सलमान रश्दी

सलमान रश्दी
सलमान रश्दी
जन्म	१९ जुलै १९४७ मुंबई , भारत
कार्यक्षेत्र	साहित्य, लेखन, व्याख्याता

सलमान रश्दी हे मूळ भारतीय असलेले एक जागतिक कीर्तीचे लेखक आहेत.

पुस्तकात महंमद पैगंबरांची निदा आहे असा आरोप ठेवून भारतातील त्यावेळचे पंतप्रधान राजीव गांधी यांनी सलमान रश्दी यांच्या सॅटानिक व्हर्सेस या पुस्तकावर बंदी घातली. अशी बंदी घालणे ही राजीव गांधी यांची चूक होती, असे काँग्रेस नेते व माजी गृहमंत्री पी.चिदंबरम यांनी नुकतेच २८-११-२०१५ रोजी कबूल केले.

सर अहमद सलमान रश्दी एफआरएसएल (जन्म १९ जून १९४७) हा ब्रिटिश भारतीय कादंबरीकार आणि निबंधक आहे. मिडनाइट्स चिल्ड्रेन या दुसऱ्या कादंबरीने १९८१ मध्ये बुकर पुरस्कार जिंकला. २५व्या आणि ४० व्या वर्धापन दिनानिमित्त दोन वेगवेगळ्या प्रसंगी " सर्वोत्कृष्ट कादंबरी" मानली. त्याने ऐतिहासिक कल्पन भारतीय उपमहाद्वीप वर सेट केले आणि जादुई वास्तविकता एकत्र केली; त्याचे कार्य पूर्वीच्या आणि पाश्चात्य संस्कृतींच्या दरम्यान अनेक कनेक्शन, व्यत्यय आणि स्थलांतरांशी संबंधित आहे.

द चौथे कादंबरी द सैटॅनिक व्हर्सेस (१९८८) हा एक मोठा वादविवाद होता आणि अनेक देशांमध्ये मुसलमानांच्या निषेधाची प्रेरणा देत होता. १४ फेब्रुवारी १९८९ रोजी इराणचे सर्वोच्च नेते अयातुल्ला रुहुल्ला खोमेनी यांनी फतवा यांच्या विरोधात मृत्यूची धमकी देण्यात आली. ब्रिटिश सरकारने रश्दी यांना पोलिसांच्या संरक्षणाखाली ठेवले होते.

१९८३ मध्ये रश्दी यांची यूकेची ज्येष्ठ साहित्य संस्था रॉयल सोसायटी ऑफ लिटरेचरची निवड झाली. जानेवारी १९९९ मध्ये फ्रान्सचे कमांडर डी एल ऑर्ड्रे डेस आर्ट्स आणि डे लेट्रेस यांची नियुक्ती झाली. जून २००७ मध्ये, क्वीन एलिझाबेथ ने त्यांना साहित्यासाठी सेवा दिल्या. २००८ मध्ये द टाइम्सने १९४५ पासून ५० महान ब्रिटिश लेखकांच्या यादीत तेरावे स्थान मिळविले.

२००० पासून रश्दी अमेरिकेत रहात आहेत. २०१५ मध्ये न्यू यॉर्क युनिव्हर्सिटीच्या आर्थर एल. कार्टर जर्नलिझम इंस्टीट्यूट येथे त्यांचे निवासी म्हणून नामांकित लेखक होते. पूर्वी, त्यांनी एएमरी विद्यापीठात शिकवले. ते अमेरिकन एकेडमी ऑफ आर्ट्स अँड लेटर्समध्ये निवडून आले. २०१२ मध्ये, त्यांनी जोसेफ एंटोन प्रकाशित केलेः ए मेमोयर, हे त्यांच्या जीवनातील एक वृत्त आहे. द सैटेनिक व्हर्सेसवरील विवादानंतर.

प्रारंभिक जीवन आणि कौटुंबिक पार्श्वभूमी

अहमद सलमान रश्दी १९ जून १९४७ रोजी बॉम्बे, ब्रिटिश भारत येथे कश्मीरी मुस्लिम कुटुंबात जन्म घेतला. ते केंब्रिज-शिक्षित वकील-व्यवसायातील अनीस अहमद रश्दी यांचे पुत्र आहेत, आणि नेगिन भट्ट हे शिक्षक आहेत. आनीस रश्दी यांना इंडियन सिव्हिल सर्व्हिसेस (आयसीएस) कडून निष्कासित करण्यात आले. रश्दीला तीन बहिणी आहेत. त्यांनी २०१२ च्या स्मृतीमध्ये लिहिले की, त्यांच्या वडिलांनी एव्हरोस (इब्न रश्ड) यांच्या सन्मानार्थ रश्दी यांचे नाव स्वीकारले.