"डॉ. आंबेडकर राष्ट्रीय स्मारक" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक

डॉ. आंबेडकर राष्ट्रीय स्मारक
डॉ. आंबेडकर राष्ट्रीय स्मारक
सर्वसाधारण माहिती
प्रकार	राष्ट्रीय स्मारक
ठिकाण	२६ अलीपूर मार्ग, दिल्ली
बांधकाम सुरुवात	२१ मार्च इ.स. २०१६
पूर्ण	१३ एप्रिल इ.स. २०१८
मूल्य	२०० कोटी रूपये
क्षेत्रफळ	७,३७४ चौरस मीटर
मालकी	भारतीय केंद्र सरकार

इतिहास न्याहाळा

← मागील फरक पुढील फरक →

Content deleted Content added

दृश्यविकिमजकूर

Inline

०७:२१, ३१ ऑक्टोबर २०१८ ची आवृत्ती

डॉ. आंबेडकर राष्ट्रीय स्मारक (इंग्रजी: Dr. Ambedkar National Memorial) २६ अलीपूर रोड दिल्लीतील डॉ. बाबासाहेब आंबेडकरांचे राष्ट्रीय स्मारक आहे. या ठिकाणी बाबासाहेब आंबेडकरांचे ६ डिसेंबर १९५६ रोजी महापरिनिर्वाण झाले होते त्यामुळे याला परिनिर्वाण स्थळ म्हणूनही ओळखले जाते. २१ मार्च २०१६ रोजी भारताचे पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी या स्मारकाचे भूमिपूजन केले होते.^[१]^[२] १३ एप्रिल २०१८ रोजी मोदींच्याच हस्ते याचे उद्घाटन वा लोकार्पन करण्यात आले. स्मारकातील इमारतीची रचना उघडलेल्या भारतीय संविधानाच्या पुस्तकासारखी असून हा आकार ज्ञानाच्या शोधाचे प्रतीक आहे.^[३] स्मारकाला सुमारे २०० कोटी रूपये एवढा खर्च लागला आहे.^[४]

डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांच्याशी संबंधीत पंचतीर्थ म्हणजेच पाच स्थळांचा विकास करण्याचं केंद्र आणि स्थानिक राज्य सरकारनं ठरवलं आहे, त्यापैकी हे स्मारक एक आहे.

इतिहास

भारताच्या केंद्रीय कायदे मंत्रीपदाचा राजीनामा दिल्यानंतर डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांनी दिल्लीतील १, हार्डिंग ॲव्हेन्यू हे सरकारी निवासस्थान सोडले आणि २६, अलीपूर रोड इथल्या निवासस्थानी राहायला आले. १९५१ ते १९५६ या काळात बाबासाहेबांचे वास्तव्य या घरात होते. तिथेच त्याचे ६ डिसेंबर, १९५६ रोजी महापरिनिर्वाण (निधन) झाले. म्हणून या वास्तूला 'परिनिर्वाण स्थळ' म्हटले जाते.

या स्मारक स्थळी कार्यरत असलेले डॉ. आंबेडकर राष्ट्रीय सामाजिक विकास संस्थेचे संस्थापक विजय बौद्ध यांनी मागील १२ वर्षापूर्वीपासून या स्मारकासाठी संघर्ष सुरू केला होता. या घराचे स्मारकात रुपांतर करावे या मागणीसाठी बराच काळ आंदोलन झाले. त्यानंतर, अटलबिहारी वाजपेयी यांचे सरकार केंद्रात आल्यावर ही वास्तू मूळ मालकाकडून ताब्यात घेण्यात आली आणि डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर जन्मशताब्दी सोहळा समितीने २ डिसेंबर २००३ रोजी या घराचे राष्ट्रीय स्मारकात रुपांतर करण्याचा निर्णय घेतला.

२१ मार्च २०१६ मध्ये पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी या नव्या राष्ट्रीय स्मारकाच्या उभारणीसाठी भूमिपूजन केले आणि हे काम दोन वर्षांत पूर्ण करून १४ एप्रिल, २०१८ ला त्याचं उद्घाटन करण्याचा मनोदयही पंतप्रधान मोदी यांनी बोलून दाखवला.

१२७ व्या आंबेडकर जयंतीच्या निमित्ताने एक दिवस आधी १३ एप्रिल २०१८ रोजी नरेंद्र मोदींनी या स्मारकाचे उद्घाटन केले.^[५]^[६]

स्मारकाची वैशिष्ट्ये

एकूण जागा ७,३७४ चौरस मीटर, ४,५६१.६२ चौरस मीटरचे बांधकाम.
स्मारकाच्या प्रवेशद्वारावर अशोक स्तंभ उभारण्यात आला आहे.
इमारतीची रचना उघडलेल्या भारतीय संविधान या पुस्तकासारखी आहे, जे ज्ञानाच्या शोधाचे प्रतीक आहे.
बाबासाहेबांच्या कार्याची माहिती देणे, प्रदर्शनाचे आयोजन इत्यादी कार्यक्रम होणार.
बाबासाहेबांचा एक भव्य पुतळा स्मारकात आहे.
थ्री डी इफेक्ट द्वारे बाबासाहेब प्रत्यक्ष आपले विचार मांडताना दिसतात.

हे सुद्धा पहा

डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर आंतरराष्ट्रीय केंद्र

संदर्भ

बाह्य दुवे

[1] [१]

[2] डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर राष्ट्रीय स्मारक, दिल्ली

[3] ttps://lokmat.news18.com/news/ambitious-br-ambedkar-museum-inaugurated-by-pm-narendra-modinew-287075.html

[4] ttps://m.jagran.com/delhi/new-delhi-city-ncr-pm-modi-inaugurate-dr-ambedkar-national-memorial-in-delhi-17818230.html

[5] डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर राष्ट्रीय स्मारक, दिल्ली

[6] ttps://m.jagran.com/delhi/new-delhi-city-ncr-pm-modi-inaugurate-dr-ambedkar-national-memorial-in-delhi-17818230.html

[१]

[२]

[३]

[४]

[५]

[६]

@@ ओळ १: / ओळ १: @@
 {{माहितीचौकट इमारत
-|नाव             = डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर राष्ट्रीय स्मारक
+|नाव             = डॉ. आंबेडकर राष्ट्रीय स्मारक
 |चित्र             =
 |चित्र रुंदी         =
@@ ओळ २९: / ओळ २९: @@
 |references        =
 }}
-'''डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर राष्ट्रीय स्मारक''' हे [[दिल्ली]]तील २६ अलीपूर मार्गावरील [[डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर]]ांचे राष्ट्रीय स्मारक आहे. यातील इमारतीची रचना उघडलेल्या [[भारतीय संविधान]]ाच्या पुस्तकासारखी असून हा आकार ज्ञानाच्या शोधाचे प्रतीक आहे. या ठिकाणी बाबासाहेब आंबेडकरांचे ६ डिसेंबर १९५६ रोजी महापरिनिर्वाण झाले होते त्यामुळे याला '''परिनिर्वाण स्थळ''' म्हणूनही ओळखली जाते. २१ मार्च २०१६ रोजी [[भारताचे पंतप्रधान]] [[नरेंद्र मोदी]] यांनी या राष्ट्रीय स्मारकाचे भूमिपूजन केले होते.<ref>[https://www.narendramodi.in/hi/pm-modi-lays-foundation-stone-for-dr-b-r-ambedkar-national-memorial-in-new-delhi-428687]</ref><ref>[https://www.bbc.com/marathi/india-42249069 डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर राष्ट्रीय स्मारक, दिल्ली]</ref> १३ एप्रिल २०१८ रोजी मोदींच्याच हस्ते याचे उद्घाटन वा लोकार्पन करण्यात आले.<ref>https://lokmat.news18.com/news/ambitious-br-ambedkar-museum-inaugurated-by-pm-narendra-modinew-287075.html</ref> स्मारकाला सुमारे २०० कोटी रूपये एवढा खर्च लागला आहे.<ref>https://m.jagran.com/delhi/new-delhi-city-ncr-pm-modi-inaugurate-dr-ambedkar-national-memorial-in-delhi-17818230.html</ref>
+'''डॉ. आंबेडकर राष्ट्रीय स्मारक''' ([[इंग्रजी भाषा|इंग्रजी]]: ''Dr. Ambedkar National Memorial'') २६ अलीपूर रोड [[दिल्ली]]तील [[डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर]]ांचे राष्ट्रीय स्मारक आहे. या ठिकाणी बाबासाहेब आंबेडकरांचे ६ डिसेंबर १९५६ रोजी महापरिनिर्वाण झाले होते त्यामुळे याला '''परिनिर्वाण स्थळ''' म्हणूनही ओळखले जाते. २१ मार्च २०१६ रोजी [[भारताचे पंतप्रधान]] [[नरेंद्र मोदी]] यांनी या स्मारकाचे भूमिपूजन केले होते.<ref>[https://www.narendramodi.in/hi/pm-modi-lays-foundation-stone-for-dr-b-r-ambedkar-national-memorial-in-new-delhi-428687]</ref><ref>[https://www.bbc.com/marathi/india-42249069 डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर राष्ट्रीय स्मारक, दिल्ली]</ref> १३ एप्रिल २०१८ रोजी मोदींच्याच हस्ते याचे उद्घाटन वा लोकार्पन करण्यात आले. स्मारकातील इमारतीची रचना उघडलेल्या [[भारतीय संविधान]]ाच्या पुस्तकासारखी असून हा आकार ज्ञानाच्या शोधाचे प्रतीक आहे.<ref>https://lokmat.news18.com/news/ambitious-br-ambedkar-museum-inaugurated-by-pm-narendra-modinew-287075.html</ref> स्मारकाला सुमारे २०० कोटी रूपये एवढा खर्च लागला आहे.<ref>https://m.jagran.com/delhi/new-delhi-city-ncr-pm-modi-inaugurate-dr-ambedkar-national-memorial-in-delhi-17818230.html</ref>
 डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांच्याशी संबंधीत [[पंचतीर्थ]] म्हणजेच पाच स्थळांचा विकास करण्याचं केंद्र आणि स्थानिक राज्य सरकारनं ठरवलं आहे, त्यापैकी हे स्मारक एक आहे.
 ==इतिहास==
-केंद्रीय कायदे मंत्रीपदाचा राजीनामा दिल्यानंतर [[डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर]] यांनी दिल्लीतील १, हार्डिंग ॲव्हेन्यू हे सरकारी निवासस्थान सोडले आणि २६, अलीपूर रोड इथल्या निवासस्थानी राहायला आले. १९५१ ते १९५६ या काळात बाबासाहेबांचे वास्तव्य या घरात होते. तिथेच त्याचे [[६ डिसेंबर]], १९५६ रोजी [[महापरिनिर्वाण]] (निधन) झाले. म्हणून या वास्तूला 'परिनिर्वाण स्थळ' म्हटले जाते.
+भारताच्या केंद्रीय कायदे मंत्रीपदाचा राजीनामा दिल्यानंतर [[डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर]] यांनी दिल्लीतील १, हार्डिंग ॲव्हेन्यू हे सरकारी निवासस्थान सोडले आणि २६, अलीपूर रोड इथल्या निवासस्थानी राहायला आले. १९५१ ते १९५६ या काळात बाबासाहेबांचे वास्तव्य या घरात होते. तिथेच त्याचे [[६ डिसेंबर]], १९५६ रोजी [[महापरिनिर्वाण]] (निधन) झाले. म्हणून या वास्तूला 'परिनिर्वाण स्थळ' म्हटले जाते.
 या स्मारक स्थळी कार्यरत असलेले डॉ. आंबेडकर राष्ट्रीय सामाजिक विकास संस्थेचे संस्थापक विजय बौद्ध यांनी मागील १२ वर्षापूर्वीपासून या स्मारकासाठी संघर्ष सुरू केला होता. या घराचे स्मारकात रुपांतर करावे या मागणीसाठी बराच काळ आंदोलन झाले. त्यानंतर, [[अटलबिहारी वाजपेयी]] यांचे सरकार केंद्रात आल्यावर ही वास्तू मूळ मालकाकडून ताब्यात घेण्यात आली आणि डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर जन्मशताब्दी सोहळा समितीने २ डिसेंबर २००३ रोजी या घराचे राष्ट्रीय स्मारकात रुपांतर करण्याचा निर्णय घेतला.
@@ ओळ ४५: / ओळ ४५: @@
 * एकूण जागा ७,३७४ चौरस मीटर, ४,५६१.६२ चौरस मीटरचे बांधकाम.
 * स्मारकाच्या प्रवेशद्वारावर [[अशोक स्तंभ]] उभारण्यात आला आहे.
-* इमारतीची रचना उघडलेल्या भारतीय संविधान या पुस्तकासारखी आहे.
+* इमारतीची रचना उघडलेल्या भारतीय संविधान या पुस्तकासारखी आहे, जे ज्ञानाच्या शोधाचे प्रतीक आहे.
 * बाबासाहेबांच्या कार्याची माहिती देणे, प्रदर्शनाचे आयोजन इत्यादी कार्यक्रम होणार.
+* बाबासाहेबांचा एक भव्य पुतळा स्मारकात आहे.
+* थ्री डी इफेक्ट द्वारे बाबासाहेब प्रत्यक्ष आपले विचार मांडताना दिसतात.
 ==हे सुद्धा पहा==
@@ ओळ ५८: / ओळ ६०: @@
 * [https://www.bbc.com/marathi/india-42249069 दिल्लीतील आंबेडकरांच्या स्मारकाचे काम अंतिम टप्प्यात (व्हिडिओ)]
-{{डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर}}
+{{बाबासाहेब आंबेडकर}}
 [[वर्ग:बाबासाहेब आंबेडकर यांना समर्पित स्मारके]]