संगीत नाटक अकादमी पुरस्कार

विकिपीडिया, मुक्‍त ज्ञानकोशातून
(संगीत नाटक अकॅडमी पुरस्कार या पानावरून पुनर्निर्देशित)
ह्या लेखाचा/विभागाचा इंग्रजी किंवा अमराठी भाषेतून मराठी भाषेत भाषांतर करावयाचे बाकी आहे. अनुवाद करण्यास आपलाही सहयोग हवा आहे. ऑनलाईन शब्दकोश आणि इतर सहाय्या करिता भाषांतर प्रकल्पास भेट द्या.



संगीत नाटक अकादमी पुरस्कार हा पुरस्कार संगीत नाटक अकादमी या कलाक्षेत्रातील सरकारी संस्थेतर्फे देण्यात येणारा पुरस्कार आहे. विविध कलाक्षेत्रातील कलावंतांना देण्यात येणारा हा एक सर्वोच्च भारतीय सन्मान आहे. सन २००३पासून, या पुरस्काराचे स्वरूप ५०,००० रुपये रोख, एक मानपत्र, एक शाल व एक ताम्रपत्र असे आहे. संगीत,नृत्य अभिनय इतर पारंपरिक समूह नृत्य, आदिवासी नृत्य, संगीत, अभिनय व कठपुतळी यांतील योगदानांबद्दल हे पुरस्कार आहेत. उदयोन्मुख कलावंतांपैकी काहींना शिष्यवृत्ती दिली जाते.

इ.स. १९६४मध्ये कुट्‌टियत्तम या नृत्यप्रकार करणारे गुरू मणिमाधव चकियार हे यांचेकडून पुरस्कृत आहेत

पुरस्कार विजेते[संपादन]

संगीत[संपादन]

  • २०१४ - एस.आर जानकीरामन (संगीतशास्त्रज्ञ)

भारतीय संगीत[संपादन]

कंठसंगीत[संपादन]
वाद्यसंगीत[संपादन]
  • पखवाज
    • १९५५ - गोविंद राव बऱ्हाणपूरकर
    • १९६५ - सखाराम तावडे
    • १९६७ - अयोध्या प्रसाद
    • १९७८ - पुरुषोत्तम दास
    • १९८८ - रामशंकरदास पागलदास
    • १९९१ - छत्रपती सिंग
    • १९९३ - गोपाळदास पानसे
    • १९९५ - राम आशिष पाठक
    • २००३ - भवानी शंकर
  • घटम
    • २०१४ - सुकन्या रामगोपाल

कर्नाटक संगीत[संपादन]

कंठसंगीत[संपादन]
  • 2008 - पुर्णम पुरुषोत्तम शास्त्री
  • 2007 - बी. कृष्णमूर्ती
  • 2006 - डी. पशुपती , Chingleput रंगनाथन[मराठी शब्द सुचवा]
  • 2005 - एस.व्ही. पार्थसारथी ,पी.एस. नारायणस्वामी
  • 2004 - तिरुवेंगडु ए. जयरामन,सी. सरोजा आणि सी. ललिता
  • 2003 - त्रिचुर व्ही. रामचंद्रन, एम. ए. नरसिंहचार
  • 2002 - टी. आर. सुब्रमण्यम
  • 1997 - एम. एस. बालसुब्रमण्यम शर्मा
  • 1996 - टी. के. गोविंद राव
  • 1995 - आर्. वडिवळ्ळीi
  • 1994 - सी. एस. कृष्ण अय्यर
  • 1993 - त्रिची स्वामीनाथन अय्यर
  • 1992 - के. आर. कुमारस्वामी अय्यर
  • 1991 - एस. राजम
  • 1990 - टी. व्ही. शंकरनारायणन
  • 1989 - तित्ते कृष्ण अय्यंगार
  • 1988 - नूकला चिन्ना सत्यनारायण
  • 1987 - मणी कृष्णस्वामी
  • 1987 - मदुराई एन. कृष्णन
  • 1986 - नेदुनुरी कृष्णमूर्ती
  • 1986 - बी. राजम अय्यर
  • 1985 - वोलेटी वेंकटेश्वरुलु
  • 1984 - महाराजपुरम व्ही. संथानम
  • 1983 - डी. के. जयरामन
  • 1982 - टी. एम. त्यागराजन
  • 1981 - राधा आणि जयलक्ष्मी
  • 1980 - सिरकाझी एस. गोविंदराजन
  • 1979 - आर. के श्रीकांतन
  • 1978 - मदुराई एस. सोमसुंदरम
  • 1977 - श्रीपाद पिनाकपाणी
  • 1976 - के. व्ही. नारायणस्वामी
  • 1975 - मंगलमपल्ली बालमुरली कृष्ण
  • 1974 - एम. डी. रमानाथन
  • 1973 - बी. एस. राज अय्यंगार
  • 1972 - टी. मुक्ता
  • 1971 - एन. चन्नकेशवैय्या
  • 1970 - एम. एल वसंतकुमारी
  • 1969 - दंडपाणि देसिकन
  • 1968 - अलातुर श्रीनिवास अय्यर
  • 1967 - सी. वेंकट राव
  • 1966 - एम. आर. श्रीरंगम अय्यंगार
  • 1965 - टी. ब्रिंदा
  • 1964 - चित्तुर एस. सुब्रमण्यम
  • 1963 - बी. देवेंद्रप्पा
  • 1962 - डी. के.पट्टाम्मल
  • 1961 - मुडीकोंडन सी. वेंकटराम अय्यर
  • 1960 - मदुराई मणि अय्यर
  • 1959 - जी. एन. बालसुब्रमण्यम
  • 1958 - चेंबई वैद्यनाथ भागवतार
  • 1957 - मुसिरी सुब्रमण्य अय्यर
  • 1956 - एम. एस. सुब्बलक्ष्मी
  • 1955 - महाराजपुरम विश्वनाथ अय्यर
  • 1954 - मैसुर के. वासुदेवचार
  • 1953 - सेम्मनगुडी आर. श्रीनिवास अय्यर
  • 1952 - अरीयकुडी रामानुज अय्यंगार
वाद्यसंगीत[संपादन]
  • मृदंग(मृदंगम)
    • पालघाट मणी अय्यर ,१९५६
    • सी. एस. मुरुगभूपती,१९७५
    • कोलंक वेंकटराजू,१९७९
    • [[पालघाट आर. रघु,१९८३
    • टी. के. मूर्ती,१९८७
    • [[टी. व्ही. गोपालकृष्णन,१९९०
    • वेल्लोर जी.रामभद्रन,१९९१
    • [[उमायलपुरम के. शिवरामन,१९९२
    • दंडमुडी राममोहन राव,१९९४
    • गुरुवायुरदोराई, १९९६
    • करैकुडीमणी, १९९८
    • व्ही. कमलाकर राव, १९९९-२०००
    • येल्ला वेंकटेश्वर राव, २००२
    • मद्रास ए. कन्नन,२००४
    • [[तिरुवारुर भक्तवत्सलम, २००६
    • मन्नारगुडी ए. ईश्वरन, २००८
  • नागस्वरम
    • तिरुवंदुराई एन. राजरत्नम पिल्ले, १९५५
    • डॉ. तिरुवेंगडु सुब्रमण्य पिल्ले, १९६२
    • पी. एस. विरुस्वामी पिल्ले, १९६६
    • टी. एस. नटराजसुंदरम पिल्ले, १९७२
    • शेख चिन्ना मौलाना,१९७६
    • नामगिरीपेट्टै के. कृष्णन,१९८१
    • Domada Chitiabbayi[मराठी शब्द सुचवा], १९९५
    • ओंगले एन. रंगैय्या, २००५
    • S. R. D. Vaithiyanathan,२००७ [मराठी शब्द सुचवा]
  • थविल
    • वलंगैमन शण्मुखसुंदरम पिल्ले,१९८५
    • वलयपट्टी ए.आर. सुब्रमण्यम,१९८८
    • हरीद्वारमंगलम ए.के. पलनीवेल,२००१

====Creative संगीत====[मराठी शब्द सुचवा]

  • Vishnudas Shirali 1973
  • Timir Baran Bhattacharya 1976
  • Rai Chand Boral 1978
  • Vijay Raghav Rao 1982
  • Chidambaram S. Jayaraman 1983
  • Anil Biswas 1986
  • M.B. Srinivasan 1986
  • Hemanta Kumar Mukhapadhyay 1986
  • Bhaskar Chandavarkar 1988
  • Vanraj Bhatia 1989
  • L. Subramaniam 1990
  • V. Balsara 1994
  • Atul Desai 1995
  • Satish Bhatia 1997
  • Vishwa Mohan Bhatt 1998
  • S. Rajaram 2001
  • K.P. Udayabhanu 2002
  • Khayyam, 2007

नृत्य[संपादन]

(अपूर्ण यादी)

नाटक[संपादन]

अभिनय[संपादन]

  • बंगाली
  • Ahindra Chowdhuri 1958
  • Kumar Roy 1983
  • Tripti Mitra 1962
  • Sekhar Chatterjee 1989
  • Sabitabrata Dutta 1967
  • Satya Bandopadhyay 1995
  • Saraju Bala Devi 1970
  • Soumitra Chatterjee 1998
  • Sova Sen 1973
  • Ketaki Dutta 1999-2000
  • Molina Devi 1975
  • Sabitri Chatterjee 1999-2000
  • Krishna Roy 1983
  • Saoli Mitra 2003
  • देवशंकर हलधर, २०१४
  • गुजराती
  • Ashraf Khan 1960
  • Pransukh Manilal Nayak 1974
  • Muljibhai Khushalbhai Nayak 1965 Dina Pathak (Gandhi) 1980
  • Jaswant D. Thaker 1968 Sarita Joshi 1988
  • कन्नड
  • Gubbi Veeranna 1955
  • Balappa Yenagi 1994
  • Mysore Venkatappa
  • Subbaiya Naidu 1961
  • B. Jayashree 1996
  • B. Jayamma 1985
  • C.R. Simha 2003
  • R. Nagarathnamma 1992

मल्याळम

  • C.I. Parameswarn Pillai 1960
  • N.N. Pillai 1969
  • V.T. Aravindaksha Menon 1965

मणिपुरी

  • Sabitri Heisnam 1991
  • R.K. Bhogen 1997
  • मराठी
  • Narayan Rao Rajhans'Bal Gandharva' 1955
  • Chintamani Govind Pendse 1981
  • Ganesh Govind Bodas 1956
  • Dattatray Ramachandra Bhat 1983
  • Chintaman Ganesh Kolhatkar 1957
  • Prabhakar V. Panshikar 1986
  • Gopal Govind Pathak 1960
  • Sulabha Deshpande (also Hindi) 1987
  • Keshav Trimbak Date 1964
  • Bhakti Barve Inamdar 1990
  • Shreeram Lagoo 1971
  • Neelu Phule 1991
  • Jyotsna Keshavrao Bhole 1976
  • Mohan Agashe 1996
  • Dattaram N. Walwaikar 1978
  • रामदास कामत, मंजुनाथ भागवत इस्टोटा, २०१४

ओरीया

  • Samuel Sahu 1961

संस्कृत

  • Krishnachandra Moreshwar "Daji Bhatawadekar" 1965

तमिळ

तेलुगू

  • Sthanam Narasimha Rao 1961
  • Kalyanam Raghuramaiah 1973
  • Banda Kanakalingeswara Rao 1963
  • Peesapati Narasimha Murty 1986
  • चिदंबरराव जांबे, २०१४

उर्दु

  • Zohra Sehgal 1963
  • Uzra Butt 1994
  • असगर वजाहत, २०१४

Mime

  • Jogesh Dutta 1993
  • Niranjan Goswami 2002

दिग्दर्शन[संपादन]

  • Prithviraj Kapoor 1956
  • Bibhash Chakraborty 1989
  • Jaishankar Bhojak 'Sundari' 1957
  • Geoffrey & Laura Kendal (Joint Award) 1990
  • Sombhu Mitra 1959
  • Fritz Bennewitz 1991
  • Kasambhai Nathubhai Mir 1961
  • Mohan Maharishi 1992
  • Ebrahim Alkazi 1962
  • Kailash Pandya 1993
  • T.S. Rajamanikkam 1964
  • Barry John 1993
  • Habib Tanvir 1969
  • M K Raina 1995
  • Adi Ferozeshah Marzban 1970
  • Bansi Kaul 1995
  • Satya Dev Dubey 1971
  • Purushottam Darwhekar 1996
  • Shyamanand Jalan 1972
  • Bhanu Bharti 1997
  • Ajitesh Bandopadhyay 1973
  • Amal Allana 1998
  • Damodar Kashinath Kenkre 1974
  • Dulal Roy 1998
  • Vijaya Farokh Mehta 1975
  • Usha Ganguly 1998
  • B V Karanth 1976
  • Balwant Thankur 1999-2000
  • Rajinder Nath 1977
  • Nadira Zahear Babbar 1999-2000
  • Jabbar Patel 1978
  • Prasanna 1999-2000
  • B.M. Shah 1979
  • Shanta Gandhi 2001
  • Rudra Prasad Sengupta 1980
  • Arun Mukherjee 2002
  • R.S. Manohar 1981
  • Satish Anand 2002
  • Sheila Bhatia 1982
  • Devendra Raj Ankur 2003
  • Kavalam Narayana Panikkar 1983
  • Neelam Mansingh Chowdhry 2003
  • Heisnam Kanhailal 1985
  • Anuradha Kapoor 2004
  • Alyque Padamsee 1986
  • Arambam Lokendra Singh 2004
  • Tarun Roy 1987
  • Raj Besaria 2004
  • Ratan Thiyam 1987
  • N.C. Thakur 2007
  • Harimadhab Mukherjee 2007

नाट्यलेखन[संपादन]

*Satya Prasad Barua 1986
*Arun Sarma 2003
*Badal Sircar 1968
*Manoj Mitra 1985
*Manmatha Ray 1969
*Mohit Chattopadhyaya 1991
*Bijon Bhattacharya 1975
* Prabhulal Dayaram Dwivedi 1961
* Pragji Dossa 1995
* C.C. Mehta Pragji Dossa 1995
*Uprndra Nath Ashk 1965
*Dharamvir Bharati 1988
*Mohan Rakesh 1968
*Surendra Verma 1992
*Lakshmi Narain Lal 1977
*Swadesh Deepak 2004
*Reoti Sharan Sharna 2007
*Adya Rangacharya 'Shriranga' 1963
*Chandrasekhar B. Kambar 1983
*Girish Karnad 1972
*G.B. Joshi 1989
*Narasinga Rao Parwathavani 1980
*H.S. Shiva Prakash 1997
*Moti Lal Kemmu 1997
*N. Krishna Pillai 1997
*K.T. Muhammad 1986
*G. Shankara Pillai 1979
*Yumnam Rajendra Singh 2007
*B.V. 'Mama' Warerkar 1958
*Vasant Shankar Kanetkar 1984
*P.L. Deshpande 1967
*V.V. Shirwadkar 1987
*Vijay Tendulkar 1970
*Mahesh Elkunchwar 1989
*C.T. Khanolkar 1976
*Satish Alekar 1994
*M.G. Rangnekar 1982
*G.P. Deshpande 1996
*Ratnakar Ramkrishna Matkari 2003
*Lathangfala Sailo 2007
*Manorajan Das 1981
*Gopal Chhotray 1987

Punjabi

*Gursharan Singh 1993
*Balwant Gargi 1998

Tamil

* S.D. Sundaram 1974
*Indira Parthasarathy 2004
*Na. Muthuswamy 1999-2000

नाट्याचे/अभिनयाचे इतर पैलू[संपादन]

  • Tapas Sen (प्रकाशयोजना) 1974
  • Sreenivas G. Kappanna (प्रकाशयोजना व मंच सजावट) 2003
  • V, Ramamurthy (प्रकाशयोजना) 1977
  • Anant Gopal शिंदे (Allied Theatre Arts - Make-up)2003
  • Ashok Srivastava (Make-up) 1981
  • Prema Karanth (allied Theatre Arts - वेशभूषा) 2004
  • Goverdhan Panchal(Scenic Design) 1985
  • Mahendra Kumar (Allied Theatre Arts -Scenic Design) 2007
  • Khaled Choudhury (Scenic Design) 1986
  • Kolyur Ramachandra Rao (Major Traditions of Theatre -

यक्षगान) 2007

  • D.G. Godse (Scenic Design) 1988
  • G.N. Dasgupta (प्रकाशयोजना) 1989
  • Roshan Alkazi (वेषभूषा) 1990
  • M.S. Sathyu (मंचकारी) 1993
  • Kanishka Sen (प्रकाशयोजना) 1994
  • N. Krishnamoorthy (मंचकारी) 1995
  • Mansukh Joshi (Scenic & प्रकाशयोजना) 1997
  • R.K. Dhingra (प्रकाशयोजना) 1999-2000
  • Robin Das (Scenic Design) 1999-2000
  • Kamal Tewari (नाट्यगृह संगीत) 1999-2000
  • Kajal Ghosh (Theatre Music) 1999-2000
  • Shakti Sen (Make-up) 1999-2000
  • Dolly Ahluwalia (Costume Design) 2001
  • Nissar Allana (Stagecraft) 2002
  • Ashok Sagar Bhagat (प्रकाशयोजना) 2002

संगीत,नृत्य व नाट्याचे इतर प्रकार[संपादन]

कठपुतळी[संपादन]

माध्यमांद्वारे कलेचे सादरीकरणPerforming arts in the media[संपादन]

सर्वकष योगदानOverall contribution[संपादन]

चित्रपट[संपादन]

बाह्य दुवे[संपादन]

संगीत नाटक अकादमीचे अधिकृत संकेतस्थळ Archived 2009-04-16 at the Wayback Machine. विदागारातील आवृत्ती