बीना देवी

**बीना देवी**
	Indian mushroom cultivator
	माध्यमे अपभारण करा
	विकिपीडिया
जन्म तारीख	इ.स. १९७७; मुंगेर
नागरिकत्व	भारत;
व्यवसाय	शेतकरी;
अधिकार नियंत्रण
	Q87630227;
	अनुनादक; पेटस्केन; टिप्पणी; ओपनस्ट्रीट मॅप; शोधक साधन; चित्रित शोध;

वीणा देवी याच्याशी गल्लत करू नका.

बीना देवी ह्या एक भारतीय महिला राजकारणी आहेत. यांनी आपल्या परिसरातील महिलांना मशरूम लागवडीद्वारे उद्योजक बनण्यास प्रेरित केले. मशरूम लागवड लोकप्रिय केल्याबद्दल त्यांना 'मशरूम महिला' असे टोपणनाव लाभले. आणि याच कारणाने त्या पाच वर्षांसाठी तेतियाबांबर ब्लॉक मधील धौरी पंचायतीच्या सरपंच बनल्या. त्यांनी शेतकऱ्यांना मशरूम, सेंद्रिय शेती, गांडूळ खत उत्पादन आणि सेंद्रिय कीटकनाशके तयार करण्याचे प्रशिक्षण दिले.

९ मार्च २०२० रोजी, देवी यांना तत्कालीन राष्ट्रपती रामनाथ कोविंद यांच्या हस्ते नारी शक्ती पुरस्काराने सन्मानित करण्यात आले.^[१]

प्रारंभिक आयुष्य

बीना देवी ह्या तिलकरी नावाच्या एका छोट्या गावाच्या रहिवासी असून त्यांचा जन्म सन १९७७ मध्ये झाला.^[२]

कारकिर्द

सुरुवातीला देवीने स्वतःच्या घरी पलंगाखाली थोडेसे मशरूम वाढवले. यामुळे त्यांना ही एक फायद्याची बाब असल्याचे जाणवले.^[२]

देवी दुग्धव्यवसाय आणि शेळी पालन करतात. याच सोबत त्यांनी ग्रामीण महिलांमध्ये स्वयंरोजगाराला प्रेरणा देण्याचे काम केले. त्यांनी मुंगेर जिल्ह्यातील पाच ब्लॉक आणि शेजारच्या १०५ गावांमध्ये मशरूम उत्पादन लोकप्रिय केले आहे, ज्याचा फायदा १५०० महिलांना झाला.^[३]

डिजिटल साक्षरता पसरवण्यात देवीचा सहभाग होता. टाटा ट्रस्ट्स कडून निधीत मिळालेला मोबाईल फोन कसा वापरायचा याचे त्यांनी ७०० महिलांना प्रशिक्षण दिले. त्यांनी एसआरआय पद्धतीच्या पीक शेतीचे २,५०० शेतकऱ्यांना प्रशिक्षण दिले आहे आणि बचत गट तयार करण्यास प्रवृत्त केले.^[३]

महिला दिनानिमित्त पंतप्रधानांचे ट्विटर खाते सांभाळणाऱ्या स्नेहा मोहनदास, मालविका अय्यर, काश्मिरी नुम्धा, आरिफा जान, कल्पना रमेश, विजया पवार आणि कलावती देवी यांच्यानंतर बीना देवी या सातव्या महिला ठरल्या.^[४]

९ मार्च २०२० रोजी, देवी यांना तत्कालीन राष्ट्रपती रामनाथ कोविंद यांच्या हस्ते नारी शक्ती पुरस्काराने सन्मानित करण्यात आले.^[१]

बीना देवी आणि त्यांच्या शेतातील मशरूम

मशरूम शेती बद्दल बोलताना देवी म्हणतात: "या शेतीमुळे मला आदर मिळाला. मी बिहारमधील धौरी पंचायतीची सरपंच झाले. माझ्यासारख्या महिलांना यातून प्रशिक्षण घेण्याची संधी मिळत आहे ही माझ्यासाठी आनंदाची गोष्ट आहे."^[३]

अलिकडेच देवी यांना बिहारमधील मुंगेर येथे झालेल्या मातृशक्ती संमेलनात 'प्रतिभा सन्मान' देऊन सन्मानित करण्यात आले. २५ डिसेंबर २०२३ रोजी मुंगेर येथील लखीसराय येथे हा कार्यक्रम आयोजित करण्यात आला होता.

संदर्भ

^ ^a ^b Dainik Bhaskar Hindi (8 March 2020). "Women's Day 2020: President Kovind awarded Nari Shakti Puraskar to Bina Devi and many women | Women's Day 2020: 103 वर्षीय मान कौर को नारी शक्ति पुरस्कार, 'मशरूम महिला' भी सम्मानित". bhaskarhindi.com. 2020-03-12 रोजी पाहिले.
^ ^a ^b Agarwal, Rishika (2020-03-17). "Bihar's daughter, Bina Devi famous as Mushroom Mahila was awarded the Nari Shakti Award". PatnaBeats (इंग्रजी भाषेत). 2020-04-03 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 2020-04-09 रोजी पाहिले.
^ ^a ^b ^c "Get out, work yourself: Mushroom Mahila message to women". www.outlookindia.com/. 2021-01-05 रोजी पाहिले.
^ "Get out, work yourself: 'Mushroom Mahila' message to women | INDIA New England News". indianewengland.com. 2020-03-09 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 2020-03-12 रोजी पाहिले.

[bhaskarhindi-1] Dainik Bhaskar Hindi (8 March 2020). "Women's Day 2020: President Kovind awarded Nari Shakti Puraskar to Bina Devi and many women | Women's Day 2020: 103 वर्षीय मान कौर को नारी शक्ति पुरस्कार, 'मशरूम महिला' भी सम्मानित". bhaskarhindi.com. 2020-03-12 रोजी पाहिले.

[fame-2] Agarwal, Rishika (2020-03-17). "Bihar's daughter, Bina Devi famous as Mushroom Mahila was awarded the Nari Shakti Award". PatnaBeats (इंग्रजी भाषेत). 2020-04-03 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 2020-04-09 रोजी पाहिले.

[get-3] "Get out, work yourself: Mushroom Mahila message to women". www.outlookindia.com/. 2021-01-05 रोजी पाहिले.

[indianewengland-4] "Get out, work yourself: 'Mushroom Mahila' message to women | INDIA New England News". indianewengland.com. 2020-03-09 रोजी मूळ पान पासून संग्रहित. 2020-03-12 रोजी पाहिले.

[१]

[२]

[३]

[४]

ब च सं नारी शक्ती पुरस्कार विजेते
१९९९	के.व्ही. राबिया चिन्ना पिल्लई किंकरी देवी
२०१३	मानसी प्रधान एम वेंकय्या बीना शेठ लष्करी टी. राधा के.प्रशांती वर्तिका नंदा सीमा साखरे
२०१४	रश्मी आनंद नंदिता कृष्णा लक्ष्मी गौतम नेहा किरपाल लतिका ठुकराल साईलक्ष्मी बालीजेपल्ली पी. कौसल्या स्वराज विद्वान
२०१५	लुसी कुरियन सौरभ सुमन बसंती देवी (पर्यावरणतज्ज्ञ) सुपर्णा बक्षी गांगुली मीना शर्मा प्रिती पाटकर उत्तरा पडवार पोलूमती विजया निर्मला वासु प्रिमलानी सुजाता साहू ज्योती म्हापसेकर सुमिता घोष अंजली शर्मा (पशु प्रेमी) कृष्णा यादव शकुंतला मजुमदार
२०१६	राजस्थान छांव फाउंडेशन मिझो हमेईछे इन्सुइहखावम पॉल साधना महिला संघ शिक्षित रोजगार केंद्र प्रबंधक समिती त्रिपुनिथुरा कथकली केंद्रम लेडीज टृप अमृता पाटील अमला अक्किनेनी अनत्ता सोनी अनोयारा खातून बी. कोदैनायगी बानो हरालू दीपा माथुर दिव्या रावत इल्से कोहलर-रोलेफसन जानकी वसंत कल्पना शंकर कल्याणी बालकृष्णन मुमताज काझी नंदिता शाह पल्लवी फौजदार पामेला मल्होत्रा कमर डागर रीमा साठे रिंग्युइचोन वशुम संगीता अय्यर स्मिता तंडी सुमित्रा हजारिका सुनीता सिंग चोकन सुभा वारियर तियासा अध्या V. Nanammal झुबोनी हमत्सो
२०१७	गार्गी गुप्ता सिंधुताई सपकाळ गौरी मौलेखी नाविका परिक्रमा मालविका अय्यर रेवन्ना उमादेवी नागराज Thinlas Chorol एस्. शीवा सत्या भारती कश्यप बेटी जिंदाबाद बेकरी मित्तल पटेल साबरमती जयम्मा बंडारी K. Syamalakumari वनस्त्री Lizymol Philipose Pamadykandathil चिरोम इंदिरा उर्मिला आपटे दीपिका कुंडाजी पूर्णिमा देवी बर्मन अनिता भारद्वाज अंबिका बेरी पुष्पा गिरिमाजी अवनी श्रुजन सी.के. दुर्गा रेखा मिश्रा मेहवीश मुश्ताक करूणा सोसायटी फॉर अनिमल्स ॲण्ड नेचर वन स्टॉप सेंटर, रायपूर मिलेट नेटवर्क ऑफ इंडिया पंजाब मधु जैन जेटसन पेमा एम. एस्. सुनिल शीला बालाजी अनुराधा कृष्णमूर्ती आणि नम्रता सुंदरेसन गीता मित्तल
२०१८	ए. सीमा अंशु खन्ना अनु मल्होत्रा अनुराधा नाईक चेतना गाला सिन्हा दर्शना गुप्ता देवकी अम्मा दिदी कॉन्ट्रॅक्टर गौरी कामाकाशी हेकानी जखालू इप्सिता बिस्वास इति त्यागी कागनपल्ली राधा देवी कल्पना सरोज ललिता वकील माधुरी बडथवाल मंजू मणीकुट्टन मीनाक्षी पाहुजा मिनी वासुदेवन मुनुस्वामी शांती नीलम शर्मा नोमिता कामदार पमेला चॅटर्जी प्रज्ञा प्रसून प्रियंवदा सिंग एन.एम. पुष्पा राहीबाई पोपेरे रजनी रजक रेशमा निलोफर नाहा रिया मजुमदार सिंघल रुमा देवी सीमा मेहता सीमा राव शिवानी वर्मा स्मृती मोरर्का स्नेहलता नाथ सोनिया जब्बार सुजाता मोहन (डॉक्टर) सुनीता देवी ट्विंकल कालिया उर्मी बसू वन स्टॉप सेंटर, रायपूर कसाब-कच्छ क्राफ्टस्वूमन प्रोड्यूसर कंपनी लि. सोशल वेलफेयर ॲण्ड न्यूट्रीशनल मील प्रोग्राम डिपार्टमेंट, तमिलनाडू
२०१९	आरिफा जान अवनी चतुर्वेदी भागीरथी अम्मा भावना कंठ बीना देवी चामी मुर्मू कलावती देवी कार्त्यायनी अम्मा कौशिकी चक्रवर्ती मोहना सिंग निलझा वांगमो पदला भुदेवी रश्मी उर्ध्वरेषे मान कौर ताशी आणि नुंगशी मलिक
२०२०	अनिता गुप्ता उशाबेन दिनेशभाई वसावा नासिरा अख्तर संध्या धर निवृत्ती राय टिफनी ब्रार पद्मा यांगचान जोधैया बाई बेग सायली नंदकिशोर आगवणे वनिता बोराडे मीरा ठाकूर जया मुत्थू, तेजम्मा (एकत्रित) एला लोध आरती राणा
२०२१	सतूपती प्रसन्ना श्री तागे रीता मधुलिका रामटेके निरंजनाबेन कलार्थी पूजा शर्मा अंशुल मल्होत्रा शोभा गस्ती राधिका मेनन कमल कुंभार श्रुती मोहपात्रा बातूल बेगम थारा रंगास्वामी नीरजा माधव नीना गुप्ता (गणितज्ञ)