दक्षिण आफ्रिका

दक्षिण आफ्रिकेचे गणराज्य हा आफ्रिका खंडाच्या दक्षिण टोकाला असलेला एक देश आहे.

भूगोल

क्षेत्रफळानुसार आफ्रिका जगात २५ वा आणि लोकसंख्येनुसार २४ वा मोठा देश आहे

चतु:सीमा

दक्षिण आफ्रिकेच्या नैऋत्येस अटलांटिक महासागर व दक्षिण, आग्नेय व पूर्व दिशेला हिंदी महासागर आहे. उत्तरेला नामिबिया, बोत्स्वाना व झिंबाब्वे हे देश असून ईशान्य दिशेला मोझांबिक व स्वाझीलँड हे देश आहेत. लेसोथो हा देश पुर्णपणे दक्षिण आफ्रिकेच्या अंतर्गत आहे. दक्षिण आफ्रिकेला एकुण २,७९८ किमी लांब समुद्रकिनारा लाभलेला आहे.

राजकीय विभाग

दक्षिण आफ्रिकेचे प्रांत व जिल्हे.

नॉर्दर्न केप   नॉर्थ वेस्ट   ग्वाटेंग   लिम्पोपो   उम्पुमालांगा

नाताल   ईस्टर्न केप   फ्री स्टेट   वेस्टर्न केप

दक्षिण आफ्रिका देशात खालील प्रांत आहेत.

प्रांत	राजधानी	क्षेत्रफळ (वर्ग किमी)	क्षेत्रफळ (वर्ग मैल)	लोकसंख्या (२००१)
ईस्टर्न केप	भिशो	&0000000000169580.000000१,६९,५८०	&0000000000065475.000000६५,४७५	&0000000006436761.000000६४,३६,७६१
फ्री स्टेट	ब्लूमफाँटेन	&0000000000129480.000000१,२९,४८०	&0000000000049992.000000४९,९९२	&0000000002706776.000000२७,०६,७७६
ग्वाटेंग	जोहान्सबर्ग	&0000000000017010.000000१७,०१०	&0000000000006568.000000६,५६८	&0000000008837172.000000८८,३७,१७२
नाताल	पीटरमारित्झबर्ग	&0000000000092100.000000९२,१००	&0000000000035560.000000३५,५६०	&0000000009426018.000000९४,२६,०१८
लिम्पोपो	पोलोक्वाने	&0000000000123900.000000१,२३,९००	&0000000000047838.000000४७,८३८	&0000000005273637.000000५२,७३,६३७
उम्पुमालांगा	नेल्स्प्रूट	&0000000000079490.000000७९,४९०	&0000000000030691.000000३०,६९१	&0000000003122994.000000३१,२२,९९४
नॉर्दर्न केप	किंबर्ले	&0000000000361830.000000३,६१,८३०	&0000000000139703.000000१,३९,७०३	&0000000000822726.000000८,२२,७२६
नॉर्थ वेस्ट	माफिकेंग	&0000000000116320.000000१,१६,३२०	&0000000000044911.000000४४,९११	&0000000003669349.000000३६,६९,३४९
वेस्टर्न केप	केपटाउन	&0000000000129370.000000१,२९,३७०	&0000000000049950.000000४९,९५०	&0000000004524335.000000४५,२४,३३५
एकुण		&0000000001219080.000000१२,१९,०८०	&0000000000470688.000000४,७०,६८८	&0000000044819768.000000४,४८,१९,७६८

समाजव्यवस्था

दक्षिण आफ्रिका हा विविध संस्कृती आणि भाषा बोलणाऱ्यांचा बहुवांशिक देश आहे. देशाच्या राज्यघटनेने अकरा भाषा अधिकृत जाहीर केल्या आहेत. डच भाषेपासून विकसित झालेली आफ्रिकान्स ही भाषा बहुतांश लोक बोलतात. सार्वजनिक आणि व्यावसायिक जीवनात इंग्रजी सर्वसाधारणपणे वापरली जाते.

राजकारण

सर्व वांशिक गटांना सामावून घेणारी घटनाआधारित लोकशाही, सांसदीय प्रजासत्ताकाची राज्यपद्धती दक्षिण आफ्रिकेच्या स्विकारली आहे. मात्र अशा राज्यपद्धतीत सहसा आढळाणे राष्ट्रप्रमुख आणि सरकारचा प्रमुख या दोन्ही पदांचे अधिकार अध्यक्ष (प्रेसिडेंट) या एकाच पदाकडे सोपविले आहेत.

अर्थतंत्र

दक्षिण आफ्रिका Republic of South Africa Republiek van Suid-Afrika (आफ्रिकान्स) iRiphabliki yeSewula Afrika (दक्षिण न्देबेले) iRiphabliki yaseMzantsi Afrika (कौसा) iRiphabliki yaseNingizimu Afrika (झुलू) iRiphabhulikhi yeNingizimu Afrika (स्वाझी) Rephaboliki ya Afrika-Borwa (उत्तरी सोथो) Rephaboliki ya Afrika Borwa (सोथो) Rephaboliki ya Aforika Borwa (त्स्वाना) Riphabliki ra Afrika Dzonga (त्सोंगा) Riphabuḽiki ya Afurika Tshipembe (वेंडा) दक्षिण आफ्रिकेचे प्रजासत्ताक
ध्वज चिन्ह
ब्रीद वाक्य: “Unity In Diversity” (विविधतेमध्ये एकता)
दक्षिण आफ्रिकाचे स्थान दक्षिण आफ्रिकाचे जागतिक नकाशावरील स्थान
राजधानी	प्रिटोरिया,
सर्वात मोठे शहर	जोहान्सबर्ग
अधिकृत भाषा	११ राष्ट्रीय भाषा आफ्रिकान्स इंग्लिश दक्षिणी न्देबेले उत्तरी सोथो सोथो स्वाती त्सोंगा त्स्वाना वेंडा कौसा झुलू
सरकार	सांसदीय प्रजासत्ताक
- राष्ट्रप्रमुख	जेकब झुमा
महत्त्वपूर्ण घटना
- स्वातंत्र्य दिवस	३१ मे १९१०
- प्रजासत्ताक दिन	३१ मे १९६१
क्षेत्रफळ
- एकूण	१२,२१,०३७ किमी२ (२५वा क्रमांक)
लोकसंख्या
- २०१०	४,९९,९१,३०० (२५वा क्रमांक)
- गणती	{{{लोकसंख्या_गणना}}} {{{लोकसंख्या_गणना_वर्ष}}}
- घनता	४१/किमी²
वार्षिक सकल उत्पन्न (पीपीपी)
- एकूण	५०५.२१४ अब्ज अमेरिकन डॉलर
- वार्षिक दरडोई उत्पन्न	१०,२४३ अमेरिकन डॉलर
मानवी विकास निर्देशांक  .	०.६८३ ▲ (मध्यम) (१२९ वा) (२००९)
राष्ट्रीय चलन	दक्षिण आफ्रिकन रँड
आंतरराष्ट्रीय कालविभाग	यूटीसी + २:००
आय.एस.ओ. ३१६६-१	ZA
आंतरजाल प्रत्यय	.za
आंतरराष्ट्रीय दूरध्वनी क्रमांक	२७
राष्ट्र_नकाशा

खेळ

• ऑलिंपिक खेळात दक्षिण आफ्रिका
• दक्षिण आफ्रिका फुटबॉल संघ
• दक्षिण आफ्रिका क्रिकेट

बाह्य दुवे

• सरकारी संकेतस्थळ
• नेते व मंत्रीमंडळ
• विकिव्हॉयेज वरील दक्षिण आफ्रिका पर्यटन गाईड (इंग्रजी)

विकिमीडिया कॉमन्सवर खालील विषयाशी संबंधित संचिका आहेत: दक्षिण आफ्रिका