"कोरेगावची लढाई" च्या विविध आवृत्यांमधील फरक

दिनांक	१ जानेवारी, इ.स. १८१८
स्थान	भीमा कोरेगांव, पुणे जिल्हा महाराष्ट्र
परिणती	ब्रिटिश + महारांचा विजय, पेशवे + मराठ्यांचा पराजय
युद्धमान पक्ष
ब्रिटिश ईस्ट इंडिया कंपनी	Peshwa faction of the Maratha Confederacy मराठा साम्राज्य
सेनापती
कॅप्टन फ्रांसिस एफ. स्टाऊनटोन	पेशवा बाजीराव दुसरा; बापू गोखले; आप्पा देसाई; त्रिंबक डेंगळे
सैन्यबळ
८३४ (including around 500 infantry, around 300 cavalry and 24 artillery; 2 6-pounder cannons)	२८,००० (including 20,000 cavalry and 8000 infantry; (around 2,000 participated in the battle supported by 2 cannons)
बळी आणि नुकसान
275 killed, wounded or missing	500–600 killed or wounded (British estimates)

इतिहास न्याहाळा

← मागील फरक पुढील फरक →

Content deleted Content added

दृश्यविकिमजकूर

Inline

१८:४९, १८ एप्रिल २०१७ ची आवृत्ती

भीमा कोरेगाव हे महाराष्ट्राच्या पुणे जिल्ह्यामधील एक गाव आहे.

इतिहास

भीमा कोरेगाव येथे १ जानेवारी १८१८ - या दिवशी ब्रिटिश ईस्ट इंडीया कंपनीच्या कॅप्टन एफ.एफ. स्टाँटन यांच्या नेतृत्वाखालील दुसर्‍या बाँबे नेटिव्ह इन्फन्ट्री बटालियनच्या ५०० महारांन्नी पेशवे सैन्याचा पराभव केला

बाजीराव नासिककडे न जातां ओझरचा घाट उतरून जुन्नर खेडावरून ता. 30 डिसेंबर रोजीं चाकण येथें येऊन पोंचला, अशी बातमी स्मिथ यास कळली. त्याचे पूर्वी कोंकणांतून मुंबईकडून इंग्रज फौज येत होती तिला गांठावें किंवा पुण्यावर येऊन ते शहर एकदम हस्तगत करावें असा बाजीरावाचा बेत असल्याचें स्मिथ यास दिसून आलें, दोन्ही गोष्टी इंग्रजांस बिकटच होत्या. पुण्यास इंग्रजांचा बंदोबस्त अगदींच तात्पुरता होता. .... ..... ....... क. बर पुण्याचे बंदोबस्तास होता. त्यानें आपल्या मदतीस शिरूरहून जास्त फौज बोलावली होती, त्यावरून कॅ. Staunton थोडे इंग्रज सैन्य बरोबर घेऊन ता. 31 डिसेंबर 1817 रोजीं रात्रीं 8 वाजतां शिरूरहून निघा, तो दुसऱ्या दिवशीं सकाळी 10 वाजतां कोरेगांवजवळ येऊन उतरला. तेथील टेकडीवरून त्याला पेशव्याची प्रचंड फौज भीमा नदीच्या काठीं दिसली. Staunton ची बातमी बापू गोखल्यास होतीच.
घोडनदीहून वरील इंग्रज फौज पुण्यास येत होती तिची बाजीरावाशीं अकस्मात गांठ पडली. बापू गोखल्यास श्रीमंतांनीं आज्ञा केली, कीं आज लढाई करून आम्हास पुढें जाण्यास मार्ग करून द्यावा. गांवास लहानशी तटबंदी होती तींत इंग्रज आश्रयार्थ गेले. त्यांजवर दुसऱ्या बाजूनें मराठ्यांनी तोफांचा मारा सुरु केला. जागा अडचणीची असल्यामुळे तोफा बंद करून मराठ्यांकडील आरबांनी व पायदळांनी इंग्रजांवर चालून घेतले. तेव्हा संगिनीचे व तरवारीचेच युद्ध झाले. इंग्रज शिकस्त झाले. त्यांचे पुष्कळसे ऑफिसर्स व लोक मारले गेले. रात्री 9 वाजेपर्यंत लढाई चालून पेशव्यांचे सैन्य आपल्या छावणीकडे परत आलें. इंग्रजांचे 175 जखमी झाले, त्यापैकी बहुतेक होतकरूच होते. मराठ्यांचे सुमारे 500 लोक पडले. थोडक्या लोकांनी पुष्कळांशी लढून आपला निभाव केल्याबद्दल कोरेगांव येथें इंग्रजांनी स्मारकाचा स्तंभ उभारला आहे. बाजीराव तर अगोदरच जेजुरीच्या वाटेने साताऱ्याकडे निघाला होता. पाठीमागून ज. स्मिथ येत असतां त्यास ओझरच्या घाटांत त्रिंबकजी डेंगळ्याच्या रामोशांनी इतके सतावून सोडले की ता. 2 जानेवारी रोजी जेमतेम तो चाकणला येऊन पोंचला. त्याच दिवशी कॅ. Staunton जखमी झालेले लोक व उरलेली फौज बरोबर घेऊन परत शिरूरच्या छावणीत गेला.' ( संदर्भ ग्रंथ - मराठी रियासत खंड 8 )

संदर्भ

^ चुका उधृत करा: <ref> चुकीचा कोड; Gazetteer1885 नावाने दिलेल्या संदर्भांमध्ये काहीही माहिती नाही

[Gazetteer1885-1] चुका उधृत करा: <ref> चुकीचा कोड; Gazetteer1885 नावाने दिलेल्या संदर्भांमध्ये काहीही माहिती नाही

[१]

@@ ओळ १: / ओळ १: @@
 {{माहितीचौकट सैन्य संघर्ष
-| conflict    = कोरेगांवची लढाई
+| संघर्ष =भीमा कोरेगावची लढाई
+| या युद्धाचा भाग =[[तिसरे इंग्रज-मराठा युद्ध]]
-| width       =
+| चित्र = Bhima Koregaon Victory Pillar.jpg
-| partof      = [[Third Anglo-Maratha War]]
+| चित्र रुंदी = 250 px
-| image       = [[File:Bhima Koregaon Victory Pillar.jpg|center|250px]]
+| चित्रवर्णन = कोरेगावांमध्ये महारांचा विजय स्तंभ
-| caption     = Bhima Koregaon Victory Pillar
+| दिनांक = [[जानेवारी १|१ जानेवारी]], [[इ.स. १८१८]]
-| date        = 1 जानेवारी 1818
+| स्थान =[[भीमा कोरेगांव]], [[पुणे जिल्हा]] [[महाराष्ट्र]]
-| place       = [[Koregaon Bhima]] (in present-day [[Maharashtra]], [[India]])
+| परिणती = ब्रिटिश + महारांचा विजय, पेशवे + मराठ्यांचा पराजय
-| coordinates = {{Coord|18|38|44|N|074|03|33|E|display=inline,title}}
+| सद्यस्थिती =
-| map_type    = भारत
+| प्रादेशिक बदल =
-| latitude    = 18.646378
+| पक्ष१ = [[File:British East India Company flag.svg|22px|border]] [[ब्रिटिश ईस्ट इंडिया कंपनी]]
-| longitude   = 74.057299
+| पक्ष२ = [[File:Flag of the Maratha Empire.svg|22px|border]] Peshwa faction of the [[Maratha Confederacy]] [[मराठा साम्राज्य]]
-| map_caption = भारताच्या नकाशात भीमा कोरेगावचे स्थान Location of Koregaon Bhima in India
+| सेनापती१ = कॅप्टन फ्रांसिस एफ. स्टाऊनटोन
-| map_label   = भीमा कोरेगावKoregaon Bhima
+| सेनापती२ =  [[पेशवा]] [[बाजीराव दुसरा]]<br />[[बापू गोखले]]<br/>आप्पा देसाई<br/>त्रिंबक डेंगळे
-| result      = British victory, Maratha retreat
+| सैन्यबळ१ = ८३४ (including around 500 infantry, around 300 cavalry and 24 artillery<br />2 6-pounder cannons)
-| status      =
+| सैन्यबळ२ = २८,००० (including 20,000 cavalry and 8000 infantry<br />(around 2,000 participated in the battle supported by 2 cannons)
-| combatants_header =
+| बळी१ = 275 killed, wounded or missing
-| combatant1  = [[File:British East India Company flag.svg|22px|border]] [[British East India Company]]
+| बळी२ = 500–600 killed or wounded (British estimates)
-| combatant2  = [[File:Flag of the Maratha Empire.svg|22px|border]] Peshwa faction of the [[Maratha Confederacy]]
+| टिपा =  <ref name="Gazetteer1885" />
-| commander1  = Captain Francis F. Staunton
-| commander2  = [[Peshwa]] [[Baji Rao II]]<br />[[Bapu Gokhale]]<br/>Appa Desai<br/>Trimbakji Dengle
-| units1      = 2nd Battalion of the [[102nd Prince of Wales's Own Grenadiers|1st Regiment of Bombay Native Infantry]]<br/>[[Madras Army|Madras Artillery]]
-| units2      = [[Arabs]], [[Gosains]] and [[Maratha]]
-| strength1   = 834, including around 500 infantry, around 300 cavalry and 24 artillery<br />2 6-pounder cannons
-| strength2   = 28000, including 20,000 cavalry and 8000 infantry<br />(around 2,000 participated in the battle supported by 2 cannons)
-| casualties1 = 275 killed, wounded or missing
-| casualties2 = 500–600 killed or wounded (British estimates)
-| notes       = <ref name="Gazetteer1885" />
-| campaignbox =
 }}
 {{विस्तार}}'''भीमा कोरेगाव''' हे [[महाराष्ट्र|महाराष्ट्राच्या]] [[पुणे जिल्हा|पुणे जिल्ह्यामधील]] एक गाव आहे.
 == इतिहास ==
 [[Image:hutatma_smarak.jpg|right|thumb|भीमा कोरेगाव येथे इंग्रजांनी बांधलेला विजय स्तंभ ]]