यूएसएस नॉटिलस (एसएसएन-५७१)

**यूएसएस नॉटिलस (एसएसएन-५७१)**
	world's first nuclear-powered submarine
	माध्यमे अपभारण करा
	विकिपीडिया
प्रकार	nuclear submarine
याचे नावाने नामकरण	USS Nautilus;
स्थान	Groton, Southeastern Connecticut Planning Region, कनेटिकट, अमेरिकेची संयुक्त संस्थाने
वापर	warship;
चालक कंपनी	अमेरिकेचे आरमार;
उत्पादक	General Dynamics;
Location of creation	General Dynamics Electric Boat;
वारसा अभिधान	National Historic Landmark (इ.स. १९८२ – ); National Register of Historic Places listed place (A, C, NRHP structure, U.S.S. NAUTILUS (submarine), इ.स. १९७९ – );
महत्वाची घटना	ship launching (इ.स. १९५४); ship decommissioning (इ.स. १९८०); keel laying (इ.स. १९५२);
उभारीत क्षमता	१०;
बीम (रुंदी)	८.५ m;
पाण्यात बुडलेली खोली	७.९ m;
रुंदी	८.५ m;
लांबी	९७.५ m;
	४१° २३′ १४″ N, ७२° ०५′ १८″ W
अधिकार नियंत्रण
	Q827360; NRHP reference number: 79002653
	अनुनादक; पेटस्केन; टिप्पणी; ओपनस्ट्रीट मॅप; शोधक साधन; विकिशूटमी; चित्रित शोध;

USS Nautilus (es); USS Nautilus (ru); USS Nautilus (de); USS Nautilus (ga); یواس‌اس ناتیلوس (اس‌اس‌ان-۵۷۱) (fa); 鸚鵡螺號核動力潛艇 (zh); USS Nautilus (da); USS Nautilus (SSN-571) (ro); ノーチラス (ja); USS Nautilus (sv); נאוטילוס (he); 鸚鵡螺號核動力潛艇 (zh-hant); USS Nautilus (mul); USS 노틸러스 (ko); USS Nautilus (eo); USS Nautilus (cs); USS Nautilus (bs); USS Nautilus (it); USS Nautilus (fr); USS Nautilus (SSN-571) (et); यूएसएस नॉटिलस (एसएसएन-५७१) (mr); USS Nautilus (SSN-571) (vi); USS Nautilus (el); USS Nautilus (af); USS Nautilus (pt); USS Nautilus (sl); USS Nautilus (sk); USS Nautilus (be-tarask); 鸚鵡螺號核動力潛艇 (zh-hk); USS Nautilus (id); USS Nautilus (pl); USS «Nautilus» (nb); USS Nautilus (SSN-571) (az); Наутілус (uk); USS Nautilus (fi); USS Nautilus (sh); USS Nautilus (nl); USS Nautilus (en); غواصة يو أس أس نوتيلوس (ar); 鹦鹉螺号核动力潜艇 (zh-hans); USS Nautilus (tr) submarino líder de la clase Nautilus (es); navire de guerre (fr); yhdysvaltalainen sukellusvene, maailman ensimmäinen ydinkäyttöinen sukellusvene (fi); kapal selam bertenaga nuklir pertama di dunia (id); amerykański okręt podwodny (w służbie 1954–1980), pierwsza w historii jednostka pływająca z napędem jądrowym (pl); ubåt (1954) (nb); SSN-571 (nl); американская подводная лодка (ru); world's first nuclear-powered submarine (en); Erstes nukleargetriebenes Museums U-Boot der Welt der United States Navy in Groton (de); Primeiro submarino nuclear (pt); world's first nuclear-powered submarine (en); غواصة تابعة للبحرية الأمريكية (ar); americká ponorka, samostatná jednotka (cs); amerikansk atomubåt som sjösattes 1954 (sv) Classe Nautilus (it); USS Nautilus (nb); USS Nautilus SSN-571, USS Nautilus SSN571 (nl); Наутилус (ru); SSN-571 (cs); SSN-571 (de); SSN-571 노틸러스 호, 노틸러스 호, SSN-571 노틸러스 (ko); USS Nautilus SSN-571 (en); يو اس اس نوتيلوس, نوتيلوس (ar); Ναυτίλος (el); 鹦鹉螺号核动力潜艇, SSN-571, 美国海军鹦鹉螺号潜艇 (zh)

यूएसएस नॉटिलस (एसएसएन-५७१) ही जगातील पहिली कार्यरत आण्विक-शक्तीवर चालणारी पाणबुडी. ही ३ ऑगस्ट १९५८ रोजी उत्तर ध्रुवावरील प्रवास पूर्ण करणारी पहिली पाणबुडी बनली. तिचे सुरुवातीचे कमांडिंग ऑफिसर यूजीन "डेनिस" विल्किन्सन होते, जे एक व्यापकपणे प्रतिष्ठित नौदल अधिकारी होते ज्यांनी आजच्या यूएसच्या आण्विक नेव्हीच्या अनेक प्रोटोकॉल बनवले आणि आपली कारकीर्द गाजवली.

ज्युल्स व्हर्नच्या १९७० च्या क्लासिक सायन्स फिक्शन कादंबरीत कॅप्टन नेमोच्या काल्पनिक पाणबुडीचे नाव हेच होते. द्वितीय विश्वयुद्धात विशेष कामगिरी केलेल्या एका जहाजाचे नाव यूएसएस नॉटिलस (एसएस-१६८) होते.^[१] नवीन अणु-शक्तीयुक्त नॉटिलस ही १९५१ मध्ये अधिकृत करण्यात आले. १९५२ मध्ये बांधकामाला सुरुवात झाली आणि २१ जानेवारी १९५४ मध्ये बोट लाँच करण्यात आली, मॅमी आयझेनहॉवर, युनायटेड स्टेट्सची फर्स्ट लेडी, ३४ व्या राष्ट्राध्यक्ष ड्वाइट डी. आयझेनहॉवर यांची पत्नीकडून. पुढील सप्टेंबरमध्ये ते युनायटेड स्टेट्स नेव्हीमध्ये नियुक्त करण्यात आले.

तिच्या आण्विक प्रणोदनामुळे तिला डिझेल-इलेक्ट्रिक पाणबुड्यांपेक्षा जास्त काळ पाण्यात बुडून राहणे शक्य होते आणि पहिल्या वर्षांच्या कामामध्ये अनेक विक्रम मोडले आणि पाणबुडीच्या मर्यादेपलीकडे पूर्वीच्या ठिकाणी प्रवास केला.^[२]^[३] कामामध्ये, डिझाइन आणि बांधकामातील अनेक मर्यादा उघड झाल्या व या माहितीचा वापर त्यानंतरच्या पाणबुड्या सुधारण्यासाठी करण्यात आला.^[४]

नॉटिलस ही १९८० मध्ये सेवेतून काढण्यात आली आणि १९८२ मध्ये राष्ट्रीय ऐतिहासिक लँडमार्क म्हणून नियुक्त केली गेली. पाणबुडीचे ग्रॉटन, कनेक्टिकट येथील सबमरीन फोर्स लायब्ररी आणि संग्रहालयात एक संग्रहालय जहाज म्हणून जतन केले गेले आहे, जेथे दरवर्षी सुमारे २,५०,००० पर्यटक भेट देतात.^[५]

संदर्भ

^ "Nautilus III (SS-168)". NHHC (इंग्रजी भाषेत). 2021-01-17 रोजी पाहिले.
^ "Argonne National Laboratory News Release, 21 January 1996, retrieved 31 December 2014". 27 April 2017 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 3 May 2012 रोजी पाहिले.
^ "Reactors designed by Argonne National Laboratory, retrieved 31 December 2014". 22 June 2012 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 1 January 2015 रोजी पाहिले.
^ "Lab's early submarine reactor program paved the way for modern nuclear power plants". Argonne's Nuclear Science and Technology Legacy (Press release). Argonne National Laboratory. 21 January 1996. 6 September 2012 रोजी पाहिले.
^ "Submarine Force Museum, History of USS NAUTILUS (SSN 571)". 19 June 2016 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 10 June 2016 रोजी पाहिले.

[1] "Nautilus III (SS-168)". NHHC (इंग्रजी भाषेत). 2021-01-17 रोजी पाहिले.

[2] "Argonne National Laboratory News Release, 21 January 1996, retrieved 31 December 2014". 27 April 2017 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 3 May 2012 रोजी पाहिले.

[3] "Reactors designed by Argonne National Laboratory, retrieved 31 December 2014". 22 June 2012 रोजी मूळ पानापासून संग्रहित. 1 January 2015 रोजी पाहिले.

[4] "Lab's early submarine reactor program paved the way for modern nuclear power plants". Argonne's Nuclear Science and Technology Legacy (Press release). Argonne National Laboratory. 21 January 1996. 6 September 2012 रोजी पाहिले.

[5] "Submarine Force Museum, History of USS NAUTILUS (SSN 571)". 19 June 2016 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 10 June 2016 रोजी पाहिले.

[१]

[२]

[३]

[४]

[५]