"समस्थानिके" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक

विकिपीडिया, मुक्‍त ज्ञानकोशातून
Content deleted Content added
No edit summary
छो सांगकाम्या_संदर्भ_त्रुटी_काढली
ओळ १: ओळ १:
[[अणुक्रमांक]], अर्थात [[प्रोटॉन|प्रोटॉनांची]] संख्या समान असून [[अणुभार]] मात्र भिन्न असणाऱ्या [[अणू|अणूंना]] त्या मूलद्रव्याची '''समस्थानिके''' (अन्य मराठी नावे: '''समस्थानीय'''<ref>{{स्रोत पुस्तक | शीर्षक = वैज्ञानिक पारिभाषिक संज्ञा | संपादक = गो.रा. परांजपे | प्रकाशक = महाराष्ट्र राज्य साहित्य-संस्कृति मंडळ | वर्ष = इ.स. १९६९ | भाषा = मराठी }}</ref>; [[इंग्लिश भाषा|इंग्लिश]]: ''Isotope'', ''आयसोटोप'' ;) असे म्हणतात. समस्थानिकांच्या अणुकेंद्रातील प्रोटॉनांची संख्या समान असली, तरीही अणुकेंद्रातील [[न्यूट्रॉन|न्यूट्रॉनांची]] संख्या भिन्न असल्यामुळे त्यांच्या अणुभारांत तफावत आढळते. उदाहरणार्थ, [[प्रोटियम]] H-1 (१ प्रोटॉन, ० न्यूट्रॉन), [[ड्यूटेरियम]] H-2 (१ प्रोटॉन, १ न्यूट्रॉन) आणि ट्रिशियम H-3 (१ प्रोटॉन, २ न्यूट्रॉन) ही [[हायड्रोजन|हायड्रोजनची]] तीन समस्थानिके आहेत. प्रोटियमलाच आपण हायड्रोजन म्हणून ओळखतो. ड्यूटेरियमला जड हायड्रोजन असेही  म्हणतात. ट्रिशियम हे किरणोत्सारी मूलद्रव्य आहे.
[[अणुक्रमांक]], अर्थात [[प्रोटॉन|प्रोटॉनांची]] संख्या समान असून [[अणुभार]] मात्र भिन्न असणाऱ्या [[अणू|अणूंना]] त्या मूलद्रव्याची '''समस्थानिके''' (अन्य मराठी नावे: '''समस्थानीय'''<ref>{{स्रोत पुस्तक | title = वैज्ञानिक पारिभाषिक संज्ञा | संपादक = गो.रा. परांजपे | प्रकाशक = महाराष्ट्र राज्य साहित्य-संस्कृति मंडळ | वर्ष = इ.स. १९६९ | भाषा = मराठी }}</ref>; [[इंग्लिश भाषा|इंग्लिश]]: ''Isotope'', ''आयसोटोप'' ;) असे म्हणतात. समस्थानिकांच्या अणुकेंद्रातील प्रोटॉनांची संख्या समान असली, तरीही अणुकेंद्रातील [[न्यूट्रॉन|न्यूट्रॉनांची]] संख्या भिन्न असल्यामुळे त्यांच्या अणुभारांत तफावत आढळते. उदाहरणार्थ, [[प्रोटियम]] H-1 (१ प्रोटॉन, ० न्यूट्रॉन), [[ड्यूटेरियम]] H-2 (१ प्रोटॉन, १ न्यूट्रॉन) आणि ट्रिशियम H-3 (१ प्रोटॉन, २ न्यूट्रॉन) ही [[हायड्रोजन|हायड्रोजनची]] तीन समस्थानिके आहेत. प्रोटियमलाच आपण हायड्रोजन म्हणून ओळखतो. ड्यूटेरियमला जड हायड्रोजन असेही  म्हणतात. ट्रिशियम हे किरणोत्सारी मूलद्रव्य आहे.


== संदर्भ ==
== संदर्भ ==
ओळ ५: ओळ ५:


== बाह्य दुवे ==
== बाह्य दुवे ==
* {{स्रोत संकेतस्थळ | दुवा = http://isotope.info/ | शीर्षक = आयसोटोप.इन्फो - समस्थानिकांविषयीचे संशोधन व चालू घडामोडींचा आढावा घेणारे संकेतस्थळ | भाषा = इंग्लिश }}
* {{स्रोत संकेतस्थळ | दुवा = http://isotope.info/ | title = आयसोटोप.इन्फो - समस्थानिकांविषयीचे संशोधन व चालू घडामोडींचा आढावा घेणारे संकेतस्थळ | भाषा = इंग्लिश }}
* {{स्रोत संकेतस्थळ | दुवा = http://ie.lbl.gov/education/isotopes.htm | शीर्षक = एक्सप्लोरिंग द टेबल ऑफ आयसोटोप्स (''समस्थानिकांची सारणी धुंडाळताना'') | प्रकाशक = लॉरेन्स बर्कली राष्ट्रीय प्रयोगशाळा (अमेरिका), यांचे संकेतस्थळ | भाषा = इंग्लिश }}
* {{स्रोत संकेतस्थळ | दुवा = http://ie.lbl.gov/education/isotopes.htm | title = एक्सप्लोरिंग द टेबल ऑफ आयसोटोप्स (''समस्थानिकांची सारणी धुंडाळताना'') | प्रकाशक = लॉरेन्स बर्कली राष्ट्रीय प्रयोगशाळा (अमेरिका), यांचे संकेतस्थळ | भाषा = इंग्लिश }}





१६:३९, २६ एप्रिल २०२० ची आवृत्ती

अणुक्रमांक, अर्थात प्रोटॉनांची संख्या समान असून अणुभार मात्र भिन्न असणाऱ्या अणूंना त्या मूलद्रव्याची समस्थानिके (अन्य मराठी नावे: समस्थानीय[१]; इंग्लिश: Isotope, आयसोटोप ;) असे म्हणतात. समस्थानिकांच्या अणुकेंद्रातील प्रोटॉनांची संख्या समान असली, तरीही अणुकेंद्रातील न्यूट्रॉनांची संख्या भिन्न असल्यामुळे त्यांच्या अणुभारांत तफावत आढळते. उदाहरणार्थ, प्रोटियम H-1 (१ प्रोटॉन, ० न्यूट्रॉन), ड्यूटेरियम H-2 (१ प्रोटॉन, १ न्यूट्रॉन) आणि ट्रिशियम H-3 (१ प्रोटॉन, २ न्यूट्रॉन) ही हायड्रोजनची तीन समस्थानिके आहेत. प्रोटियमलाच आपण हायड्रोजन म्हणून ओळखतो. ड्यूटेरियमला जड हायड्रोजन असेही  म्हणतात. ट्रिशियम हे किरणोत्सारी मूलद्रव्य आहे.

संदर्भ

  1. ^ वैज्ञानिक पारिभाषिक संज्ञा.

बाह्य दुवे