झांसी की रानी रेजिमेंट
| Rani Jhansi Regiment | |
|---|---|
|
चित्र:Jhansi Trooper.JPG A female paratrooper of the Rani of Jhansi Regiment in training in the 1940s. | |
| सक्रिय कार्यकाळ | 12 October 1943 – May 1945 |
| देश | साचा:देश माहिती Azad Hind |
| Allegiance | Indian National Army (Azad Hind Fauj) |
| Branch | Infantry |
| Role | Guerrilla Infantry |
| आकार | 1,000 (approx) |
| सेनापती | |
| Ceremonial chief | Subhas Chandra Bose |
| उल्लेखनीय सेनापती |
Lakshmi Swaminathan Janaki Devar |
झाँसी की रानी रेजिमेंट (लेखन भेद:झांसी की राणी रेजिमेंट) ही भारतीय नॅशनल आर्मीची एक सशस्त्र महिला पलटण (रेजिमेंट) होती. या पलटणची स्थापना १९४२ मध्ये दक्षिणपूर्व आशियामध्ये भारतीय राष्ट्रवाद्यांनी जपानच्या सहाय्याने वसाहतवादी भारतातील ब्रिटिश राजाचा पाडाव करण्याच्या उद्देशाने केल्या गेल. कॅप्टन लक्ष्मी स्वामीनाथन (लक्ष्मी सहगल) यांच्या नेतृत्वाखाली,[१] जुलै १९४३ मध्ये आग्नेय आशियातील प्रवासी भारतीय युनिटची स्थापना करण्यात आली.[२] झाशीची राणी लक्ष्मीबाई , [३] या प्रसिद्ध भारतीय राणीच्या नावावरून या युनिटला " झांसी की राणी रेजिमेंट" असे नाव देण्यात आले.
स्थापना[संपादन]
सुभाषचंद्र बोस यांनी १२ जुलै १९४३ रोजी या रेजिमेंटच्या स्थापनेची घोषणा केली. [४] यातील बहुतेक महिला मलायन रबर इस्टेटमधील भारतीय वंशाच्या किशोरवयीन स्वयंसेवक होत्या. [५] सिंगापूर [६] मध्ये अंदाजे एकशे सत्तर कॅडेट्स असलेल्या प्रशिक्षण शिबिरात या दलाच्या प्रारंभिक केंद्रीय मंडळाची स्थापना करण्यात आली होती. विविध कॅडेट्सना त्यांच्या शिक्षणानुसार नॉन-कमिशन्ड ऑफिसर किंवा शिपाई पदे देण्यात आली. नंतर, रंगून आणि बँकॉक येथे शिबिरे स्थापन करण्यात आली आणि नोव्हेंबर १९४३ पर्यंत, या युनिटमध्ये तीनशेहून अधिक कॅडेट्सची भरती करण्यात आली होती. [६]
प्रशिक्षण[संपादन]
सिंगापूरमध्ये २३ ऑक्टोबर १९४३ [७] रोजी यांच्या प्रशिक्षणाला सुरुवात झाली. भरती झालेल्यांना विभाग आणि पलटणांमध्ये विभागले गेले आणि त्यांना त्यांच्या शैक्षणिक पात्रतेनुसार नॉन-कमिशन्ड ऑफिसर आणि शिपाई पदे देण्यात आली. या कॅडेट्सनी कवायती, मार्ग मार्च तसेच रायफल, हँड ग्रेनेड आणि संगीन शस्त्रास्त्रांचे प्रशिक्षण घेऊन लष्करी आणि लढाऊ प्रशिक्षण घेतले. नंतर, बर्मामधील जंगल युद्धाच्या अधिक प्रगत प्रशिक्षणासाठी अनेक कॅडेट्सची निवड करण्यात आली. [६] रेजिमेंटची पहिली पासिंग आऊट परेड ३० मार्च १९४४ रोजी सिंगापूरच्या पाचशे सैनिकांच्या प्रशिक्षण शिबिरात झाली. [६]
चांद बीबी नर्सिंग कॉर्प्सची स्थापना करून सुमारे 200 कॅडेट्स नर्सिंग प्रशिक्षणासाठी निवडले गेले. [८]
सेवा[संपादन]
INA च्या इम्फाळ मोहिमेदरम्यान, झाशीच्या राणीच्या सुमारे शंभर सैनिकांची प्रारंभिक तुकडी मायम्यो येथे गेली, ज्याचा एक भाग इम्फाळच्या अपेक्षित पतनानंतर बंगालच्या गंगेच्या मैदानी प्रदेशात प्रवेश करण्यासाठी एक व्हॅन्गार्ड युनिट तयार करण्याचा हेतू होता. युनिटच्या एका भागाने मायम्यो येथील INA हॉस्पिटलमध्ये नर्सिंग कॉर्प्स देखील तयार केले. इम्फाळचा वेढा आणि INA ची विनाशकारी माघार अयशस्वी झाल्यानंतर, राणीच्या सैन्याला मोनिवा आणि मायम्यो येथे पोहोचलेल्या आणि लढाईत न वापरलेल्या INA सैन्याच्या मदत आणि काळजीचे समन्वय साधण्याचे काम सोपवण्यात आले.
रेजिमेंटचा शेवट[संपादन]
रंगूनच्या पतनानंतर आणि आझाद हिंद सरकार आणि सुभाषचंद्र बोस यांनी रंगून शहरातून आणि बर्मातून माघार घेतल्यावर, मूळ ब्रह्मदेशातील सैन्याला विसर्जन करण्याची परवानगी देण्यात आली, तर उर्वरित रेजिमेंटने माघार घेणाऱ्या जपानी सैन्यासह पायीच माघार घेतली आणि, जेव्हा उपलब्ध असेल तेव्हा, यांत्रिकी वाहतुकीवर. माघार घेताना, मित्र राष्ट्रांच्या हवाई हल्ल्यांपासून तसेच बर्मीच्या प्रतिकार शक्तींकडून काही हल्ले झाले. एकूण मृतांची संख्या कळू शकलेली नाही. युनिट नंतर विसर्जित केले.
हे देखील पहा[संपादन]
- लक्ष्मी सहगल
- भारतीय राष्ट्रीय सेना
- जानकी अथी नहप्पन
- सैन्यात महिला
तळटीप[संपादन]
- ^ Pradeep, K. (25 July 2012). "A revolutionary and a singer". The Hindu. 18 February 2015 रोजी पाहिले.
- ^ Joyce Lebra, Women Against the Raj: The Rani Jhansi Regiment (2008) ch. 1–2
- ^ Edwardes, Michael (1975) Red Year: the Indian Rebellion of 1857. London: Sphere; p. 126
- ^ "Indian National Army: Women's Regiment: How It All Began". www.nas.gov.sg. National Archives of Singapore. 2003. Archived from the original on 2014-11-02. 18 February 2015 रोजी पाहिले.
- ^ Lebra, ch 2
- ^ a b c d "Indian National Army: Women's Regiment: Life in camp". www.nas.gov.sg. National Archives of Singapore. 2003. Archived from the original on 2014-11-02. 18 February 2015 रोजी पाहिले.
- ^ Sahgal, Lakshmi (23 July 2012). "My days in the Indian National Army by Lakshmi Sahgal". NDTV-New Delhi Television. 18 February 2015 रोजी पाहिले.
- ^ Meeta Deka, Women's agency and social change: Assam and beyond (2013) ch. 4
स्रोत[संपादन]
- Hills, Carol and; Daniel C. Silverman (October 1993). "Nationalism and Feminism in Late Colonial India: The Rani of Jhansi Regiment" (PDF). Modern Asian Studies. Cambridge University Press. 27: 741–760. doi:10.1017/S0026749X00001281. ISSN 0026-749X. Archived from the original (PDF) on 2016-03-03. 2022-08-07 रोजी पाहिले – Cal State LA द्वारे.
- Lebra, Joyce Chapman (2008). Women Against the Raj: The Rani of Jhansi Regiment. Institute of Southeast Asian Studies. ISBN 978-981-230-809-2 – Googlebooks द्वारे.
- Deka, Meeta (2013). Women's agency and social change : Assam and beyond. SAGE Publishing India. ISBN 978-935-150-784-0 – Googlebooks द्वारे.
बाह्य दुवे[संपादन]
- महिला रेजिमेंट. Archived 2018-08-17 at the Wayback Machine. सिंगापूरचे राष्ट्रीय अभिलेखागार Archived 2018-08-17 at the Wayback Machine. .
- "आमच्यासाठी स्वातंत्र्य: भारतीय राष्ट्रीय सैन्याच्या महिला सैनिकांचे गहन प्रशिक्षण", निप्पॉन न्यूझ, क्रमांक 204. NHK च्या अधिकृत वेबसाइटवर.