मंजू मणिकुट्टन

**मंजू मणिकुट्टन**
	Indian beautician and social worker (born 1976)
	माध्यमे अपभारण करा
	विकिपीडिया
जन्म तारीख	c. इ.स. १९७६; एर्नाकुलम जिल्हा
नागरिकत्व	भारत;
निवासस्थान	दम्मम;
व्यवसाय	cosmetologist; सामाजिक कार्यकर्ता;
पुरस्कार	नारी शक्ती पुरस्कार;
अधिकार नियंत्रण
	Q104758939;
	अनुनादक; पेटस्केन; टिप्पणी; ओपनस्ट्रीट मॅप; शोधक साधन; चित्रित शोध;

मंजू मणिकुट्टन (जन्म: १९७६ ) या एक भारतीय सौंदर्यप्रसाधक (ब्युटीशियन) आणि सामाजिक कार्यकर्त्या आहेत. त्यांनी सौदी अरेबियामध्ये कायदेशीर, आरोग्य आणि कामाशी संबंधित समस्यांना तोंड देणाऱ्या अनेक परदेशी कामगारांना वाचवले. २०१९ मध्ये मंजू यांना भारतातील महिलांसाठीचा सर्वोच्च पुरस्कार, नारी शक्ती पुरस्काराने सन्मानित करण्यात आले.

जीवन

मणिकुट्टनचा जन्म आणि संगोपन केरळमधील एर्नाकुलम जिल्ह्यात^[१] झाले.^[२] त्यांचे लग्न पद्मनाभन मणिकुट्टनशी झाले. त्यांना दोन मुले (अभिनव आणि अभिरामी) झाल्यानंतर, २०११ मध्ये मंजू आपल्या पतीसह सौदी अरेबियातील अल-खोबर शहरात राहायला गेल्या आणि सौंदर्यप्रसाधक म्हणून एका सौंदर्य प्रसाधन केंद्र, अर्थात ब्युटी पार्लरमध्ये काम करू लागल्या.^[३]

सौदी अरेबियातील प्रसिद्ध सामाजिक कार्यकर्त्या आणि नवयुगम सांस्कृतिक मंचाच्या उपाध्यक्षा सफिया अजित यांना भेटल्यानंतर त्यांचे जीवन बदलले. अजित यांनी त्यांना समाजसेवेत प्रवेश करण्यास प्रोत्साहित केले आणि निर्वासन केंद्रातील महिलांच्या समस्या सोडवण्यासाठी त्या अजितची सहाय्यक म्हणून काम करू लागल्या. एका वर्षानंतर, कर्करोगाने अजित यांचे निधन झाले. नवयुगम यांनी मणिकुट्टन यांना अजित यांनी सांभाळलेल्या जबाबदाऱ्या सोपवल्या. मणिकुट्टन यांनी महिला निर्वासन केंद्राची संपूर्ण जबाबदारी घेतली आणि महिला कैद्यांच्या प्रकरणांचे निराकरण करण्यात सक्रिय सहभाग घेतला. त्यांचे पती पद्मनाभन मणिकुट्टन हे त्यांच्या सर्व सामाजिक उपक्रमांमध्ये त्यांना मदत करत आहेत.

सौदी अरेबियात घरकाम करणाऱ्या, रुग्णालयातील कामगार, ब्युटीशियन इत्यादी म्हणून काम करणाऱ्या आणि त्यांच्या प्रायोजकांशी, आरोग्य, कायदेशीर आणि कामगार समस्या आणि व्हिसा यासारख्या समस्यांना तोंड देणाऱ्या महिलांचे शेकडो प्रकरणे मणिकुट्टनने सोडवली. सर्व कायदेशीर औपचारिकता पूर्ण केल्यानंतर त्यांनी शेकडो महिलांना भारतात परत जाण्यास मदत केली. भारतीय दूतावासाने मंजू यांना एक समर्पित सामाजिक स्वयंसेवक म्हणून मान्यता दिली आणि भारतीय महिला कामगारांशी संबंधित कोणत्याही प्रकरणांमध्ये हस्तक्षेप करण्याचा अधिकार दिला. महिला निर्वासन अधिकारी आणि सौदी अधिकाऱ्यांचे त्यांच्याबद्दल खूप उच्च मत असून त्यांनी मंजू यांना अनेक गुंतागुंतीच्या कामगार आणि व्हिसा प्रकरणांमध्ये मदत केली.

२०१९ मध्ये त्यांच्या सामाजिक कार्यासाठी त्यांना नारी शक्ती पुरस्कार देण्यात आला. २०१९ मध्ये आंतरराष्ट्रीय महिला दिनी नवी दिल्ली येथील राष्ट्रपती भवनात भारताचे राष्ट्रपती रामनाथ कोविंद यांच्या हस्ते हा पुरस्कार प्रदान करण्यात आला.^[४] हा भारतीय "महिला सक्षमीकरणासाठीच्या अपवादात्मक कार्याबद्दल राष्ट्रीय पुरस्कार" आहे.^[५] त्यांनी मंत्री मेनका गांधी यांची भेट घेतली आणि त्यानंतर पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांची भेट घेतली. त्या वर्षी हा पुरस्कार मिळवणाऱ्या त्या एकमेव प्रवासी महिला होत्या.^[१]

संदर्भ

^ ^a ^b Mohammed, Irfan (2019-03-20). "India president confers Manju with Nari Shakti Puraskar award". Saudigazette (English भाषेत). 2021-01-09 रोजी पाहिले.CS1 maint: unrecognized language (link)
^ "Ministry of Women and Child Development". www.facebook.com. 2021-01-09 रोजी पाहिले.
^ "This beautician gives Khaddamas a ray of hope in desert kingdom". The New Indian Express. 2021-01-09 रोजी पाहिले.
^ "Malayali volunteer gets Nari Shakti Puraskar | Kochi News - Times of India". The Times of India (इंग्रजी भाषेत). Feb 25, 2019. 2021-01-09 रोजी पाहिले.
^ "Nari Shakti Puraskar - Gallery". narishaktipuraskar.wcd.gov.in. 2021-01-09 रोजी पाहिले.

[sg-1] Mohammed, Irfan (2019-03-20). "India president confers Manju with Nari Shakti Puraskar award". Saudigazette (English भाषेत). 2021-01-09 रोजी पाहिले.CS1 maint: unrecognized language (link)

[2] "Ministry of Women and Child Development". www.facebook.com. 2021-01-09 रोजी पाहिले.

[notamaid-3] "This beautician gives Khaddamas a ray of hope in desert kingdom". The New Indian Express. 2021-01-09 रोजी पाहिले.

[4] "Malayali volunteer gets Nari Shakti Puraskar | Kochi News - Times of India". The Times of India (इंग्रजी भाषेत). Feb 25, 2019. 2021-01-09 रोजी पाहिले.

[pic-5] "Nari Shakti Puraskar - Gallery". narishaktipuraskar.wcd.gov.in. 2021-01-09 रोजी पाहिले.

[१]

[२]

[३]

[४]

[५]

ब च सं नारी शक्ती पुरस्कार विजेते
१९९९	• के.व्ही. राबिया • चिन्ना पिल्लई • किंकरी देवी
२०१३	• मानसी प्रधान • एम वेंकय्या • बीना शेठ लष्करी • टी. राधा के.प्रशांती • वर्तिका नंदा • सीमा साखरे
२०१४	• रश्मी आनंद • नंदिता कृष्णा • लक्ष्मी गौतम • नेहा किरपाल • लतिका ठुकराल • साईलक्ष्मी बालीजेपल्ली • पी. कौसल्या • स्वराज विद्वान
२०१५	• लुसी कुरियन • सौरभ सुमन • बसंती देवी (पर्यावरणतज्ज्ञ) • सुपर्णा बक्षी गांगुली • मीना शर्मा • प्रिती पाटकर • उत्तरा पडवार • पोलूमती विजया निर्मला • वासु प्रिमलानी • सुजाता साहू • ज्योती म्हापसेकर • सुमिता घोष • अंजली शर्मा (पशु प्रेमी) • कृष्णा यादव • शकुंतला मजुमदार
२०१६	• राजस्थान • छांव फाउंडेशन • मिझो हमेईछे इन्सुइहखावम पॉल • साधना महिला संघ • शिक्षित रोजगार केंद्र प्रबंधक समिती • त्रिपुनिथुरा कथकली केंद्रम लेडीज टृप • अमृता पाटील • अमला अक्किनेनी • अनत्ता सोनी • अनोयारा खातून • बी. कोदैनायगी • बानो हरालू • दीपा माथुर • दिव्या रावत • इल्से कोहलर-रोलेफसन • जानकी वसंत • कल्पना शंकर • कल्याणी बालकृष्णन • मुमताज काझी • नंदिता शाह • पल्लवी फौजदार • पामेला मल्होत्रा • कमर डागर • रीमा साठे • रिंग्युइचोन वशुम • संगीता अय्यर • स्मिता तंडी • सुमित्रा हजारिका • सुनीता सिंग चोकन • सुभा वारियर • तियासा अध्या • व्ही. नानम्मल • झुबोनी हुम्त्सो
२०१७	• गार्गी गुप्ता • सिंधुताई सपकाळ • गौरी मौलेखी • नाविका सागर परिक्रमा • मालविका अय्यर • रेवन्ना उमादेवी नागराज • थिनलास कोरोल • एस. शिवा सत्या • भारती कश्यप बेटी जिंदाबाद बेकरी • मित्तल पटेल • साबरमती टिकी • जयम्मा बंडारी • श्यामला कुमारी • वनस्त्री • लिझीमोल फिलीपोस पामाडीकंडथिल • चिरोम इंदिरा • उर्मिला आपटे • दीपिका कुंडाजी • पूर्णिमा देवी बर्मन • अनिता भारद्वाज • अंबिका बेरी • पुष्पा गिरिमाजी • अवनी • श्रुजन • सी.के. दुर्गा • रेखा मिश्रा • मेहविश मुश्ताक • करूणा सोसायटी फॉर अनिमल्स ॲण्ड नेचर • वन स्टॉप सेंटर, रायपूर • मिलेट नेटवर्क ऑफ इंडिया • पंजाब • मधु जैन • जेटसन पेमा • एम.एस. सुनील • शीला बालाजी • अनुराधा कृष्णमूर्ती आणि नम्रता सुंदरेसन • गीता मित्तल
२०१८	• ए. सीमा • अंशु खन्ना • अनु मल्होत्रा • अनुराधा नाईक • चेतना सिन्हा • दर्शना गुप्ता • कोल्लक्कयिल देवकी अम्मा • दिदी कॉन्ट्रॅक्टर • गौरी कामाकाशी • हेकानी जाखलू केन्से • इप्सिता बिस्वास • इति त्यागी • कग्गनपल्ली राधा देवी • कल्पना सरोज • ललिता वकील • माधुरी बडथवाल • मंजू मणिकुट्टन • मीनाक्षी पाहुजा • मिनी वासुदेवन • मुनुस्वामी शांती • नीलम शर्मा • नोमिता कामदार • पामेला चॅटर्जी • प्रज्ञा प्रसुन • प्रियंवदा सिंग • एन.एम. पुष्पा • राहीबाई पोपेरे • रजनी रजक • रेशमा निलोफर नाहा • रिया मजुमदार सिंघल • रुमा देवी • सीमा मेहता • सीमा राव • शिवानी वर्मा • स्मृती मोरर्का • स्नेहलता नाथ • सोनिया जब्बार • सुजाता मोहन (डॉक्टर) • सुनीता देवी • ट्विंकल कालिया • उर्मी बसू • वन स्टॉप सेंटर, रायपूर • कसाब-कच्छ क्राफ्टस्वूमन प्रोड्यूसर कंपनी लि. • सोशल वेलफेयर ॲण्ड न्यूट्रीशनल मील प्रोग्राम डिपार्टमेंट, तमिलनाडू
२०१९	• आरिफा जान • अवनी चतुर्वेदी • भागीरथी अम्मा • भावना कंठ • बीना देवी • चामी मुर्मू • कलावती देवी • कार्त्यायनी अम्मा • कौशिकी चक्रवर्ती • मोहना सिंग • निलझा वांगमो • पदला भुदेवी • रश्मी उर्ध्वरेषे • मान कौर • ताशी आणि नुंगशी मलिक
२०२०	• अनिता गुप्ता • उशाबेन दिनेशभाई वसावा • नासिरा अख्तर • संध्या धर • निवृत्ती राय • टिफनी ब्रार • पद्मा यांगचान • जोधैया बाई बेग • सायली नंदकिशोर आगवणे • वनिता बोराडे • मीरा ठाकूर • जया मुत्थू, तेजम्मा (एकत्रित)]] • एला लोध • आरती राणा
२०२१	• सतूपती प्रसन्ना श्री • तागे रीता • मधुलिका रामटेके • निरंजनाबेन कलार्थी • पूजा शर्मा • अंशुल मल्होत्रा • शोभा गस्ती • राधिका मेनन • कमल कुंभार • श्रुती मोहपात्रा • बातूल बेगम • थारा रंगास्वामी • नीरजा माधव • नीना गुप्ता (गणितज्ञ)