"नागराज मंजुळे" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक

विकिपीडिया, मुक्‍त ज्ञानकोशातून
Content deleted Content added
छो Pywikibot 3.0-dev
No edit summary
खूणपताका: मोबाईल संपादन मोबाईल वेब संपादन
ओळ ३७: ओळ ३७:
* साहित्यिक कलावंत प्रतिष्ठानचा वाग्‌यज्ञे पुरस्कार (२६-१२-२०१५)
* साहित्यिक कलावंत प्रतिष्ठानचा वाग्‌यज्ञे पुरस्कार (२६-१२-२०१५)


==पुरस्कार==
* [[भारतरत्न डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर पुरस्कार]] (२०१७)<ref>https://www.loksatta.com/pune-news/nagraj-manjule-get-bharat-ratna-dr-babasaheb-ambedkar-award-1490876/</ref>
==संदर्भ==
==संदर्भ==
{{संदर्भयादी}}
{{संदर्भयादी}}

००:०६, १३ मार्च २०१८ ची आवृत्ती

नागराज मंजुळे
जन्म जेऊर, भारत
संकेतस्थळ www.nagrajmanjule.net


नागराज पोपटराव मंजुळे (जन्म: ? इ.स.-हयात) हे मराठी कवी आणि चित्रपट दिग्दर्शक आहेत. "उन्हाच्या कटाविरुद्ध" हा त्यांचा काव्य संग्रह आहे. "पिस्तुल्या" या लघुपटाचे आणि फँड्रीसैराट या चित्रपटांचे ते दिग्दर्शक आहेत. सैराट हा मराठीतील पाहिला 100 कोटी कमाई केलेले सिनेमा आहे.

व्यक्तिगत जीवन

हे सोलापूर जिल्हयातील, करमाळा तालुक्यातील जेऊर गावचे होत. त्यांचा जन्म वडार समाजात झाला.

बालपण

वडार समाजात शिक्षणाचे प्रमाण अत्यंत कमी, तरीही नागराज शिक्षणाची आतून ओढ वाटायची. गावातल्या टुरिंग टॉकींजमधला चित्रपट पहायला त्यांना आवडायचे व्हिडीओवरही एक रूपया देऊन चित्रपट पहायला मिळायचे. शाळा बुडवून ते चित्रपट पहायला जात असत. त्यांना अमिताभ बच्चनचे चित्रपट आवडायचे. चित्रपटाचे वेड तिथूनच सुरू झाले. खरेतर नागराज यांना गोष्ट ऐकायला खूप आवडायचे. त्यांची मोठी आत्या, आई गोष्टी सांगायच्या, त्या ऐकताना नागराज त्या गोष्टीच्या जगात रमून जायचे.

शिक्षण

नागराज यांचे पदवीपर्यंतचे शिक्षण जेऊर येथे झाले. पुढील शिक्षणासाठी ते पुणे विद्यापीठात शिकायला आले. मराठी विषयात एम.ए. करताना केशवसुत, मर्ढेकर, अरूण कोल्हटकर, नामदेव ढसाळ नव्याने भेटत गेले. अधिक जवळचे वाटत गेले. एम.फिल करत चित्रपटाचे विचार डोक्यात घट्ट बसलेले होते.

जीवन आणि पार्श्वभूमी

अंजुले महाराष्ट्रातील सोलापूर जिल्ह्यातील जिऊ गावात वाढले. [4] [5] नगराज मंजुळे 1 99 7 मध्ये विवाहबद्ध झाले. त्यावेळी ते केवळ 18-19 वर्षांचे होते. त्यावेळी ते बारावीमध्ये शिकत होते. 2012 मध्ये विवाहित जीवन घटस्फोट प्रकरण 15 वर्षांनंतर दाखल करण्यात आले होते आणि 2014 मध्ये एक सौदा निश्चित करण्यात आला आणि ते घटस्फोटीत झाले. [6] त्यांनी पुणे विद्यापीठामधून मराठी साहित्यात एम.ए. चे पाठपुरावा केला आहे, त्यानंतर न्यू आर्ट्स, सायन्स ॲण्ड कॉमर्स कॉलेज, अहमदनगरमधील संप्रेषण अभ्यासात मास्टर्स इन. [1] [7]

करिअर [संपादन]

नागराजांच्या चित्रपटांना ग्रामीण महाराष्ट्रात दलित म्हणून उभे राहून आपल्या स्वतःच्या अनुभवांत गुंतलेली आहेत. [8] [पडताळून पाहण्यासाठी आवश्यक उद्धरण] [9] [त्यांचे पडताळणीचे सत्यापन करणे] त्यांच्या चित्रपटांनी या समुदायांच्या सदस्यांना तोंड द्यावे लागले यावर लक्ष केंद्रित केले आहे. समाजातल्या सामाजिक भेदभाव आणि परिणामी आर्थिक अडचणी पिस्तुल्य हा त्यांचा पहिला राष्ट्रीय पुरस्कार विजेता लघुपट आहे. त्याचे अनुभव 'अनुभवित' आहेत. [10] पिस्तुलिया शाळेत जाण्यासाठी दलित मुलांची इच्छा, आणि त्याच्या कुटुंबाच्या गरिबीमुळे आणि त्याच्या समाजात औपचारिक शिक्षणासाठी एक खोल बसलेले तिरस्कार या कारणांमुळे असमर्थता दर्शवितात. त्याची पहिली फिल्म फँड्री फेब्रुवारी 2014 मध्ये रिलीज झाली होती. फँड्री (शब्द म्हणजे कैकाडी भाषेतील डुक्कर. [1] [7]) एका गावाच्या बाहेरील दारिद्र्यात कैकाडी कुटुंबाचा सामना करत असलेल्या कठिण अडचणींवर लक्ष केंद्रित केले जाते. सामाजिक आणि आर्थिक संरचनेमध्ये savarna समुदायांचे सदस्य आहे. फॅन्ड्री यांनी समीक्षकांची प्रशंसा केली. [11] 66 व्या बर्लिन इंटरनॅशनल फिल्म फेस्टिवलमध्ये त्यांनी आपली दुसरी फिल्म 'सायरत'चे प्रथम प्रयोग केले. सॅरेट, जसे फँड्री आणि पिस्त्य्य्य्या, जातीभेदांसंबंधीचे व सन्माननीय हानीचे व्यवहार करते, हा भारताच्या काही भागामध्ये अजूनही प्रचलित एक प्रथा आहे. सायरत समाजात महिलांची भूमिका समजून घेण्याचा प्रयत्न करते; आर्ची (अर्चना पाटील) चे व्यक्तिमत्त्व असलेल्या, सायरतचा नायक, लोकप्रिय आणि समीक्षकांच्या प्रशस्तिसमान दोन्ही. सियात सध्या सध्याच्या सर्वाधिक कमाईची मराठी चित्रपट आहे.

कारकीर्द

  • पिस्तुल्या(लघुपट)
  • फँड्री (मराठी चित्रपट)
  • सैराट (मराठी चित्रपट) : या चित्रपटाची ६६व्या बर्लिन आंतरराष्ट्रीय चित्रपटमेळ्यासाठी निवड झाली [१].

पुरस्कार

  • त्याच्या 'उन्हाच्या कटाविरुद्ध' या कवितासंग्रहाला दमाणी साहित्य पुरस्कार मिळाला
  • पुण्याच्या मुक्तांगण परिवारातर्फे देण्यात येणारा डॉ. अनिल अवचट संघर्ष पुरस्कार.
  • साहित्यिक कलावंत प्रतिष्ठानचा वाग्‌यज्ञे पुरस्कार (२६-१२-२०१५)

पुरस्कार

संदर्भ

  1. ^ (इंग्रजी भाषेत) https://www.berlinale.de/en/archiv/jahresarchive/2016/02_programm_2016/02_Filmdatenblatt_2016_201607581.php#tab=filmStills. Missing or empty |title= (सहाय्य)
  2. ^ https://www.loksatta.com/pune-news/nagraj-manjule-get-bharat-ratna-dr-babasaheb-ambedkar-award-1490876/