेंबर हा जन्मदिवस भारतात शिक्षक-दिन म्हणून साजरा केला जातो.

पाश्चात्त्य जगताला भारतीय चिद्‌वादाचा तात्त्विक परिचय करून देणारा भारतावरच्या ब्रिटिश सत्ताकाळातला महत्त्वाचा विचारवंत म्हणून राधाकृष्णन यांना ओळखले जाते[ संदर्भ हवा ]. भारतीय तत्त्वज्ञानाचे भाष्यकार म्हणून ते ऑक्सफर्डमध्ये नावाजले गेले. त्यांच्या कार्याचे महत्त्व जाणून ऑक्सफर्ड विद्यापीठाने त्यांच्या नावाने 'राधाकृष्णन मेमोरियल बिक्वेस्ट' हा पुरस्कार ठेवला आहे.[२].

राधाकृष्णन यांच्या जीवनात तीन प्रमुख प्रश्न होते. पहिला प्रश्न असा की, नीतिमान पण चिकित्सक, विज्ञानोन्मुख पण अध्यात्मप्रवण असा नवा माणूस कसा निर्माण करता येईल? या दृष्टीने शिक्षणाचा काही उपयोग होऊ शकेल का? दुसरा प्रश्न असा होता की, प्राचीन भारतीय तत्त्वचिंतन सर्व जगाला आधुनिक भाषाशैलीत, आधुनिक पद्धतीने कसे समजावून सांगता येईल? भारतीय तत्त्वचिंतनाचे वैभव जगाला नेमकेपणाने कसे सांगावे? कसे पटवून द्यावे? तिसरा प्रश्न असा होता की; मानव जातीचे भवितव्य घडवण्यासाठी सांस्कृतिक संचिताचा उपयोग किती?' कुणाशीही ते याच तीन प्रश्नांच्या अनुरोधाने बोलत, असे नरहर कुरुंदकर लिहितात.[३]

जीवनचारित्र्य

सुरुवातीचे जीवन

सर्वेपल्ली राधाकृष्णन यांचा जन्म मद्रास मध्ये झाला.ते तेलुगु भाषा बोलायचे.त्यांचे शेवटचे नाव सरवप्ली होते कारण त्यांचे पूर्वज आंध्र प्रदेशच्या नेल्लोर गावापासून पंधरा मैलपासुन सरस्वतीमधील सर्वपल्लीतील होते. मद्रास प्रेसिडेन्सीचे तत्कालीन चित्तूर जिल्ह्यात तिरुअतानीजवळ एक गाव आले. [11] [12] [13] त्यांच्या वडिलांचे नाव सर्वपल्ली वीरसावामी होते आणि त्यांच्या आईचे नाव सर्वपल्ली सीता होते (सीतमा). त्यांचे प्रारंभिक वर्ष थिरुंतानी आणि तिरुपतीमध्ये खर्च झाले. त्यांचे वडील स्थानिक जमीनदार (स्थानिक मकान मालिक) च्या सेवेतील एक महसूल अधिकारी होते. त्यांचे प्राथमिक शिक्षण थिरुतानी येथे के.वी. हायस्कूल येथे होते. 18 9 6 मध्ये ते तिरुपती आणि शासकीय उच्च माध्यमिक विद्यालय, वालजापेटमधील हर्मसबर्ग इव्हॅन्जेलिकल लुथेरन मिशन स्कूलमध्ये स्थायिक झाले. [14]


.

पुरस्कार

(१९५४) :' भारतरत्‍न' पुरस्काराने सन्मानित.

ग्रंथ संपदा

राधाकृष्णन यांचे ग्रंथलेखन[४]

  1. An Anthology (Of Radhakrishnan Writings) (1952)
  2. The Bhagavadgita (1948)
  3. The Brahma Sutra: The Philosophy of Spiritual Life (1960)
  4. The Concept of Man (1960)
  5. The Creative Life (1975)
  6. The Dhammapada (1950)
  7. East and West in Religion (1933)
  8. East and West: Some Reflections (First series in Bently Memorial Lectures) (1955)
  9. Eastern Religions and Western Thought (1939)
  10. Education, Politics and War (A collection of addresses) (1944)
  11. Essentials of Psychology (1912)
  12. The Ethics of Vedanta and Its Metaphysical Presuppositions (1908)
  13. Fellowship of Faiths (Opening address to the Center for the Study of World Religions, Harvard) (1961)
  14. Freedom and Culture (1936)
  15. Gautama, the Buddha (British Academy Lectures) (1938)
  16. Great Indians (1949)
  17. The Heart of Hindustan (1936)
  18. The Hindu View of Life (1926)
  19. History of Philosophy in Eastern and Western (2 Vols.) (1952)
  20. An Idealist View of Life (Hibbert Lectures) (1932)
  21. India and China (1944)
  22. Indian Philosophy - Volume I (1923)
  23. Indian Philosophy - Volume II (1927)
  24. A Source Book in Indian Philosophy (1957)
  25. Contemporary Indian Philosophy (1936)
  26. Indian Religions (1979)
  27. Is this Peace ? (1945)
  28. Kalki or the Future of Civilization (1929)
  29. Living with a Purpose (1977)
  30. Mahatma Gandhi (Essays and Reflections on his Life and Work) (1939)
  31. On Nehru (1965)
  32. Occasional Speeches [July 1959 - May 1962] (1963)
  33. Occasional Speeches and Writings - Vol I (1956), Vol II (1957)
  34. The Philosophy of Rabindranath Tagore (1918)
  35. Radhakrishnan Reader: An Anthology (1969)
  36. Recovery of Faith (1956)
  37. The Reign of Religion in Contemporary Philosophy (1920)
  38. Religion and Society (Kamala Lectures) (1947)
  39. Religion in a Changing World (1967)
  40. Religion in Transition (1937)
  41. The Religion of the Spirit and World's Need: Fragments of a Confession (1952)
  42. The Religion We Need (1928)
  43. President Radhakrishnan's Speeches and Writings 1962-1964 (1965)
  44. President Radhakrishnan's Speeches and Writings 1964-1967 (1969)
  45. Towards a New World (1980)
  46. True Knowledge (1978)
  47. His brithday celebrate as techers dayThe Principal Upanishads (1953)

हयात तत्त्ववेत्त्यांचे ग्रंथालय

हयात तत्त्ववेत्त्यांचे ग्रंथालय या ग्रंथमालेत डॉ. राधाकृष्णन यांच्यावर १९५२ साली THE PHILOSOPHY OF SARVEPALLI RADHAKRISHNAN प्रकाशित झाला.

संदर्भ आणि नोंदी

  1. ^ (हिंदी भाषेत) http://presidentofindia.nic.in/ph/former.html. २६ नोव्हेंबर २०१३ रोजी पाहिले. Missing or empty |title= (सहाय्य)
  2. ^ http://www.orinst.ox.ac.uk/administration/trust_funds/radhakrishnan_memorial_bequest.html
  3. ^ नरहर कुरुंदकरव्यक्तिवेध
  4. ^ http://www.uramamurthy.com/srk_phil.html
मागील:
डॉ. राजेंद्रप्रसाद
भारतीय राष्ट्रपती
मे १३, इ.स. १९६२मे १३, इ.स. १९६७
पुढील:
झाकीर हुसेन

'