सीमा साखरे
स्त्रीवादी समाजसेविका | |||
| माध्यमे अपभारण करा | |||
 विकिपीडिया | |||
| जन्म तारीख | ऑगस्ट १५, इ.स. १९३३ | ||
|---|---|---|---|
| नागरिकत्व | |||
| शिक्षण घेतलेली संस्था | |||
| उल्लेखनीय कार्य |
| ||
| पुरस्कार | |||
| |||
 | |||
,_at_the_presentation_of_Stree_Shakti_Puraskar_2013_on_the_occasion_of_International_Women%E2%80%99s_Day,_at_Rashtrapati_Bhavan.jpg)
सीमा साखरे उर्फ सीमाताई साखरे (१५ ऑगस्ट, १९३३ - हयात) ह्या एक भारतीय स्त्रीवादी असून, त्या महिलांवरील हिंसाचार रोखण्यासाठी मोहीम राबवत असतात.
कारकिर्द
[संपादन]साखरे यांचा जन्म १५ ऑगस्ट १९३३ रोजी यवतमाळ जिल्ह्यातील कळंब या गावी एका गरीब कुटुंबात झाला. त्यांना एकूण आठ भावंडे होती. घरच्या परिस्थितीमुळे त्यांना शिक्षण घेता येत नव्हते. परंतु त्यांची शिक्षणाची आवड पाहून गाडगे बाबांनी डांगेबाई नावाच्या शिक्षिकेला सांगून शाळेत घातले. १९५३ साली त्यांना प्राथमिक शिक्षिकेची नोकरी लागली. पुढे त्यांनी नोकरी करत असताना डबल एम. ए., एम एड करून शिक्षण शास्त्रात पीएचडी पूर्ण केली आणि त्या प्राध्यापिका झाल्या. नागपूर विद्यापीठाच्या शिक्षण महाविद्यालयातून १९५३ साली त्या प्राध्यापिका म्हणून सेवानिवृत्त झाल्या. १९७५ साली स्त्री अत्याचार रोखण्यासाठी त्यांनी स्त्रियांसाठी कायदेशीर आणि सामाजिक चळवळ सुरू केली.[१] १९७२ मध्ये मथुरा बलात्कार प्रकरणात देसाईगंज येथील एका तरुण आदिवासी महिलेवर बलात्कार झाल्यानंतर आणि त्यानंतरचा न्यायालयीन खटला राष्ट्रीय मुद्दा बनल्यानंतर, साखरे यांनी तिला भेट दिली आणि नंतर महिलांवरील हिंसाचार रोखण्यासाठी मोहीम राबवणारी एक संघटना स्थापन केली.[२] महिलांना पाठिंबा देण्यासाठी आणि कायदेशीर मदत देण्यासाठी साखरे भारतात प्रसिद्ध झाल्या.[३] २०१६ मध्ये, तिने द टाईम्स ऑफ इंडियाला सांगितले की तिने बलात्कारातून वाचलेल्या सुमारे २०० महिलांना मदत केली आहे. [४] जेव्हा राष्ट्रवादी काँग्रेस पक्षाच्या नेत्या आशा मिरजे यांनी बलात्कारासाठी महिलांनाच जबाबदार धरले, तेव्हा साखरे यांनी त्या विधानाचा निषेध केला आणि त्यांचा राजीनामा मागितला. [५] १९८० साली त्यांनी स्त्री-अत्याचार विरोधी परिषद ची स्थापना केली, ज्याद्वारे त्या स्त्रियांवरील होणाऱ्या विविध अत्याचारांना रोखण्यासाठी त्यांना मदत करत असत. त्यांनी स्त्रीवादी साहित्य लिखाण करत असताना एकूण सोळा पुस्तके लिहिली, ज्यात त्यांचे ‘संग्राम’ नावाचे आत्मचरित्र देखील आहे.[१]
साखरे यांच्या कामाची दखल घेऊन, २०१३ सालचा स्त्री शक्ती पुरस्कार (आता नारी शक्ती पुरस्कार) प्रदान करण्यात आला.[६]
संदर्भ
[संपादन]- ^ a b "साहित्यात भरारी घ्यायची होती..." महाराष्ट्र टाइम्स. १४ फेब्रुवारी २०२५ रोजी पाहिले.
- ^ Basu, Moni (2013). "The girl whose rape changed a country". CNN. 11 May 2022 रोजी पाहिले.
- ^ Special correspondent (8 March 2014). "Laws alone can't come to women's rescue: Pranab". The Hindu (इंग्रजी भाषेत). 11 May 2022 रोजी पाहिले.
- ^ Staff writer (22 November 2016). "Activist opposes rape survivor's forced abortion". The Times of India (इंग्रजी भाषेत). TNN. 11 May 2022 रोजी पाहिले.
- ^ Maitra, Pradip Kumar (29 January 2014). "Mirje likely to be sacked for her remark on rape". Hindustan Times (इंग्रजी भाषेत). 11 May 2022 रोजी पाहिले.
- ^ Gwalani, Payal (5 March 2014). "Noted social worker and president of Stree Atyachar Virodhi Parishad, Seema Sakhare has been selected for the Stree Shakti Puraskar 2013 (Ahilya Bai Holkar) by the Ministry of Women and Child Development. The award will be presented by President of India, Pranab Mukherjee in a ceremony at Vigyan Bhavan, New Delhi, on the occasion of International Women's Day, on March 8". The Times of India (इंग्रजी भाषेत). 11 May 2022 रोजी पाहिले.