"भैदिक कलन" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक

Content deleted Content added

Inline

१७:४४, १२ मे २०१२ ची आवृत्ती

भैदिक कलन, किंवा विकलन ^[१]^[२] (इंग्लिश: Differential calculus, डिफरन्शियल कॅल्क्युलस ; अर्थ: भेद -फरक, कलन -कलाचा अभ्यास, कलातल्या भेदांचे शास्त्र ;) ही राशींमधील बदलांचा अभ्यास करणारी कलनाची उपशाखा आहे. कलनाच्या अभिजात दोन उपशाखांमधील ही एक उपशाखा असून संकलन ही दुसरी प्रमुख उपशाखा आहे.

एखाद्या गणिती फलाच्या विकलजाचा व त्याच्या उपयोजनांचा अभ्यास भैदिक कलनात प्रामुख्याने केला जातो. एखाद्या निर्वाचित मूल्यापाशी फलातील बदलाचा दर, म्हणजेच फलाचे त्या मूल्यापाशी आढळणारे विकलज होय. विकलज निश्चित करण्याच्या या गणिती क्रियेला विकलन असे म्हणतात. भौमितिक दृष्ट्या फलाच्या आलेखावरील एखाद्या बिंदूपाशी काढलेल्या स्पर्शरेषेच्या उताराएवढा सदर फलाचा त्या विशिष्ट बिंदूपाशी आढळणारा विकलज असतो.

हेही पाहा

विकलज

संदर्भ

^ http://www.marathibhasha.com/php/option.php?koshid=6&kosh=ganitshastra. Missing or empty |title= (सहाय्य)
^ Empty citation (सहाय्य)

[गणितकोश-1] ttp://www.marathibhasha.com/php/option.php?koshid=6&kosh=ganitshastra. Missing or empty |title= (सहाय्य)

[वैज्ञानिकसंज्ञा-2] Empty citation (सहाय्य)

[१]

[२]

@@ ओळ २९: / ओळ २९: @@
 [[id:Kalkulus diferensial]]
 [[is:Deildun]]
+[[ka:დიფერენციალური აღრიცხვა]]
 [[lt:Išvestinė]]
 [[lv:Atvasinājums]]

ब च सं गणिताच्या शाखा
शाखा	अंकगणित · बीजगणित (प्राथमिक – रेषीय – अमूर्त) · भूमिती (विविक्त – बैजिक – भैदिक) · कलन (भैदिक – सांधक – सदिश – बहुचल) · विश्लेषण (वास्तव – क्लिष्ट – भौमितिक – फलीयक) · संच सिद्धान्त · गणिती तर्कशास्त्र · वर्ग सिद्धान्त · संख्या सिद्धान्त · अगणन · आलेख सिद्धान्त · संस्थितिशास्त्र · ली सिद्धान्त · भैदिक समीकरणे/गतिशील पद्धती · सांख्यिक विश्लेषण · संगणन · माहिती सिद्धान्त · संभाव्यता · सांख्यिकी · इष्टतमीकरण · नियंत्रण सिद्धान्त · खेळ सिद्धान्त
विस्तृत विभाग	शुद्ध गणित · व्यावहारिक गणित(गणिती भौतिकशास्त्र) · विविक्त गणित · सांगणिक गणित
वर्ग · गणिताचे दालन · रूपरेषा · याद्या