विद्युत खुर्ची किंवा इलेक्ट्रिक खुर्ची हे एक विशेष उपकरण आहे जे विजेच्या झटक्याने मृत्युदंड देण्यासाठी वापरले जाते. दोषी व्यक्तीला लाकडी खुर्चीला बांधले जाते आणि डोक्याला आणि पायाला जोडलेल्या इलेक्ट्रोडद्वारे त्याला विजेचा धक्का दिला जातो. १८८१ मध्ये न्यू यॉर्कमधील बफेलो येथील दंतवैद्य अल्फ्रेड पी. साउथविक यांनी ही पद्धत विकसित केली. पुढील दशकात पारंपारिक फाशीच्या एवजी अधिक मानवीय पर्याय म्हणून ते विकसित केले गेले. १८९० मध्ये ही पहिल्यांदा वापरण्यात आली.
फिलीपिन्समध्येही विद्युत खुर्चीचा मोठ्या प्रमाणात वापर केला जात असे. सुरुवातीला मेंदूच्या नुकसानीमुळे मृत्यू होतो असे मानले जात होते, परंतु १८९९ मध्ये वैज्ञानिकदृष्ट्या हे सिद्ध झाले की मृत्यू प्रामुख्याने वेंट्रिक्युलर फायब्रिलेशन आणि हृदयघातामुळे होतो. अमेरिकन मृत्युदंडाच्या शिक्षेत ऐतिहासिक महत्त्व असूनही, प्राणघातक इंजेक्शनचा अवलंब केल्याने विद्युत खुर्चीचा वापर कमी झाला आहे. काही राज्यांमध्ये वीजेचा झटका ही कायदेशीर अंमलबजावणी पद्धत म्हणून कायम ठेवली जाते, परंतु दोषी व्यक्तीच्या पसंतीनुसार ती अनेकदा दुय्यम पर्याय असते. अपवादांमध्ये दक्षिण कॅरोलिना समाविष्ट आहे, जिथे ही प्राथमिक पद्धत आहे आणि टेनेसी, जिथे प्राणघातक इंजेक्शन औषधे उपलब्ध नसल्यास कैद्यांच्या इच्छेशिवाय ती वापरली जाऊ शकते.
२०२५ मध्ये, अलाबामा, दक्षिण कॅरोलिना आणि फ्लोरिडा सारख्या राज्यांमध्ये विजेचा झटका हा एक पर्याय राहिला आहे, जिथे कैदी त्याऐवजी प्राणघातक इंजेक्शन निवडू शकतात. आर्कान्सा, केंटकी आणि टेनेसी येथे विशिष्ट तारखेपूर्वी शिक्षा झालेल्यांना विद्युत खुर्ची दिली जाते.
विकिपीडिया
