हाकुजी
हाकुजी (白磁) हा जपानी मातीची भांडी आणि पोर्सिलेनचा एक प्रकार आहे. सामान्यतः पांढरा पोर्सिलेन, ज्याची उत्पत्ती चिनी देहुआ पोर्सिलेनचे अनुकरण म्हणून झाली आहे. आज हा शब्द जपानमध्ये साध्या पांढऱ्या पोर्सिलेनसाठी वापरला जातो.
ही भांडी नेहमी साध्या पांढऱ्या रंगात असतात. या मध्ये वाट्या, चहाची भांडी, कप आणि इतर जपानी टेबलवेर अशी भांडी मोडतात. हा प्रकार लहान मूर्तींसाठी देखील वापरला जात असे, मुख्यतः बौद्ध आणि कधीकधी ख्रिश्चन धार्मिक व्यक्ती आणि जपानी शैलीतील आकृत्यांसाठी वापरला जात असे. इतर साध्या वस्तूंप्रमाणे, धार्मिक वापरासाठी विविध प्रकारच्या भांड्यांसाठी त्याचा वापर योग्य होता. हे मूलतः जपानी बाजारपेठेसाठी विकसित केले गेले होते. परंतु नंतर ते जपानमधून निर्यात होणाऱ्या पोर्सिलेनपैकी एक बनले आहे.
इतिहास[संपादन]
देहुआ पांढरा पोर्सिलेन जपानी लोकांमध्ये पारंपारिकपणे हाकुगोराई किंवा "कोरियन व्हाईट वेर" म्हणून ओळखला जातो. जरी कोराई ही प्राचीन कोरियन राज्याची संज्ञा असली तरी, हा शब्द कोरियन द्वीपकल्पातील विविध उत्पादनांसाठी सर्वव्यापी शब्द म्हणून वापरला जातो.
याचा अर्थ असा नाही की ऐतिहासिकदृष्ट्या जपानी लोक फुझियान प्रांतातील भट्ट्या आणि त्यांच्या पोर्सिलेनच्या अस्तित्वाबद्दल पूर्णपणे गाफील होते. ज्याला आता देहुआ किंवा ब्लँक डी चाइन वेर म्हणून ओळखले जाते (चिनी पांढऱ्या पोर्सिलेनसाठी एक फ्रेंच शब्द जो पश्चिम देशांमध्ये सामान्यपणे वापरला जातो).
देहुआ भट्ट्या फुजियान प्रांतात आहेत. हा भाग तैवान बेटाच्या समोर आहे. पारंपारिकपणे अनेक बंदरे आणि शहरी केंद्रांसह चिनी अर्थव्यवस्थेचे व्यापार केंद्र होते. फुजियान व्हाईट वेर संपूर्ण आशियासाठी होते.
तथापि, १६०० च्या दशकाच्या मध्यापर्यंत कठोर व्यापार निर्बंध येण्यापूर्वी या सिरेमिकचा मोठ्या प्रमाणात जपानी बाजारासाठी होत होता. कौटुंबिक वेदीच्या वापरासाठी वापरल्या जाणाऱ्या बौद्ध प्रतिमा आणि धार्मिक विधीची भांडी या वस्तू मोठ्या प्रमाणात या प्रकाराने बनत होत्या. चिनी सिरेमिक संस्कृती आणि इतिहासाच्या इतर पैलूंमध्ये तीव्र स्वारस्य असूनही, अंत्यसंस्कार आणि मृत व्यक्तींशी संबंधित वस्तूंमुळे कदाचित सध्याच्या जपानी लोकांमध्ये या वस्तूंबद्दल काही अनास्था निर्माण झाली आहे.
या वेरच्या उत्कृष्ट सौंदर्याची अनेक उदाहरणे जपानमधून पश्चिमेकडील देशांमध्ये संग्रहित झाली आहेत. जपानी बाजारपेठेसाठी असलेल्या अगणित बौद्ध प्रतिमांमध्ये टोकुगावा जपानचे वर्चस्व असलेल्या कानो स्कूल ऑफ पेंटिंगचा प्रभाव दर्शविणारी जोरदार शैलीदार वस्त्रे आहेत. देहुआ व्हाईट वेर ही जपानी आवड लक्षात घेऊन बनवली गेली होती हे निश्चित दिसते.
साध्या पांढऱ्या उदबत्तीचे ट्रायपॉड आणि जपानी धार्मिक, धार्मिक विधी पाळण्यासाठी आणि दयेच्या बौद्ध देवीच्या लहान मुलांच्या मूर्तींसह संबंधित वस्तू ज्या ख्रिश्चन मॅडोना आणि चाइल्ड यांच्याशी अगदी जवळून साम्य आहेत ते विशेषतः जपानी बाजारपेठेसाठी डिझाइन केले आहेत. अशा पुतळ्यांना मारिया कॅनन किंवा "दयेच्या धन्य व्हर्जिन देवी" म्हणून ओळखले जात होते आणि त्या टोकुगावा जपानच्या "लपलेल्या ख्रिश्चन " संस्कृतीचा भाग होत्या ज्याने धर्मावर कठोरपणे बंदी घातली होती.
जपानमध्ये हिराडो भट्टी आणि इतरत्र पांढऱ्या पोर्सिलेन बौद्ध पुतळ्याची मोठ्या प्रमाणावर निर्मिती केली गेली. दोन वस्तू सहजपणे ओळखल्या जाऊ शकतात. जपानी आकृत्या सहसा बेसवर बंद असतात आणि वायुवीजनासाठी एक लहान छिद्र दिसू शकते. तर हिराडो वेर देखील चकाकी नसलेल्या भागावर किंचित नारिंगी रंगाची छटा दाखवते.
१६०० च्या दशकाच्या सुरुवातीस, सागा डोमेनचे लॉर्ड नाबेशिमा नौशिगे (१५३७ - १६१९) यांनी अनेक कोरियन कुंभारांना ताब्यात घेतले, ज्यात कुंभार री सॅम्पेई ( यी सॅम प्योंग ) यांचा समावेश होता.[१] स.न. १६१६१ मध्ये, त्यांना अरिता येथील डोंगरावर एक उत्कृष्ट पांढरी दगडी माती सापडली. ही चिकणमाती जपानी पांढऱ्या पोर्सिलेनच्या उत्पादनासाठी वापरली जात असे. अरितामधील हाकुजीचे उत्पादन मेजी युगातही चालू राहिले.
हाकुजीचे उत्पादन आजही विविध भांड्यांसाठी केले जाते. मासाहिरो मोरी यांनी अनेक आधुनिक हाकुजी वेर डिझाइन केले आहेत. आणखी एक कलाकार म्हणजे सेगो नाकामुरा, जो अरिता वेर बनविणारा कलाकार आहे[२] आणि इनू मंजी.[१] एका किरकोळ कंपनी मुजि ने नवीन हाकुजी प्रकारची भांडी आणली आहेत. या मध्ये अमाकुसा दगड आणि चिकणमाती एकत्र करून पारंपारिक तंत्र वापरून बनवलेली आहेत. [३]
हाकुजीला 1१९९५ मध्ये सरकारने जपानची अमूर्त सांस्कृतिक मालमत्ता म्हणून घोषित केले होते.[४][५]
सेहाकुजी[संपादन]
दुसरा प्रकार म्हणजे सेहाकुजी (青白磁) पोर्सिलेन आहे. यात चकचकीत बर्फाळ, निळसर पांढऱ्या रंगाची सूक्ष्म श्रेणी असते.[१] चीनी झिलई हा प्रकार म्हणून ओळखले जाते. क्विंगबाइ वेर या नावानेही हे ओ़ळखले जाते. यात रंग अधिक हिरवट-पांढरा असतो. याला सेलाडोनचा एक् प्रकार म्हणून देखील मानले जाते.[६] क्विंगबाईचा इतिहास गाण्याच्या राजघराण्यापर्यंतचा आहे. थोड्या प्रमाणात लोह असलेल्या ग्लेझने पेंट केले आहे. पुन्हा गरम केल्यावर हा निळसर रंग येतो.
फुकामी सुहेरू,[७][६][८] सुझुकी ओसामू,[९] आणि यागी अकिरा हे सेहाकुजीमध्ये पारंगत असलेले काही कारागीर आहेत.[१०][११] काइजी त्सुकामोटो (塚本快示) (१९१२ - १९९०) यांना त्यांच्या सेहाकुजीमधील कामांसाठी १९८३ मध्ये लिव्हिंग नॅशनल ट्रेझर म्हणून नामांकन मिळाले होते.
संदर्भ[संपादन]
- ^ a b c "PORCELAIN Menu - EY Net Japanese Pottery Primer". E-yakimono.net. 2016-09-17 रोजी पाहिले.
- ^ "Japan Pottery Net / HAKUJI HACHI (White Porcelain Bowl B)". Japanpotterynet.com. Archived from the original on 2016-09-15. 2016-09-17 रोजी पाहिले.
- ^ MUJI IT Department. "MUJI Online - Welcome to the MUJI Online Store". Muji.eu. 2016-09-17 रोजी पाहिले.
- ^ "Database of Registered National Cultural Properties". Agency for Cultural Affairs. 15 March 2011 रोजी पाहिले.
- ^ Rousmaniere, Nicole (2007). Crafting Beauty in Modern Japan. British Museum. pp. 158–160. ISBN 978-0-7141-2448-3.
- ^ a b ""Pure-pure" Seihakuji bowl | Herbert F. Johnson Museum of Art". Museum.cornell.edu. 2016-09-17 रोजी पाहिले.
- ^ "Brooklyn Museum".
- ^ "Seihakuji: Porcelain Sculptures by Sueharu Fukami | Erik Thomsen Asian Art". Erikthomsen.com. Archived from the original on 2016-09-16. 2016-09-17 रोजी पाहिले.
- ^ "Suzuki Osamu - Ceramics - Joan B Mirviss LTD | Japanese Fine Art". Mirviss.com. 2016-04-15. 2016-09-17 रोजी पाहिले.
- ^ "Yagi Akira - Ceramics - Joan B Mirviss LTD | Japanese Fine Art". Mirviss.com. 2016-04-15. 2016-09-17 रोजी पाहिले.
- ^ "茶わん坂在住作家・八木明". Chawanzaka.com. 2016-09-17 रोजी पाहिले.
इतर स्रोत[संपादन]
- शांघाय आर्ट म्युझियम, फुजियान सिरॅमिक्स आणि पोर्सिलेन, चीनी सिरॅमिक्स, व्हॉल. 27, क्योटो, 1983.
- काटो तोकोकू, गेन्शोकू टोकी डायजितेन (रंगातील सिरॅमिक्सचा शब्दकोश), टोकियो, १९७२, पृ. ७७७.
बाह्य दुवे[संपादन]
विकिमिडिया कॉमन्सवर Hakuji शी संबंधित संचिका आहेत.