त्रिमितीय मुद्रण
३डी प्रिंटिंग किंवात्रिमितीय मुद्रण हे एक अद्ययावत तंत्र आहे. ज्याप्रमाणे आपण एखाद्या मजकुराचे अथवा छायाचित्राचे कागदावर मुद्रण करू शकतो त्याचप्रमाणे आपण बनवलेल्या अथवा इंटरनेटवर उपलब्ध असणाऱ्या ३डी डिझाईन हे आपण प्रत्यक्षात बनवू शकतो. हे बनवण्याचे काम ३डी प्रिंटर करते. ३डी प्रिंटिंग करण्याच्या वेगवेगळ्या पद्धती (मेकॅनिझम)आहेत. SLS, SLA, SLM, FDM यातील FDM म्हणजे फ्युज डिपॉसिशन मॉडेलिंग (fuse deposition modeling) ही पद्धत अधिक वापरली जाते. यामध्ये एकावर एक असे थर साठवून आपल्याला हवा तो आकार ३डी प्रिंटरच्या साहाय्याने बनवला जातो. प्रत्यारोपण करण्यासाठी लागणारे कृत्रिम अवयव हे ३डी प्रिंटरच्या साहाय्याने बनवले जातात. जर तुमचे त्रिमितीय छायाचित्र ३डी प्रिंटरच्या साहाय्याने प्रिंट केले तर तुमचा पुतळा तयार होईल. नवीन प्रकारचे दागिने, कपडे, वस्तू बनवण्यासाठी तसेच काही वेळा प्रत्यक्षात कोणती गोष्ट बनविण्यापूर्वी त्या वस्तूचे लहान स्वरूप बनविण्यासाठी ३डी प्रिंटींगचा वापर केला जातो.
३डी प्रिंटिंग हे ॲडिटीव्ह मॅनुफॅक्चरिंग (AM) म्हणूनही ओळखला जाते. त्यात त्रिमितीय वस्तू तयार करण्यासाठी वापरलेल्या प्रक्रियांचा संदर्भ घेतएकावर एक घटक जोडला जातो किंवा संगणकीय नियंत्रणाखाली स्थिर होणाऱ्या, वस्तू तयार केल्या जातात (जसे द्रव रेणू किंवा पावडरचे अंश एकत्र केले जातात). निर्मिलेल्या वस्तू ह्या जवळजवळ कोणत्याही आकार किंवा भूमितीच्या असू शकतात आणि सामान्यत: ॲडिटीव्ह मॅनुफॅक्चरिंग फाइल (एएमएफ) फाइल (सामान्यतः अनुक्रमिक स्तरावर) यासारख्या ३डी मॉडेल किंवा दुसऱ्या इलेक्ट्रॉनिक डेटा स्रोत्याच्या डिजिटल मॉडेल डेटा वापरून तयार केल्या जातात. स्टिरिओलिथॉथोग्राफी (STL)फाइल ह्या मॉडेल प्रिंटिंगसाठी वापरली जाणारी सर्वात सामान्य फाइल प्रकारांपैकी एक आहे. म्हणूनच, परंपरागत यंत्रणा प्रक्रियेत स्टॉचमधून काढून टाकलेल्या साहित्यांप्रमाणे, ३डी प्रिंटींग किंवा ए.एम. संगणक-एडेड डिझाइन (कॅड) मॉडेल किंवा ए.एम.एफ. फाइलमधून त्रिमितीय वस्तू बनविते, सहसा परत स्तरानुसार सामग्रीचा स्तर जोडत आहे.
इतिहास[संपादन]
"3 डी प्रिंटिंग" या शब्दास मूलतः प्रक्रियेचा संदर्भ दिला जातो जो इंकजेट प्रिंटरच्या थराने परत लावलेली एक पावडरची बेडवर बांधलेली बंपर सामग्री ठेवते. अधिक अलीकडे, शब्द वापरला जाणारा मॅन्युफॅक्चरिंग टेक्नॉलॉजी मोठ्या प्रमाणावर घडविण्याकरिता लोकप्रिय स्थानिक भाषेमध्ये वापरला जात आहे. युनायटेड स्टेट्स आणि जागतिक तांत्रिक निकष या व्यापक अर्थाने अधिकृत संज्ञा additive मॅन्युफॅक्चरिंग वापरतात. १९८० च्या दशकात सुरुवातीच्या मिश्रित उपकरणे आणि साहित्य विकसित केले गेले.१९८१ मध्ये नागोया म्युनिसिपल इंडस्ट्रियल रिसर्च इन्स्टिट्यूचा हिडीओ कोडमामाने छायाचित्र-कठीण थर्मोसेट पॉलिमरसह तीन आयामी प्लास्टिकच्या मॉडेलचे निर्माण करण्यासाठी दोन मिश्रित पद्धतींचा शोध लावला, जेथे यूव्ही एक्सपोजर क्षेत्र मास्क पॅटर्न किंवा स्कॅनिंग फाइबर ट्रान्समीटरद्वारे नियंत्रित होते.
१६ जुलै १९८४ रोजी ॲलन ले मेहोटे, ऑलिव्हर डे विटि आणि जीन क्लॉड आंद्रे यांनी स्टिरिओलिथोग्राफी प्रक्रियेसाठी आपले पेटंट दाखल केले. फ्रेंच अन्वेषणकर्त्यांचा वापर फ्रेंच जनरल इलेक्ट्रिक कंपनी (आता अल्काटेल-अल्स्थॉम) आणि सीआयएलएएस (द लेझर कॉन्सोर्टियम) द्वारे बेबंद झाला. हक्क सांगितला कारण "व्यवसाय दृष्टीकोन नसल्यामुळे" होता.
तीन आठवड्यांनंतर १९८४ मध्ये चक हॉल ऑफ डी सिस्टिम्स कॉर्पोरेशनने स्टिरिओलॉथोग्राफी फॅब्रिकेशन सिस्टीमसाठी स्वतःचे पेटंट दाखल केले, ज्यामध्ये थर अल्ट्राव्हायलेट लाइट लेझरसह फोटोप्लायमर्सला बरा केला जातो. हॉलने अशी प्रक्रिया परिभाषित केली की "तयार होणाऱ्या ऑब्जेक्टच्या क्रॉस-आंशिक नमुना तयार करून तीन-डीमॅनिअल ऑब्जेक्ट्स निर्मितीसाठीची प्रणाली". हॉलचे योगदान म्हणजे एसटीएल (स्टिरिओलिथोग्राफी) फाईल स्वरूपन आणि आज अनेक प्रक्रियांमधील सामान्यपणे डिजिटल स्लीकिंग आणि इनफिल रणनीती. सर्वाधिक 3 डी प्रिंटरद्वारे अद्ययावत तंत्रज्ञानाद्वारे वापरल्या जाणाऱ्या तंत्रज्ञानाद्वारे - विशेषकरून छंदछाट आणि ग्राहक-आधारित मॉडेल - यात नमूद केलेले मॉडलिंग वापरले गेले आहे, १९८८ मध्ये एस स्कॉट क्राँप द्वारा विकसित केलेल्या आणि त्याच्या कंपनीने स्ट्रॅटासीजद्वारे व्यवसायीकरण केलेल्या प्लास्टिक एक्स्ट्रुशनचा एक विशेष उपक्रम, ज्याने पहिले एफडीएम १९९२ मध्ये मशीन
टर्म 3 डी प्रिमिशनमध्ये प्रामुख्याने पाउडर बेड प्रोसेसचा संदर्भ देण्यात आला ज्याचा वापर मानक आणि सानुकूल इंकजेट प्रिन्ट डोक्यावर करतात, १९९३ मध्ये एमआयटीत विकसित करण्यात आले आणि सॉलिगेन टेक्नॉलॉजीज, एक्सट्रॉड होन कॉपोर्रेशन आणि जेड कॉर्पोरेशन यांचेद्वारे व्यवसायीकरण केले गेले.