जीवनशैली रोग

विकिपीडिया, मुक्‍त ज्ञानकोशातून

जीवनशैली रोग[१] म्हणजे लोकांचे जीवन जगण्याच्या पद्धतीमुळे झालेले रोग. मद्यपान, धूम्रपान, अंमली पदार्थांचा गैरवापर, तसेच शारीरिक हालचाली कमी होण्याने किंवा आरोग्याला हानिकारक खाण्यामुळे हे रोग होतात. हृदयरोग, स्ट्रोक, लठ्ठपणा आणि मधुमेह हे प्रकार आपल्या जीवनशैलीमुळे झालेले रोग आहेत. यूकेमध्ये निरोगी जीवनशैली असूनही होणाऱ्या श्वसनाच्या आजारापेक्षा चुकीच्या जीवनपद्धतीमुळे होणाऱ्या मृत्यूचे प्रमाण चार पट जास्त आहे.

मधुमेह, दात किडणे आणि दमा यासारख्या विशिष्ट रोग्यांमध्ये "वेस्टर्न" पद्धतीने राहणाऱ्या तरुणांची लोकसंख्या जास्त प्रमाणात दिसून येते; त्यांचे वाढलेले अनारोग्य वयाशी संबंधित नाही. म्हणून सर्व रोगांसाठी जीवनशैली रोग या शब्दाचा वापर करता येणार नाही.

रोगाची कारणे[२][संपादन]

आहार आणि जीवनशैली ही बऱ्याच रोगांना कारणीभूत असणारे प्रमुख घटक आहेत.

असंबद्ध लेखन[संपादन]

बऱ्याच पाश्चात्त्य देशांमध्ये, २० व्या शतकाच्या उत्तरार्धात लोकांनी मांस, दुग्धजन्य पदार्थ, तेल, तंबाखू, साखरेचे पदार्थ, मसालेयुक्त पेये आणि मद्य यांचा जास्त वापर करण्यास सुरुवात केली. लोकांनी आसीन जीवनशैली आणि लठ्ठपणाचे उच्च दर देखील विकसित केले. २०१४ मध्ये ११.२ दशलक्ष ऑस्ट्रेलियामध्ये वजन जास्त किंवा लठ्ठ होते कोलोरेक्टल कर्करोग, स्तनाचा कर्करोग, पुरः स्थ कर्करोग, एंडोमेट्रियल कर्करोग आणि फुफ्फुसाचा कर्करोग या आहारातील बदलानंतर दर वाढू लागले. विकसनशील देशांमधील लोक, ज्यांचे आहार अद्याप कमी प्रमाणात मांस किंवा चरबीयुक्त कमी साखर असलेल्या स्टार्चयुक्त पदार्थांवर अवलंबून असतात, त्यांच्या कर्करोगाचे दर कमी आहेत. कारणे फक्त धूम्रपान आणि मद्यपान करण्यापासून नाही. प्रौढ लोक त्यांच्यावर परिणाम करणाऱ्या वर्तणुकीशी संबंधित घटकांद्वारे जीवनशैलीचे आजार विकसित करू शकतात. हे बेरोजगारी, असुरक्षित जीवन, खराब सामाजिक वातावरण, कामाची परिस्थिती, तणाव आणि गृह जीवन या रोगांपैकी एक होण्याची जोखीम वाढविण्यासाठी एखाद्या व्यक्तीची जीवनशैली बदलू शकते.


ऑस्ट्रेलियामधील मृत्यूची आकडेवारी[संपादन]

२०१३ मध्ये ऑस्ट्रेलियामध्ये १४७,६८७ लोक मृत्यूमुखी पडले होते. मुख्यत: तंबाखू, धूम्रपान, मद्यपान आणि इतर औषधे, हिंसाचार आणि आरोग्यास कमी वजन कमी करण्यासह जीवनशैलीच्या आजारामुळे ऑस्ट्रेलियाच्या मृत्यूच्या दरावर परिणाम झाला. ऑस्ट्रेलियन ११,०१६ पुरुषांच्या मृत्यूचे मुख्य कारण म्हणजे हृदयरोग आणि कर्करोग असा आहे. मृत्यू या सर्व अटी मुख्यत्वे धूम्रपान, दारूचा गैरवापर किंवा आरोग्यास अन्यायकारक जीवनशैली म्हणून जबाबदार आहेत. ऑस्ट्रेलियन लोकसंख्येच्या जीवनशैलीतील बदलांमुळे मृत्यूची ही मुख्य तीन कारणे कमी केली जाऊ शकतात.


  1. ^ "Lifestyle disease". Wikipedia (इंग्रजी भाषेत). 2019-08-07.
  2. ^ "Lifestyle disease". Wikipedia (इंग्रजी भाषेत). 2019-08-07.